Ποιος παραπληροφορει ποιον;
Του Σαράντη Δημητριάδη, ομότιμου καθηγητή στο Τμήμα Γεωλογίας ΑΠΘ
——————————————————————————————————————————————————————————————-Από την πρώτη προσωπική μου δημόσια παρέμβαση-ενημέρωση για το θέμα των επικείμενων εξορυκτικών δράσεων στην περιοχή του Κιλκίς, από το πρώτο κείμενό μου σε τοπικη εφημερίδα, όπως και στη συνέχεια σε 24σέλιδο κείμενό μου με τίτλο «Σχέδια Εξορυκτικής – Μεταλλευτικής Δραστηριότητας στο Δήμο Κιλκίς, Σωτηρία; Μια κάποια Λύση; ή Καταστροφή;» είχα τονίσει, και από τότε συνεχώς υπενθυμίζω, πως το κύριο πρόβλημα που δημιουργείται και που αφορά στο περιβάλλον και στη δημόσια υγεία προέρχεται από τα συνεπαγόμενα μιας τεράστιας σε κλίμακα εξορυκτικής επέμβασης, με κύριο στόχο την απόληψη και του τελευταίου ίχνους χρυσού που υπάρχει στο υπέδαφος μιας έκτασης 91 χιλιάδων στρεμμάτων, δίπλα στην πόλη του Κιλκίς.
Ο λόγος που επανέρχομαι με το παρόν κείμενο είναι οτι μεσολάβησε η δημόσια ενημέρωση των πολιτών της περιφερειακής ενότητας Κιλκίς από μέρους κλιμακίου του ΥΠΕΚΑ και του ΙΓΜΕ το βράδυ της 6-2-2012, αλλά και η μετά τρείς μέρες παραπομπή (με επιστολή της 9-2-2012) από τον υφυπουργό ΠΕΚΑ κ. Μανιάτη του θέματος για συζήτηση σε δύο Επιτροπές της Βουλής (Διαρκής Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου και Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Προστασίας Περιβάλλοντος). Στην πρώτη (16-2-2012), που ήδη πραγματοποιήθηκε και στην οποία παρευρέθηκα κατά προτροπήν του σεβασμιωτάτου μητροπολίτου Πολυανής και Κιλκισίου κ. Εμμανουήλ, ο οποίος φρόντισε επίσης για την εξασφάλιση της σχετικής άδειας εισόδου στη Βουλή και συμμετοχής μου στην επιτροπή αυτή, μου επετράπει να μιλήσω και να εκθέσω τις απόψεις μου αυστηρά στο πλαίσιο ενός τριλέπτου. Επι τροχάδην λοιπόν κατάφερα μόλις να προλάβω να διαβάσω κείμενο μιάμιση σελίδας. Οι του Υπουργείου βεβαίως και οι συμμετέχοντες στην επιτροπή βουλευτές είχαν πολύ μεγαλύτερη ευχέρεια χρόνου να μιλήσουν στην πεντάωρης διάρκειας συνεδρίαση αυτής της επιτροπής, που άρχισε και έκλεισε με δύο μακρές ομιλίες του υφυπουργού κ. Μανιάτη.
Ποιο ήταν το πριν αλλά και μετά τη συζήτηση συμπέρασμα των συνεργατών του και του ίδιου του κ. υφυπουργού; Οτι οι τοπικές αρχές του Κιλκίς κατέληξαν να ταχθούν καθολικά και ομόφωνα εναντίον των εξορύξεων στην περιοχή Γερακαριού – Βάθης, επειδή είχαν πέσει θύματα παραπληροφόρησης και εκφοβισμού.
Επειδή συμβαίνει να θεωρώ πως συμμετείχα στην πληροφόρηση της κοινωνίας του Κιλκίς για τα συνεπαγόμενα της εξορυκτικής δράσης, και επειδή, ως επιστήμονας και ως ακαδημαϊκός δάσκαλος, θεωρώ πως η όποια εκτίμησή μου από την κοινωνία βασίζεται αποκλειστικά στην αξιοπιστία των λεγομένων μου, αισθάνομαι την ανάγκη να ξεκαθαρίσω τα πράγματα, στο βαθμό που η κατηγορία της παραπληροφόρησης προφανώς αφορά και εμένα προσωπικά και δεν μπορώ για το λόγο αυτό να την αφήσω να αιωρείται αναπάντητη.
Ποια ήταν όμως τα θέματα στα οποία ο κ. υφυπουργός θεώρησε ότι έγινε παραπληροφόρηση;
Παραπληροφόρηση(;) πρώτη:
Θα υπάρξει χρήση κυανίου στη διαδικασία απόλυψης χρυσού.
Ο υφυπουργός κ.Μανιάτης κατά τη συνεδρίαση της επιτροπής στη Βουλή στις 16-2-2012, βεβαίωσε, και κατηγορηματικά δεσμεύτηκε, πως αποκλείεται να γίνει κατά τις εμπλουτιστικές ή όποιες άλλες επεξεργασίες του υλικού που θα εξορυχθεί από το “κοίτασμα” Γερακαριού – Βάθης χρήση κυανίου.
Όμως, ο κ. υφυπουργός, ερωτηθείς επ αυτού κατά τη σύσκεψη ενημέρωσης των τοπικών φορέων του Κιλκίς που έγινε στην Αθήνα στις 19-1-2012 δεν είχε τότε αποκλείσει τη χρήση κυανίου, όπως όλοι οι εκεί συμμετέχοντες τοπικοί φορείς μας μετέφεραν.
Δεν παραπληροφορούσαμε λοιπόν, ούτε εκφοβίζαμε όταν περιγράφαμε και τονίζαμε τους κινδύνους από την τυχόν χρήση κυανίου πριν από την, για πρώτη φορά στις 16-2-2012 διατυπωθείσα, ρητή δέσμευση του κ. υφυπουργού για τη μη χρήση κυανίου. Αν δε η αλλαγή στάσης του κ. υφυπουργού στο θέμα αυτό είχε αιτία τις δικές μας επισημάνσεις για την επικινδυνότητα της χρήσης της ουσίας αυτής και την ανησυχία των πολιτών, τότε αυτή θα πρέπει να καταλογιστεί στα θετικά της δικής μας πληροφόρησης, που αποδείχτηκε εκ των πραγμάτων πως ήταν και απαραίτητη και πολύ χρήσιμη.
Νομίζω όμως, παρόλα αυτά, πως δεν θα πρέπει να πάψουμε να είμαστε σε εγρήγορση και πολύ επιφυλακτικοί σε ό,τι αφορά λεκτικές βεβαιώσεις και δεσμεύσεις υπουργών και υφυπουργών. Δεν θα είναι δα και η πρώτη φορά που τέτοιες βεβαιώσεις και δεσμεύσεις δίνονται για να καθησυχάσουν απλώς την κοινή γνώμη, για να αποδειχτούν μετά στην πράξη πως δεν ήταν παρά έπεα πτερόεντα. Από παραδείγματα, άπειρα.
Θα πρέπει να μεταφέρω όμως εδώ και να ξανατονίσω όσα έγραψα επί του θέματος στο κείμενό μου με τίτλο «Σχέδια Εξορυκτικής – Μεταλλευτικής ..κ.λπ.» για τη χρήση τοξικών χημικών ουσιών, στη σελίδα 16: «Όλες οι χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται ως συλλέκτες στη διαδικασία της επίπλευσης (ξανθάτες αλκαλιμετάλλων ή διθειφωσφατίδια, μαζί συνήθως και με κυανιούχο νάτριο), είναι τοξικές και ιδιαίτερα επικίνδυνες, τόσο κατά τη μεταφορά και τη χρήση τους, όσο και, ιδίως, κατά και μετά την τελική απόρριψή τους».
