Δεν φεύγει ο χρόνος, αλλά εσύ
Του Νίκου Κωνσταντινίδη*
Η αλλαγή του χρόνου είναι ταυτόχρονα σταθμός και αφετηρία. Ανάμνηση και προσδοκία. Ένα κεφάλαιο που έκλεισε και μια νέα σελίδα που ανοίγει. Μοναδικές στιγμές οι θύμησες από καιρούς που δεν οξειδώθηκαν. Από ημέρες που ζυμώθηκαν με μπόλικο φως. Από δειλινά που μύριζαν νοτισμένο χώμα, απ’ όταν η ζωή ήταν ιδέα ανυποχώρητη, η αγάπη αίσθημα αδιαπραγμάτευτο κι ο έρωτας ανυπότακτη αλήθεια.
Κυλά ο χρόνος πότε αργά και πότε γοργά, μετρώντας φωτογραφίες. «Στέκει» σε γεύσεις από αλλοτινές εποχές, απαριθμεί χαρές και χίμαιρες και χάνεται στις ρούγες της καβαφικής «πόλης». Κι εσύ ένας διαβάτης του καιρού σταχυολογείς μνήμες κρυφές, ιχνηλατείς παλιές πατημασιές κι ανιχνεύεις νέες, ώσπου κατανοείς πως αυτός που φεύγει δεν είναι ο χρόνος αλλά εσύ. Πότε ως υψιπέτης και πότε ως υψιπετής. Πρόσεξε τις δύο αυτές λέξεις. Η ουσία βρίσκεται στην οξεία.
Ένα ταξίδι απόψε η ζωή στην ερημιά του χωριού, στα σοκάκια της πόλης και τη μοναξιά της μεγαλούπολης. Ένα ταξίδι στο φως και το σκοτάδι, στην αναβροχιά και την μπόρα, στους ορίζοντες της φυγής και στα βάθη της ψυχής. Στο ταξίδι με το χρόνο μη φοβηθείς. Και προπάντων μην δεθείς σαν τον Οδυσσέα σε κανένα κατάρτι. Απόλαυσε, ελεύθερα το τραγούδι των σειρήνων, κι αν από τη μαγεία του παρασυρθείς, μην πτοηθείς. Τη ζωή, καμιά φορά, την ομορφαίνουν και τα λάθη.
Οι δείχτες του ρολογιού σημαδεύουν μεσάνυχτα. Είναι η στιγμή που διαστέλλει τη ζωή. Που αγκαλιάζει τη ματαιότητα με την πραγματικότητα. Την ουσία και την ουτοπία, την ώρα που μονολογώντας ο χρόνος που φεύγει, λέει:
«Βλέπω τα χνάρια μου πάνω σε ρυτιδωμένα πρόσωπα και τα αποτυπώματά μου πάνω στη σκόνη των φτερών της πεταλούδας. Βλέπω τους ωροδείκτες να σέρνουν τη ζωή στα υγρά υπόγεια και στα σκοτεινά σοκάκια της Ελλάδας. Βλέπω την άγρια βία και το έγκλημα. Τη ασέλγεια πάνω στο σώμα των μικρών κοριτσιών. Βλέπω τη γυναικοκτονία και το σεξουαλικό βιασμό ανήλικων αγοριών. Βλέπω την αμαρτία που έχει γίνει επιδημία και την ηθική ηττημένη από την αρπαχτή να κυριαρχεί στην “πολιτισμένη” Ευρώπη. Βλέπω την ερημιά και την ερήμωση του ανθρώπου και θλίβομαι οικτρά.
Ζω σε μια χώρα όπου η δημοκρατία περνά την πιο μεγάλη μεταπολιτευτική της κρίση. Σε μια χώρα όπου το «ακαταδίωκτο» των τραπεζιτών και των οικονομικά ισχυρών παραγόντων έχει γίνει νόμος.
Ζω σε μια χώρα όπου όρος «αδιευκρίνιστος» έχει καθιερωθεί νομικά για μεγάλα χρηματικά ποσά κατατεθειμένα σε λογαριασμούς πολιτικών προσώπων.
Ζω σε έναν άδικο τόπο όπου οι δικαστές παραιτούνται από δίκες, οι μάρτυρες εξαφανίζονται και οι ανακριτές μεταναστεύουν.
Ζω σε μια χώρα όπου η κομματοκρατία ακυρώνει την αξιοκρατία κι όπου απαίδευτος συνοριοφύλακας των Αθηνών χτυπά τον μεταπτυχιακό φοιτητή της ιατρικής σε διαδήλωση.
Όλος ο χρόνος μετριέται απόψε με ελάχιστες στιγμές. Μετράμε αυτές που χρωμάτισαν τη ζωή μας με το πορφυρένιο της αυγής, το πλατάγιασμα της βροχής και τον ήχο των πεσμένων φύλλων.
Αναλογιζόμαστε πως όλα στο τέλος συμπυκνώνονται σε μια στιγμή. Πως μια σταγόνα αρκεί για ν’ ανθίσει ένα κρίνο και να νιώσει την ομορφιά του η γη. Σκεφτόμαστε πως τα πάντα στη ζωή είναι ροή: η στιγμή, η εποχή, ο χρόνος. Και πως ό,τι δεν αλλάζει, τελειώνει.
Και τότε μια φωνή έρχεται από μακριά, μέσα από τα ρινίσματα του ήλιου και τα ραπίσματα του ανέμου που σου λέει ψιθυριστά: Είσαι άνθρωπος, είσαι Έλληνας, είσαι λαός. Εσύ ο πλάστης κι εσύ ο δημιουργός της ελευθερίας σου. Κανείς δεν θα πολεμήσει για το δίκιο σου, αν δεν το κάνεις ο ίδιος. Και δεν θα το κάνεις όσο ζεις φοβισμένος κι αδρανής.
Άδραξε το νέο χρόνο από την αρχή. Από το πρώτο του κιόλας λεπτό και κάνε ό,τι μπορείς τον κόσμο σου να αλλάξεις. Ο χρόνος από μόνος του είναι κενός. Το ποτήρι του θα το πιεις εσύ με ό,τι το γεμίζεις. Λίγες είναι οι στιγμές που τον καταξιώνουν. Για αυτές αγωνίζεσαι κι αυτές προσπαθείς να κάνεις ισόβιες. Και μην ξεχνάς ποτέ, πως δεν είναι ο χρόνος που φεύγει αλλά εσύ.
*Εκπαιδευτικός – συγγραφέας