Εξακολουθώ να προσυπογράφω την παραπάνω πρόταση, που είναι υπεύθυνη πληροφόρηση και καθόλου παραπληροφόρηση. Η αφαίρεση με τη νέα θέση του κ. υφυπουργού του κυανιούχου νατρίου που (όπως έγραψα) συνήθως συνοδεύει και τις άλλες τοξικές ουσίες, βελτιώνει μεν (ως απλή υπόσχεση βεβαίως), αλλά δεν εξαλείφει την περιβαλλοντική επιβάρυνση από τη διάθεση των καταλοίπων των εμπλουτιστικών διεργασιών.
Παραπληροφόρηση(;) δεύτερη:
Θα υπάρξει όξινη απορροή.
Στην συνεδρίαση της επιτροπής της Βουλής της 16-2-2012, οι σύμβουλοι του ΥΠΕΚΑ υποστήριξαν πως αποκλείεται να υπάρξει όξινη απορροή στην περίπτωση των εξορύξεων Γερακαριού – Βάθης, λόγω ιδιαιτερότητος του εξορυσσόμενου υλικού. Αυτή είναι, με βάση την παγκόσμια βιβλιογραφία και εμπειρία, μια πρωτότυπη και πολύ αμφισβητήσιμη άποψη. Όποιος έχει το χρόνο και την όρεξη να ψάξει στο διαδίκτυο για περιπτώσεις porphyry copper acid drainage θα διαπιστώσει ότι η όξινη απορροή, σχεδόν χωρίς εξαίρεση, αλλά μόνο διαφοροποιούμενη σε ένταση κατά περίπτωση, συνοδεύει πάντοτε τα μεταλλεία θειούχων ενώσεων και σε πορφυριτικά κοιτάσματα. Επιπλέον, είναι επιστημονικά αντιδεοντολογικό να αποκλείσει κανείς a priori την τόσο συνηθισμένη όξινη απορροή, όταν δεν υπάρχει πλήρης εικόνα της ακριβούς χωρικής κατανομής και του όλου συστασιακού φάσματος των μεταλλοφόρων ζωνών εντός και πέριξ του πορφύρη και των άλλων συνοδών πετρωμάτων στους βαθύτερους ορίζοντες, κάτω από τη ζώνη οξείδωσης. Δεν υπάρχουν γεωτρητικά δεδομένα από τέτοια βάθη στη συγκεκριμένη περίπτωση. Άρα δεν μπορούμε κατά κανένα τρόπο να αποκλείσουμε την όξινη απορροή. Υπάρχουν όμως κάποια δεδομένα που πρέπει να μας κάνουν να υποπτευθούμε ότι όχι μόνο δεν μπορούμε να την αποκλείσουμε, αλλά πρέπει ίσως να τη θεωρήσουμε ως πολύ πιθανή.
Το νερό στην περιοχή των εξορύξεων, επιφανειακό ή από γεωτρήσεις, είναι γνωστό πως είναι επιβαρυμένο με υψηλές τιμές διαλυμένου σιδήρου, πράγμα που σημαίνει ότι και προ της όποιας εξόρυξης, ή ίσως ακριβώς λόγω παλαιότερων μικρής κλίμακας εξορυκτικών επεμβάσεων, υπάρχει διάλυση σιδηρούχων ορυκτών (άγνωστο ποιών), προφανώς από τη δράση οξινισμένου νερού. Επίσης, στη Βάθη, υπάρχουν επανθήματα τουρκουάζ με υψηλή περιεκτικότητα σε σίδηρο στην εκτεθειμένη επιφάνεια του πορφύρη, πράγμα που επίσης υποδηλώνει διάλυση και κινητοποίηση σιδήρου από το πέτρωμα, προφανώς λόγω δράσης οξινισμένων υδατικών διαλυμάτων. Υπάρχει κατά συνέπεια η βάσιμη πιθανότητα ότι μια μεγάλης κλίμακας εξορυκτική επέμβαση μπορεί να επιτείνει δραματικά αυτήν την πολύ ήπια προς το παρόν οξίνιση των υπόγειων νερών. Να προσθέσω επ’ αυτού ότι η παντελής απουσία ανθρακικών σχηματισμών από τη γεωλογική δομή της περιοχής, δεν αφήνει περιθώρια ελπίδας για φυσική εξουδετέρωση των δημιουργούμενων όξινων διαλυμάτων. Κατά τη γνώμη μου, το σύστημα από άποψη ποιότητας νερού βρίσκεται σε πολύ επισφαλή ισορροπία, που είναι βέβαιο πως θα διαταραχθεί αρνητικά αν πραγματοποιηθούν οι σκοπούμενες εξορυκτικές επεμβάσεις.
Σε μια περιοχή όπου η βόσκηση των βοοειδών γίνεται με παράλληλη μεταφορά νερού για το πότισμα των ζώων, αφού δεν υπάρχουν καθόλου ή στερεύουν και οι υπάρχουσες ποτίστρες, θα είναι εγκληματικό να τεθεί, έστω και σε ενδεχόμενο κίνδυνο, η ποιότητα και αυτού του λιγοστού απομένοντος νερού, που θα γίνει ακατάλληλο ακόμα και για το πότισμα κήπων και ζώων.
Έχω τονίσει με κάθε ευκαιρία ότι: το πρόβλημα της έλλειψης νερού στην ευρύτερη περιοχή θα έπρεπε, αυτό και μόνο, χωρίς καμία άλλη επιπρόσθετη συζήτηση και αντιπαράθεση, να αποκλείσει κάθε σκέψη για ενδεχόμενη μεταλλευτική δράση, ιδιαίτερα του εξαιρετικά υδροβόρου είδους που προτείνεται (εξόρυξη χαλκού – χρυσού).
Τα περι ανακύκλωσης νερού που προβάλλονται από τους συμβούλους του ΥΠΕΚΑ δεν θεραπεύουν το πρόβλημα, αφού κατά τη διεθνή πρακτική μόνο το 5 με 10 % του χρησιμοποιούμενου σε τέτοιες μεταλλευτικές εγκαταστάσεις νερού μπορεί να προέρχεται από ανακύκλωση, για να μη μειώνεται η αποδοτικότητα του συστήματος παραγωγής και για να αποτρέπονται βλάβες σ’ αυτό.
Κατά τον κ. Αρβανιτίδη του ΙΓΜΕ, σε σχετική έκθεσή του: «Η περιοχή στερείται σημαντικών αποθεμάτων νερού λόγω των υδρολιθολογικών συνθηκών που επικρατούν. Απαιτείται η εκπόνηση υδρογεωλογικής μελέτης στη βάση των “εν δυνάμει” επιπτώσεων που μπορεί να προκαλέσουν η κατάληψη γης από τις επιφανειακές εγκαταστάσεις και τις αντλήσεις για την ασφάλεια του μεταλλείου».
Αλλά η έλλειψη νερού στην περιοχή του Κιλκίς σε μικρό μόνο ποσοστό οφείλεται στις υδρολιθολογικές συνθήκες της περιοχής. Σε πολύ μεγαλύτερο ποσοστό οφείλεται στις τοπικές κλιματολογικές συνθήκες, στην πολύ χαμηλή δηλαδή τιμή των ετήσιων συνολικών βροχοπτώσεων, που δεν πρόκειται βέβαια να αυξηθούν με την όποια γίνει υδρογεωλογική μελέτη. Η δε κατανάλωση νερού από τα μεταλλεία δεν θα είναι μόνο επειδή θα γίνονται αντλήσεις για την ασφάλειά τους. Κυριότατα θα είναι για να τροφοδοτούνται σε 24ωρη βάση οι μύλοι άλεσης και οι μεγάλες δεξαμενές εμπλουτισμού.
Χρήσιμο είναι να έχουμε υπόψη μας και πόση είναι η μέση κατανάλωση νερού σε μεταλλεία χρυσού. Αυτή έχει υπολογιστεί σε 691.000 λίτρα ανά κιλό παραγόμενου χρυσού. Ας κάνει ο καθένας τον υπολογισμό του απαιτούμενου νερού για τα κατ’ ελάχιστον 28 χιλιάδες κιλά χρυσού που επιθυμούν να εξορύξουν σε πρώτη φάση στην περιοχή μας, με προοπτική να τα αυξήσουν σε πάνω από 100 χιλιάδες κιλά.
Από άποψη διαθεσιμότητας και απαιτήσεων σε νερό, ας είναι τα παραπάνω η απάντηση και σε εκείνους που θέλουν να συγκρίνουν τις εξορύξεις στο σχεδόν ερημοποιημένο Κιλκίς με εκείνες στην πνιγμένη στο νερό Φινλανδία.
Το δίλημμα λοιπόν στην περίπτωση του Κιλκίς, όπου δεν περισσεύει ούτε σταγόνα νερού, είναι πολύ απλό και μοιραίο: Χρυσός ή Νερό;
Όποιος διαλέξει το πρώτο θα είναι υπόλογος για τη δραματική στο μέλλον έλλειψη του δεύτερου.
Παραπληροφόρηση(;) τρίτη:
Θα είναι σημαντική η επιφάνεια που θα καταλάβουν τα εξορυκτικά και συνοδά έργα εντός του ορισθέντος μεταλλευτικού χώρου.
Στη συγκέντρωση της 6-2-2012 στο συνεδριακό κέντρο στο Κιλκίς, ο Δ/ντής του ΙΓΜΕ κ. Παπαβασιλείου πολύ ξεκάθαρα διατύπωσε την άποψη ότι είμαστε ακόμα στο σκοτάδι σε ό,τι αφορά την ύπαρξη εκμεταλλεύσιμων κοιτασμάτων, όπως και τη μορφή, το βάθος, το μέγεθος και τη θέση τους εντός του μεταλλευτικού χώρου. Άρα είναι πολύ πρόωρο να μιλάμε για συγκεκριμένης έκτασης εξορύξεις σε συγκεκριμένες θέσεις. Ο συνάδελφός του όμως κ. Αρβανιτίδης, στην ίδια συγκέντρωση της 6-2-2012, παίρνοντας το λόγο αμέσως μετά, ανέφερε ότι τα καθαυτό εξορυκτικά έργα θα καταλάβουν το 10% του όλου μεταλλευτικού χώρου και τα προσδιόρισε μάλιστα σε σχετικό χάρτη. Σε κείμενο του εμπειρογνώμονος του ΥΠΕΚΕ κ. Τσιραμπίδη «Κατάρα ή ευλογία για την τοπική κοινωνία η αξιοποίηση των κοιτασμάτων Χαλκού – Χρυσού του Κιλκίς» (2 Φεβρουαρίου 2012), στη σελ. 9, γράφει: «Με νόμιμες δικαστικές αποφάσεις αποζημίωσης η επιχείρηση θα αποκτήσει συγκεκριμένες εκτάσεις (εκτιμώ όχι περισσότερες από το 50% των 91 km2), μετά από λεπτομερείς ερευνητικές εργασίες, για την έναρξη των εργασιών της». Στη συνεδρίαση της επιτροπής της Βουλής, στις 16-2-2012, ο κ. Παπαβασιλείου επανέλαβε τις επιφυλάξεις του για την ύπαρξη, τη θέση, το βάθος και την έκταση εκμεταλλεύσιμων κοιτασμάτων εντός του μεταλλευτικού χώρου, ο υφυπουργός όμως κ. Μανιάτης υποστήριξε στη συνέχεια πως η έκταση των εξορυκτικών επεμβάσεων θα είναι το 5% του όλου μεταλλευτικού χώρου.
Μοιάζουν καθόλου τα προηγούμενα με υπεύθυνη πληροφόρηση εκ μέρους του ΥΠΕΚΑ επί κατασταλαγμένων απόψεων;
Ποιος λοιπόν παραπληροφορεί ποιον;
Θεωρώ πως η άποψη του Δ/ντή του ΙΓΜΕ κ. Παπαβασιλείου είναι η πλησιέστερη στην πραγματικότητα. Η προκήρυξη που έγινε είναι για έρευνα και εκμετάλλευση και αφορά την όλη έκταση των 91 χιλιάδων στρεμάτων. Κατά συνεπεια, ο τυχον αυριανός μεταλλειοκτήτης, με βάση την παραπάνω σαφέστατη στο περιεχόμενό και τη διατύπωσή της προκήρυξη, θα έχει το αναφαίρετο δικαίωμα έρευνας και εκμετάλλευσης, απεριόριστο κατά την έκταση και το βάθος, με μόνη προϋπόθεση να βρίσκεται εντός του μεταλλευτικού χώρου. Κανένας δεν μπορεί να τον περιορίσει στο μισό, το 10% ή το 5% του χώρου αυτού. Δεν υπάρχει πουθενά τέτοιος περιορισμός στους όρους της προκήρυξης.
Το 10% ή 5% της όλης έκτασης προφανώς αποτελούν τους πρώτους στόχους για την έναρξη της επιφανειακής εξόρυξης∙ αντιστοιχούν στις πλησιέστερες στην επιφάνεια και γεωλογικά εύκολα ανιχνεύσιμες σωληνοειδείς κορυφές ενός πιθανότατα περισσότερο συνεχούς και εκτεταμένου πορφυριτικού υποβάθρου, στα βάθη εκείνα στα οποία κυρίως θα στοχεύσει η εκμετάλλευση, σύμφωνα με την παρουσίαση που έκανε ο κ. Αρβανιτίδη του ΙΓΜΕ στο συνεδριακό κέντρο στις 6-2012.
Και βέβαια, μιλώντας για κατάληψη χώρου, θα πρέπει να υπολογίσουμε όχι μόνο την έκταση των εξορύξεων αυτών καθ’ αυτών, αλλά και τις νέες διανοίξεις οδών προσπέλασης αποκλειστικά για τις ανάγκες των μεταλλείων, τους χώρους απόθεσης του εξορυσσόμενου υλικού πριν την επεξεργασία του, τις εγκαταστάσεις επεξεργασίας, τις αποθήκες υλικών, καθώς επίσης και τα πολύ περισσότερο εκτεταμένα πεδία απόρριψης των στείρων εξόρυξης και καταλοίπων της επεξεργασίας εμπλουτισμού.
Παραπληροφόρηση(;) τέταρτη:
Τα κατάλοιπα (στείρα εξόρυξης και κατάλοιπα επεξεργασίας εμπλουτισμού) συνιστούν σοβαρό περιβαλλοντικό κίνδυνο.
Υσχυρίζονται οι άνθρωποι του ΥΠΕΚΑ ότι τέτοιο πρόβλημα δεν πρόκειται να υπάρξει, γιατί τα κατάλοιπα αυτά θα είναι απαλλαγμένα από κάθε επικίνδυνη πρόσμιξη∙ θα είναι άσπιλα και αμόλυντα.
Πώς είναι δυνατόν κάποιοι να ισχυρίζονται στα σοβαρά πως αυτό που η παγκόσμια εμπειρία έχει χαρακτηρίσει ως το κυριότερο ίσως περιβαλλοντικό πρόβλημα που απορρέει από τη μεταλλευτική δραστηριότητα, το πρόβλημα των καταλοίπων επεξεργασίας δηλαδή, εδώ στο Κιλκίς, με ένα μαγικό τρόπο made in Greece θα εξαφανιστεί.
Αντίθετα με τους ισχυρισμούς του ΥΠΕΚΑ, πολλά είναι τα περιβαλλοντικά προβλήματα που σχετίζονται με τη φύση, τον όγκο και τον τρόπο τελικής απόθεσης τέτοιου είδους καταλοίπων.
Σε ό,τι αφορά τη φύση τους, δεν συνιστούν παρά μια εντελώς αδρανή μάζα λεπτομερέστατα κονιοποιημένου πετρώματος, όμοιου με τσιμέντο, εντελώς άχρηστου να αποτελέσει υπόβαθρο για όποια φυσική αναγεννητική προσπάθεια. Και δεν μπορεί βέβαια να είναι εντελώς απαλλαγμένα τα κατάλοιπα αυτά τόσο από κάποια μεταλλικά στοιχεία, πλην εκείνων που η επεξεργασία εμπλουτισμού απομακρύνει -και πάλι όχι εντελώς-, όσο και από υπολείμματα των χημικών ουσιών που χρησιμοποιούνται για τον εμπλουτισμό. Το πόση μπορεί να είναι αυτή η χημική επιβάρυνση μόνο σε πραγματικές συνθήκες και επι υπαρκτών καταλοίπων μπορεί να διαπιστωθεί και μετρηθεί∙ δεν είναι θέμα θεωρητικής ανάλυσης, όταν μάλιστα δεν έχουμε προσιτή και χειροπιαστή την κύρια μάζα του πετρώματος που θα αποτελέσει την πρώτη ύλη της επεξεργασίας εμπλουτισμού.
Σε ό,τι αφορά τον όγκο τους, ένας απλός υπολογισμός για μια και μόνο υποτυπώδη, πολύ μικρή στην πραγματικότητα, ανοικτή εκσκαφή εκατό μέτρων βαθους, με εκατό μέτρα διάμετρο πυθμένα, κλίση πρανών 45 μοιρών, και θεωρώντας ως απομένοντα κατάλοιπα τα 2/3 του εξορυσσόμενου υλικού, παράγει τέσσερα εκατομμύρια, εξήντα πέντε χιλιάδες κυβικά μέτρα απορριπτέα κατάλοιπα.
Παραπληροφόρηση(;) πέμπτη:
Θα υπάρξει εγκατάληψη ή αναγκαστική απαλλοτρίωση καλλιεργήσιμων εκτάσεων, εγκαταστάσεων ή ακόμα και κατοικιών των δώδεκα χωριών εντός του μεταλλευτικού χώρου.
Υποστηρίζουν οι αρμόδιοι του ΥΠΕΚΑ ότι οι εξορύξεις θα γίνουν μόνο σε χέρσες εκτάσεις και δεν θα θιχτούν δασικές ή καλλιεργήσιμες εκτάσεις, ούτε κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις, ούτε κατοικήσιμα μέρη.
Ποιος όμως μπορεί να αποκλείσει κάτι τέτοιο; Πού υπάρχει στην προκήρυξη κάποιος τέτοιος περιοριστικός όρος; Και πάλι θα πρέπει να τονιστεί ότι ο τυχόν αυριανός μεταλλειοκτήτης έχει το αναφαίρετο δικαίωμα, με βάση το κείμενο της προκήρυξης, τον μεταλλευτικό κώδικα και τα αποτελέσματα της έρευνας που ο ίδιος θα κάνει, να επέμβει οπουδήποτε εντός του μεταλλευτικού χώρου των 91 χιλιάδων στρεμάτων θεωρήσει πως μπορεί να έχει οικονομικά συμφέρουσα εξόρυξη∙ ανεξάρτητα από τις όποιες τωρινές εκτιμήσεις και υποσχέσεις των αρμοδίων του ΥΠΕΚΑ, που καθόλου δεν θα είναι υποχρεωμένος να λάβει υπόψη του.
Αν ήθελε το ΥΠΕΚΑ να περιορίσει την έρευνα και εκμετάλλευση μόνο σε χέρσες εκτάσεις, όφειλε να περιορίσει τον υπο παραχώρηση μεταλλευτικό χώρο ώστε να περιλαμβάνει μόνο τέτοιες εκτάσεις.
Το επιχείρημα όμως του ΥΠΕΚΑ αντιστρατεύεται και τη στοιχειώδη λογική. Δηλαδή, στον παρελθόντα γεωλογικό χρόνο όταν δημιουργήθηκαν οι σωληνοειδείς κορυφές του πορφύρη, αυτές διάλεξαν μόνο τα μέρη εκείνα που μετά μερικά εκατομμύρια χρόνια θα γινόταν χέρσες εκτάσεις; Και όταν πρωτοεγκαταστάθηκαν τα χωριά που βρίσκονται τώρα μέσα στο μεταλλευτικό χώρο διάλεξαν, σαν να γνώριζαν από τι θα κινδυνεύσουν στο μέλλον, θέσεις μακρυά από τις αόρατες, υπεδάφιες σωληνοειδείς αυτές κορυφές.
Εξάλλου, γιατί οι αρμόδιοι του ΥΠΕΚΑ αντιμετωπίζουν τις λεγόμενες “χέρσες εκτάσεις” ως κάτι άνευ αξίας; Ο όρος “χέρσα έκταση” είναι επιστημονικά αδόκιμος. Οι “χέρσες εκτάσεις” στους πρόποδες των Κρουσίων παίζουν το δικό τους σημαντικό ρόλο στην ισορροπία των οικοσυστημάτων της ευρύτερης περιοχής. Αγνοούν προφανώς οι του ΥΠΕΚΑ ότι αυτό που χαρακτηρίζουν ως “χέρσες εκτάσεις” είναι στην πραγματικότητα πολύτιμοι βοσκότοποι. Αν ήταν να αλλάξουν χρήση, το μόνο που θα μπορούσε να επιτραπεί θα ήταν ίσως να γίνει σ’ αυτές τις εκτάσεις μια προσπάθεια αναδάσωσής τους με τοπικά δασικά είδη, ώστε να βελτιωθεί ο βαθμός κατακράτησης νερού και να εμπλουτισθούν οι ελάχιστοι υπάρχοντες υπόγειοι υδροφορείς.
Χωριά όμως μπορεί να εγκαταληφθούν και χωρίς να υπάρξει άμεση, επιβαλλόμενη απομάκρυνση και απαλλοτρίωση. Η εγκατάληψη μπορεί να γίνει σταδιακά, καθώς η διαβίωση θα γίνεται ανυπόφορη για πολλούς και διάφορους λόγους (συνεχής ηχορύπανση, καθημερινές εκρήξεις, αέρια ρύπανση, συνεχείς διελεύσεις βαρέων οχημάτων, γειτνίαση με χώρους απόρριψης στείρων και καταλοίπων επεξεργασίας, μόλυνση ή εξάντληση του νερού, κ.α.).
Άλλωστε, αν δεν υπήρχαν καθόλου σκέψεις για ενδεχόμενες απαλλοτριώσεις, γιατί τότε ο εμπειρογνώμων του ΥΠΕΚΑ κ. Τσιραμπίδης υποσχέθηκε κατά τη συνάντηση της 6-2-2012 ότι η μεταλλευτική εταιρία που θα εγκατασταθεί θα φροντίσει να στεγάσει σε νεόδμητα διαμερίσματα όσους κατοίκους χωριών εντός του μεταλλευτικού χώρου χρειαστεί να απομακρυνθούν;
Ποιος λοιπόν παραπληροφορεί ποιον;
Παραπληροφόρηση(;) έκτη:
Θα υπάρξει μόνιμη ζημία στο περιβάλλον και δεν θα υπάρξει άξια λόγου αποκατάσταση.
Για το θέμα αυτό στη συνεδρίαση της επιτροπής της Βουλής της 16-2-2012 μίλησε η Γενική Γραμματέας του ΥΠΕΚΑ, κυρία Μ. Καραβασίλη.
Δεν θα σχολιάσω τα πολλά άλλα που είπε, παρά μόνο ετούτο το πολύ σύντομο και επιγραμματικό, με το οποίο κατέληξε και το μεταφέρω σχεδόν κατά λέξη:
<Στην Ελλάδα έγιναν στο παρελθόν 1500 εξορύξεις (προφανώς ο συγκεκριμένος αριθμός αναφέρθηκε απλά συμβολικά, στη θέση του “πάρα πολλές”). Όλες ήταν κάκιστες και παντού, χωρίς εξαίρεση, προκάλεσαν περιβαλλοντικές καταστροφές. Τώρα θέλουμε να κάνουμε την 1501η εξόρυξη τέλεια∙ δεν αξίζει να προσπαθήσουμε;>
Εμείς, που υποτίθεται ότι παραπληροφορούμε, βασίζουμε αυτά που είπαμε και λέμε στις υπαρκτές και αποδεδειγμένα καταστροφικές χίλιες πεντακόσιες περιπτώσεις εξορύξεων.
Οι του ΥΠΕΚΑ,που υποτίθεται πως δεν παραπληροφορούν, βασίζονται σε οράματα και προθέσεις, ευσεβείς ή όχι, κατανοητές πάντως, αλλά πολύ αμφιβόλου αξιοπιστίας και αναπόδεικτης αποτελεσματικότητας.
Ποιος λοιπόν παραπληροφορεί ποιον;
Εσείς οι κάτοικοι του Κιλκίς και των Κρουσίων τι λέτε; Να τους αφήσουμε να δοκιμάσουν, ελπίζοντας πως η χιλιοστή πεντηκοσιοστή πρώτη εξόρυξη (αυτή στον τόπο σας) θα αποτελέσει, επι τέλους, τη μία και μοναδική μη καταστροφική εξορυκτική επέμβαση;
Τώρα μάλιστα που το κράτος δεν έχει πόρους να διαθέσει ούτε για τις στοιχειωδέστατες ανάγκες στη χώρα μας: τα βιβλία στα σχολεία, τα φανάρια στους δρόμους της Αθήνας, τα εισιτήρια των ανθρώπων του ΥΠΕΚΑ για να έρθουν στο Κιλκίς να ενημερώσουν τον κόσμο και τόσα άλλα.
Θα αφήσετε να σας πάνε στο άγνωστο με βάρκα την ελπίδα;
Θα προσπαθήσω να αντιστρέψω αφαιρώντας το «παρά»
1. Πληροφόρηση πρώτη (μέρος πρώτο):
ΔΕΝ θα υπάρξει χρήση κυανίου στη διαδικασία απόληψης χρυσού.
Κατά τη συνεδρίαση της επιτροπής στη Βουλή στις 16-2-2012, βεβαιώθηκε, πως αποκλείεται να γίνει κατά τις εμπλουτιστικές ή όποιες άλλες επεξεργασίες του υλικού που θα εξορυχθεί από το κοίτασμα Γερακαριού – Βάθης χρήση κυανίου.
Αυτή η δέσμευση υπάρχει εγγράφως στην απάντηση με Αρ. Πρωτ.: Δ8-Α/Φ.16.34/οικ.3730/470/16.2.2012 του ΥΠΕΚΑ στα ερωτήματα της Π.Ε. Κιλκίς και μάλιστα σε δύο σημεία και επί λέξει:
«Δεν υφίσταται πλέον στη βιομηχανία η παλαιά τεχνική της αμαλγάμωσης, και εάν το ερώτημά σας εννοεί την τεχνική της κυάνωσης, αυτή δεν προβλέπεται στη μεταλλουργία χαλκού και μπορεί να τεθεί αυτό και ως συμβατικός όρος.» και
«το σχέδιο σύμβασης που περιλαμβάνεται στην δημοσιευμένη προκήρυξη περιέχει τους ελάχιστους δεσμευτικούς όρους και θα συμπληρωθεί με πρόσθετους όρους με βάση την προσφορά του πλειοδότη (για να δεσμευθεί συμβατικά για τις τιμές που θα προσφέρει) καθώς και με όρους που τέθηκαν κατά την τρέχουσα δημόσια διαβούλευση της προκήρυξης (π.χ. μη δυνατότητα χρήσης κυανίου κατά την οποιαδήποτε επεξεργασία του μεταλλεύματος).»
Κατά τη σύσκεψη ενημέρωσης των τοπικών φορέων του Κιλκίς που έγινε στην Αθήνα στις 19-1-2012 δεν είχε αποκλειστει η χρήση κυανίου, απλούστατα γιατί τότε ακριβώς μας τέθηκε για πρώτη φορά το ερώτημα από τους παρευρισκόμενους. Η απάντηση των υπηρεσιών τότε ήταν ότι αυτό γενικά δεν απαγορεύεται από την ευρωπαϊκή και ελληνική νομοθεσία, αλλά αντίθετα είναι αποδεκτό ως βέλτιστη τεχνική. Αμέσως μετά τη σύσκεψη, η ηγεσία μας έθεσε το ίδιο ερώτημα προκειμένου να εξετάσουμε αν όντως χρειάζεται στην ειδική περίπτωση του Κιλκίς με σκοπό να το αποκλείσει για να αρθούν οι ανησυχίες του κόσμου και η αρνητική μας απάντηση καταγράφηκε στο παραπάνω έγγραφο.
Και παραπληροφορούσατε λοιπόν, και εκφοβίζατε όταν μιλούσατε για χρήση κυανίου στην ειδική περίπτωση του μεταλλεύματος του Κιλκίς, το οποίο όλοι ο σχετικοί γνωρίζουμε ότι όχι μόνο δεν χρειάζεται σε κανένα στάδιο της επεξεργασίας του την προσθήκη κυανίου, αλλά γνωρίζουμε και αυτό που εσείς ως ειδικός γράψατε επί λέξει: «Πρόκειται για κοιτάσματα πορφυριτικού χαλκού με κύριο μεταλλικό ορυκτό τον χαλκοπυρίτη (CuFeS2), εντός του οποίου βρίσκονται μικροεγκλείσματα χρυσού»,
Ότι δηλαδή ο χρυσός, κλειδωμένος μέσα στη συγκεκριμένη ορυκτολογική φάση, δεν επιδέχεται κυάνωση. Προφανώς, και δεν σας αποδίδω κακή πρόθεση, διότι και εσείς δεν πιστεύω να είχατε ολοκληρωμένη πληροφόρηση (αν κρίνω δε από τη συντροφιά σας αυτό είναι σίγουρο). Οφείλατε όμως να την αποκτήσετε πριν ανακοινώσετε περί κυανίου στους πολίτες της περιοχής.
Το ίδιο είπαμε και στις 6/2 στους παρευρισκόμενους στην ενημέρωση, ενώ εσείς και οι άλλοι συνοδοιπόροι σας στην τοποθέτησή σας επαναλάβατε το αντίθετο.
2.Πληροφόρηση πρώτη (μέρος δεύτερο):
Για τη χρήση τοξικών χημικών ουσιών, ως συλλέκτες στη διαδικασία της επίπλευσης (ξανθάτες αλκαλιμετάλλων ή διθειφωσφατίδια, μαζί συνήθως και με κυανιούχο νάτριο)
Παρακαλώ, μην εξακολουθείτε να προσυπογράφετε την παραπάνω πρόταση, είναι λάθος. Σας πληροφορώ ότι το σύνολο αυτό αντιδραστηρίων (flotation suite), ή κουστούμι για να γίνουμε κατανοητοί, είναι ραμμένο για ΑΛΛΟ μετάλλευμα και κάθε μετάλλευμα θέλει το δικό του. Όπως το κυάνιο και να το βάλουμε στο μίξερ (μην το δοκιμάσετε στο σπίτι) με το μετάλλευμα των Κρουσσίων δε θα έχει κανένα αποτέλεσμα και καμία ανάκτηση χρυσού, έτσι και το παραπάνω σύνολο ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΚΑΙ ΔΕΝ ΔΟΥΛΕΥΕΙ και να το βάλουμε στον εμπλουτισμό του. Υπεύθυνη πληροφόρηση έδωσε στη Βουλή ο ειδικός Επ. Καθηγητής του ΕΜΠ Α. Ξενίδης του οποίου γνωστικό-ερευνητικό-διδακτικό αντικείμενο είναι ακριβώς η επεξεργασία μεταλλευμάτων, η μεταλλουργία και η προστασία-αποκατάσταση του περιβάλλοντος από τις δραστηριότητες αυτές:
«Προβλήματα ρύπανσης από τα αντιδραστήρια εμπλουτισμού δεν έχουν διεθνώς αναφερθεί», είπε.
Απορώ λοιπόν, γιατί κινδυνολογείτε? (ξεκινώντας και από λάθος βάση)
3.Πληροφόρηση δεύτερη:
ΔΕΝ θα υπάρξει όξινη απορροή
Στην συνεδρίαση της επιτροπής της Βουλής της 16-2-2012, όχι μόνο οι υπάλληλοι (και όχι σύμβουλοι) του ΥΠΕΚΑ, αλλά και κυρίως ο κ. Ξενίδης, βεβαίωσαν πως αποκλείεται να υπάρξει όξινη απορροή στην περίπτωση των εξορύξεων Γερακαριού – Βάθης, όχι απλά λόγω ιδιαιτερότητος του εξορυσσόμενου υλικού, αλλά με βάση εξαντλητικούς υπολογισμούς, αναλυτικά στοιχεία και εργαστηριακές δοκιμές σε παρόμοιες εγκαταστάσεις και υλικά στον Ελλαδικό χώρο. Σημειώνω μόνο ότι ο κ. Ξενίδης είναι όχι μόνο ειδικός επί του θέματος με πολυάριθμες εργασίες αλλά και εμπειρογνώμονας εκπρόσωπος της χώρας μας στην ΕΕ και συμμετείχε ενεργά σε ομάδες εργασίας ως ειδικός επιστήμονας στη διαμόρφωση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας για το μεταλλευτικό κλάδο.
Λέτε για παγκόσμια βιβλιογραφία που αμφισβητεί την ανωτέρω άποψη, αλλά περιέργως δεν μας την κατονομάζετε. Επειδή εσείς έχετε το βάρος της απόδειξης των λεγομένων σας, σας παρακαλώ να μας υποδείξετε τις περιπτώσεις με θέμα «porphyry copper ΜΙΝΕ acid drainage», με διαπιστωμένη την όξινη απορροή. Όχι απλά σε προρφυρικά κοιτάσματα, αλλά σε μεταλλεία που εκμεταλλεύονται τέτοια κοιτάσματα και εξάγουν θειούχο συμπύκνωμα χαλκού.
Η όξινη απορροή είναι τόσο συνηθισμένη γιατί πολύ απλά είναι μια φυσική διεργασία, που μπορεί ακόμα και αυτή τη στιγμή που συζητάμε να συμβαίνει σημειακά στα Κρούσσια, χωρίς να υπάρχει καμία μεταλλευτική δραστηριότητα. Η διαφορά όταν λειτουργεί μια τέτοια δραστηριότητα είναι ότι το χρήσιμο ορυκτό είναι το θειούχο και αυτό φεύγει στην αγορά. Δε μένει συγκέντρωση θείου στον τόπο ικανή να δημιουργήσει απορροή.
Και βέβαια στη φυσική όξινη απορροή από τις ιστορικές εργασίες μπορεί να οφείλεται η επιβάρυνση του νερού της περιοχής με υψηλές τιμές διαλυμένου σιδήρου, εδώ συμφωνούμε. Επίσης, σωστά και όλα όσα λέτε ότι παρατηρούνται στη Βάθη, όπου εμφανίζεται ο θειούχος πορφύρης.
Όμως, πώς συμπεραίνετε ότι σίγουρα η όποια δραστηριότητα θα επιτείνει τα φαινόμενα? Σας ενημερώνω (και πάλι με βάση στοιχεία παρακολούθησης της δραστηριότητας) ότι το πιο πιθανό είναι ότι θα σταματήσει και τη μικρή υπάρχουσα διεργασία διότι οι σύγχρονες μεταλλευτικές επεμβάσεις γίνονται με τεχνικές πρόληψης και αποτροπής της όξινης απορροής που έχουν ήδη αναπτυχθεί και με τη συμβολή επιστημόνων του ΕΜΠ, μεταξύ των οποίων και υπογράφων, που αναφέρθηκαν παραπάνω, και στο Κιλκίς ευτυχώς δεν υπάρχει η κληρονομιά που υπάρχει στη Χαλκιδική των συνεχών και εκτεταμένων εξορύξεων που έγιναν από την αρχαιότητα μέχρι πριν κάποιες δεκαετίες, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι επιπτώσεις. Από εκεί αντλείτε προφανώς τα επιχειρήματα που φέρνετε στο Κιλκίς, αλλά αυτό δεν είναι κάτι άλλο από νοητικό άλμα, ανεπίτρεπτο επιστημονικά.
Τα δε περί ανακύκλωσης νερού που λέτε, μόνο σε ποσοστό 5 με 10%, είναι εντελώς ανυπόστατα. Αν σας αντιστρέψω το ερώτημα, δηλαδή ΠΟΥ ΠΑΕΙ ΚΑΙ χάνεται τόσο νερό, τι θα έχετε να απαντήσετε?
Παρακάτω αμφισβητείτε την αξία μιας υδρογεωλογικής μελέτης και αποκλείετε την οποιαδήποτε βελτίωση της κατάστασης που μπορεί να προκύψει από αυτή. Δεν θα συμφωνήσω μαζί σας στην απαξίωση μιας συγγενούς με τη δική σας επιστήμης, της υδρογεωλογίας…
Οι υπολογισμοί κατανάλωσης νερού που κάνετε είναι εντελώς εκτός θέματος διότι, όπως λέτε, αναφέρονται σε μεταλλεία χρυσού. Μακάρι να ισχύει βέβαια και το νούμερο που έτσι αυθαίρετα αναφέρετε. Εδώ έχουμε μεταλλείο χαλκού με παραπροϊόν το χρυσό. Δεν έχουμε εκχύλιση, έχουμε μόνο επίπλευση. Δεν έχουμε καθίζηση στερεών σε υγρή απόθεση, έχουμε ξηρή απόθεση γιατί θα έχουμε, όπως στα περισσότερα μεταλλεία του είδους σήμερα, φιλτρόπρεσσα. Δεν θα λάβει υπόψη λέτε ο σχεδιαστής του έργου την υδρογεωλογική? Μήπως πρέπει να αναθεωρήσετε το ισοζύγιο νερού (αλλά ποιο ισοζύγιο?).
Όσο για τα 28 χιλιάδες κιλά χρυσού, που λέτε, πιστεύω ότι θα χαρείτε (αφού τα θεωρείτε κατάρα) αν σας ενημερώσω ότι δεν είναι ούτε 20 χιλιάδες.
Τα πιθανά γεωλογικά αποθέματα είναι συνολικά 87.500 t Cu και 19.500 kg Au ή 627.000 οz Au
Θεωρούμε αν πετύχει η έρευνα θα τα αυξήσει κατά 70% σε
148.750 t Cu και 1.065.900 οz Au
Από αυτά απολήψιμο λόγω μεθόδου εκμετάλλευσης και απωλειών επεξεργασίας είναι το 60%, δηλ.: 89.250 t Cu και 639.540 οz Au
4.Πληροφόρηση τρίτη:
ΔΕΝ Θα είναι σημαντική η επιφάνεια που θα καταλάβουν τα εξορυκτικά και συνοδά έργα εντός του ορισθέντος μεταλλευτικού χώρου.
Είναι όντως πολύ πρόωρο να μιλάμε για συγκεκριμένης έκτασης εξορύξεις σε συγκεκριμένες θέσεις. Οφείλουμε όμως να πληροφορήσουμε τον κόσμο αξιόπιστα για την τάξη μεγέθους αυτής της εξόρυξης και να μην τον αφήσουμε στο σκοτάδι της δικής σας «πληροφόρησης» που λέει ανερυθρίαστα ότι τα τρομακτικά και τεράστια εξορυκτικά έργα θα τα καλύψουν όλα (!), χωριά και χωράφια.
Ο κ. Αρβανιτίδης, δεν προσδιόρισε τα καθαυτό εξορυκτικά έργα αλλά ΤΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΓΑ τα οποία θα ΚΑΛΥΨΟΥΝ και όχι θα καταλάβουν ή θα επέμβουν, το πολύ στο 10% του όλου μεταλλευτικού χώρου, το προσδιόρισε μάλιστα σε κύκλους στο σχετικό χάρτη (Αντιγόνη, Αλέξια, Άγιος Παύλος, Βάθη).
Ο κ. Τσιραμπίδης ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ εμπειρογνώμονας του ΥΠΕΚΑ και φέρει ο ίδιος την ευθύνη των κειμένων του.
Ο κ. Παπαβασιλείου εξέφρασε τις επιφυλάξεις του όχι γενικά για την ύπαρξη, αλλά ΜΟΝΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΣΟΤΗΤΑ και ΤΗΝ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΙΜΟΤΗΤΑ των κοιτασμάτων εντός του μεταλλευτικού χώρου, και δεν πιστεύω να διαφωνείτε ότι αυτά θα προσδιορισθούν οριστικά μόνο μετά την ολοκλήρωση των ερευνών.
Το ΥΠΕΚΑ υποστήριξε και υποστηρίζει εγγράφως πως η έκταση των εξορυκτικών επεμβάσεων θα είναι πέριξ του 5% του όλου μεταλλευτικού χώρου. Στην απάντηση με Αρ. Πρωτ.: Δ8-Α/Φ.16.34/οικ.3730/470/16.2.2012 του ΥΠΕΚΑ στα ερωτήματα της Π.Ε. Κιλκίς αναφέρεται επί λέξει:
«Εκτιμούμε ότι τόσο με βάση την εμπειρία μας από όλα τα μεταλλεία της χώρας μας, όσο και από το συγκεκριμένο κοίτασμα της Π.Ε. Κιλκίς, η συνολική έκταση των επιφανειακών δραστηριοτήτων στο Δ.Μ.Χ. Κιλκίς θα κυμανθεί πέριξ του 5% της συνολικής του έκτασης. Στην επιφανειακή δραστηριότητα συμπεριλαμβάνονται επιφανειακά μεταλλεία, στόμια στοών, χώροι αποθέσεων, εγκαταστάσεις εργοστασίων, χώροι γραφείων, στάθμευσης οχημάτων και λοιποί δευτερεύοντες χώροι εξυπηρέτησης.»
Πράγματι, η προκήρυξη που έγινε είναι για έρευνα και εκμετάλλευση και αφορά την όλη έκταση των 91 χιλιάδων στρεμάτων. Κατά συνέπεια, ο τυχόν αυριανός μισθωτής και όχι μεταλλειοκτήτης, με βάση την παραπάνω προκήρυξη, θα έχει το ΚΑΘΟΛΟΥ αναφαίρετο (ΑΦΟΥ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΚΠΤΩΘΕΙ ΑΝΑ ΠΑΣΑ ΣΤΙΓΜΗ ΓΙΑ ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΤΩΝ ΟΡΩΝ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ) δικαίωμα έρευνας και εκμετάλλευσης εντός του μεταλλευτικού χώρου.
Όμως, φυσικά και υπάρχει δυνατότητα περιορισμού του εκμεταλλευτή στο χώρο και μόνο που το έργο χρειάζεται. Διότι η σύμβαση απονέμει μόνο το δικαίωμα και δεν εγγυάται τη χορήγηση της αδειοδότησης. Μόνο μετά από όλες τις μελέτες-διαβουλεύσεις και με τη διαδικασία που ορίζει ο νόμος θα νομιμοποιηθεί (αν νομιμοποιηθεί, γιατί αν είναι έτσι όπως τα λέτε δε θα μπορεί να πάρει τη βασικότερη άδεια που είναι η περιβαλλοντική) να προχωρήσει σε εργασίες και αυτές στους συγκεκριμένους και περιορισμένους χώρους της άδειας.
5.Πληροφόρηση τέταρτη:
Τα κατάλοιπα (στείρα εξόρυξης και κατάλοιπα επεξεργασίας εμπλουτισμού) ΔΕΝ συνιστούν σοβαρό περιβαλλοντικό κίνδυνο.
Εμείς οι άνθρωποι του ΥΠΕΚΑ έχουμε και τα συναφή στοιχεία απόδειξης ότι τέτοιο πρόβλημα δεν πρόκειται να υπάρξει, εσείς με ποια στοιχεία ισχυρίζεστε και διαδίδετε το αντίθετο?
Και ποτέ δεν ισχυριστήκαμε ότι θα είναι το κατάλληλο υπόβαθρο, χωρίς την προσθήκη φυτικής γης, για την αποκατάσταση του τοπίου.
Για τα υπολείμματα των χημικών ουσιών που χρησιμοποιούνται για τον εμπλουτισμό δείτε παραπάνω στην Πληροφόρηση πρώτη (μέρος δεύτερο).
Και μετά από τον προηγούμενο καταιγισμό εικασιών στο κείμενό σας, βλέπω με έκπληξη και μια επιστημονική αλήθεια, που από μόνη της αναιρεί τα όσα προηγούμενα αναφέρατε περί σίγουρης ρύπανσης:
«το πόση μπορεί να είναι αυτή η χημική επιβάρυνση μόνο σε πραγματικές συνθήκες και επί υπαρκτών καταλοίπων μπορεί να διαπιστωθεί και μετρηθεί∙ δεν είναι θέμα θεωρητικής ανάλυσης, όταν μάλιστα δεν έχουμε προσιτή και χειροπιαστή την κύρια μάζα του πετρώματος που θα αποτελέσει την πρώτη ύλη της επεξεργασίας εμπλουτισμού»
Εμείς, κ. Δημητριάδη, έχουμε στη διάθεσή μας πλήρη στοιχεία αφενός μεν αναλύσεων και δοκιμών (μέχρι και μεταλλουργικών) του μεταλλεύματος – πρώτης ύλης, αφου δεν είναι η πρώτη φορά που εξετάζεται το συγκεκριμένο μεταλλείο για εκμετάλλευση, αφετέρου δε μετρήσεων υπαρκτών καταλοίπων και από άλλα μεταλλεία ίδιου τύπου και εντός και εκτός Ελλάδας. Εσείς?
6.Πληροφόρηση πέμπτη:
ΔΕΝ Θα υπάρξει εγκατάλειψη ή αναγκαστική απαλλοτρίωση καλλιεργήσιμων εκτάσεων, εγκαταστάσεων ή ακόμα και κατοικιών των δώδεκα χωριών εντός του μεταλλευτικού χώρου.
Αυτό το θέμα το πιστοποιεί η αρμόδια υπηρεσία που κηρύττει τις αναγκαστικές απαλλοτριώσεις για τα μεταλλεία της χώρας. Έχουμε συζητήσει και πριν γι αυτό και δεν θα επαναλάβω τα ίδια. Δικαίωμά σας να επιμένετε, αλλά δεν υπάρχει λόγος (φόβος).
Και πάλι όμως σας υπενθυμίζω ότι ο τυχόν αυριανός εκμεταλλευτής θα έχει ΜΟΝΟ το δικαίωμα (option), με βάση το κείμενο της προκήρυξης, το μεταλλευτικό κώδικα και τα αποτελέσματα της έρευνας που ο ίδιος βέβαια θα κάνει, αλλά το ΥΠΕΚΑ ξεχνάτε να αναφέρετε ότι εγκρίνει. ΔΕΝ ΘΑ ΕΧΕΙ ΤΗΝ ΑΔΕΙΑ ΝΑ ΕΠΕΜΒΕΙ προκειμένου να εκμεταλλευθεί τα κοιτάσματα που θα βρεθούν εντός του μεταλλευτικού χώρου. ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΠΡΩΤΑ ΝΑ ΤΗΝ ΑΠΟΚΤΗΣΕΙ.
To ΥΠΕΚΑ δεν όφειλε να περιορίσει άλλο τον υπό εκμίσθωση μεταλλευτικό χώρο, πολύ απλά διότι στο σύνολό του αφορά ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΜΟΝΟ το πεδίο κάλυψης της μεταλλευτικής έρευνας. Σας ενημερώνω επίσης ότι η έκτασή του είναι ήδη περιορισμένη κατά πολύ (40%) του δημόσιου χώρου. Στην πράξη, θα περιοριστεί περαιτέρω αρχικά στο 10% κατά την έρευνα (εκεί όπου προσδιόρισε στο χάρτη ο συνάδελφος Αρβανιτίδης, γιατί δεν πετάμε στα σκουπίδια την ιστορική έρευνα) και τελικά κατά την εκμετάλλευση στο 2 έως 5%, όπως βεβαίωσε εγγράφως το ΥΠΕΚΑ.
Επί των αναφερομένων περί επιλογής του χώρου δημιουργίας του πορφύρη, ή αστειεύεστε ή δεν καταλάβατε καλά τις δηλώσεις των αρμοδίων. Οι απαλλοτριώσεις είναι στη διακριτική ευχέρεια του ΥΠΕΚΑ να τις κηρύξει ή να απορρίψει το αίτημα. Αυτή ασκείται με φειδώ και με επιλογή από το ΥΠΕΚΑ μόνο των εκτάσεων που δεν έχουν άλλη χρήση (πχ χέρσες) και ΠΟΤΕ ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ. Αν κριθεί ότι και οι χέρσες είναι χρησιμότερες και πολυτιμότερες τότε το πιθανότερο είναι ότι δεν θα γίνει τίποτα και σε αυτές.
Επί της έμμεσης εγκατάλειψης χωριών σας έχω ήδη απαντήσει σε προηγούμενα.
7.Πληροφόρηση έκτη:
Θα υπάρξει μόνιμη ζημία στο περιβάλλον και δεν θα υπάρξει άξια λόγου αποκατάσταση.
Κανείς δεν ισχυρίστηκε ότι η δραστηριότητα αυτή δεν έχει επιπτώσεις. Σίγουρα όμως δεν έχει τις ευρύτατες επιπτώσεις που δείχνετε εσείς από άλλης τάξης μεγέθους εργοτάξια μακρινών χωρών. Σίγουρα επίσης δεν είναι όλες μόνιμες και ανεπίστρεπτες. Σίγουρα τέλος μπορεί να υπάρξει μεγάλου βαθμού αποκατάσταση.
Για όνομα του Θεού ,δεν μπορώ να καταλάβω γιατί επιμένετε.Δε θέλουμε .ΔΕΝ ΕΜΠΙΣΤΕΥΟΜΑΣΤΕ ΚΑΝΕΝΑΝ ΥΦΥΠΟΥΡΓΟ ΚΑΙ ΚΑΝΕΝΑΝ ΥΠΟΥΡΓΟ.ΔΕΝ ΕΜΠΙΣΤΕΥΟΜΑΣΤΕ ΚΑΜΜΙΑ ΠΟΛΥΕΘΝΙΚΗ.Δε λειτουργεί τίποτα στο ελληνικό κράτος,δεν ενδιαφέρεται για τους πολίτες του,μας το αποδεικνύει κάθε μέρα!!!Δε θέλουμε να γίνουμε πειραματόζωο.Η ΟΠΟΙΑΔΉΠΟΤΕ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΒΑΛΕΙ ΕΔΩ ΤΟ ΠΟΔΙ ΤΗς ΚΑΙ ΑΡΧΙΣΕΙ ΤΑ ΛΑΔΩΜΑΤΑ, δε θα ειναι ευκολο να σηκωθεί μετά…Εσείς μπορεί να περιγράφετε πως θα θέλατε να είναι τα πράγματα,αλλά δυστυχώς διαφορετική είναι η πραγματικότητα!!!ΠΑΡΤΕ ΤΟ ΧΑΜΠΑΡΙ ΚΑΙ ΜΗΝ ΚΟΥΡΑΖΕΣΤΕ ΤΖΑΜΠΑ.
Kαι δεν περίμενα κανένα Δημητριάδη ,για να καταλάβω ότι δεν αξίζει να πάρουμε αυτό το ρίσκο για τα ψίχουλα!!!
Κύριε Ζαφειράτε,
1. Σε ο,τι αφορά το κυάνιο. Χαιρομαι που και εσείς επιβεβαιώνετε οτι άλλη ήταν η θέση του ΥΠΕΚΑ στις 19-1-2012 και άλλη κατέληξε να είναι στις 16-2-2012. Δεν παραπληροφορούσαμε λοιπόν ούτε εκφοβίζαμε. Εσείς μάλλον δεν είχατε κατασταλαγμένη θέση επί του θέματος.
Ο χρυσός πράγματι βρίσκεται ως μικροεγκλείσματα σε κόκκους χαλκοπυρίτη. Μετά όμως από την πολύ λεπτομερή κονιοποίηση του πετρώματος, και των κόκκων του συνεπώς, το μεγαλύτερο μέρος των μικροεγκλεισμάτων του χρυσού θα έχουν ελευθερωθεί από τη θωράκιση του χαλκοπυρίτη. Μετά την κονιοποίηση λοιπόν ο χρυσός “ξεκλειδώνεται” κατά την έκφρασή σας και είναι πρόσφορος για κυάνωση, αν μια τέτοια μέθοδος απόλυψης θεωρηθεί αναγκαία, ως βέλτιστη εξάλλου τεχνική, όπως γράφετε.
Αντιπαρέρχομαι χωρίς σχόλια τα περί “συντροφιάς” και “συνοδοιπόρων” μου (κακών συναναστροφών θα εννοείτε υποθέτω). Δεν το περίμενα από εσάς.
2. Για τα αντιδραστήρια της flotation: Πράγματι κάθε μετάλλευμα θέλει το δικό του “κοστούμι” αντιδραστηρίων. Δεν μας είπατε όμως ούτε στις 6-2-2012, ούτε στις 16-2-2012, ούτε τώρα ποιο “κοστούμι” θα φορεθεί στα Κρούσια.
3. Για την όξινη απορροή. Επιμένετε να είστε απόλυτος στο ότι δεν θα υπάρξει τέτοια. Και στηρίζετε την πεποίθησή σας αυτή σε “εξαντλητικούς υπολογισμούς και εργαστηριακές δοκιμές σε παρόμοιες εγκαταστάσεις και υλικά στον Ελλαδικό χώρο”. Αλλά κάθε περίπτωση είναι διαφορετική. Και εδώ ισχύει το “κοστούμι”. Τι ξέρετε αλήθεια για το είδος (τα είδη) των θειούχων φάσεων που θα συναντηθούν σε βάθος μεγαλύτερο από εκείνο των ρηχών γεωτρήσεων που έχουν γίνει μέχρι σήμερα;
Λέτε πως όλες οι θειούχες φάσεις θα φύγουν στην αγορά. Και τι θα γίνει με τη συνεχώς εκτεθειμένη στον αέρα και την υγρασία και συνεχώς ανανεούμενη εξορυκτική επιφάνεια;. Πραγματικά μου φαίνεται πρωτότυπη και αξιοσημείωτη η άποψή σας πως η μεταλλευτική δραστηριότητα, που εξορύσσει θειούχα ορυκτά σε μια σχεδόν παρθένα περιοχή, χωρίς ανθρακικά πετρώματα στον περίγυρο και με ενδείξεις φυσικής οξίνισης των υπόγειων νερών, θα σταματήσει αντί να επιτείνει την όξινη απορροή. Αν είστε τόσο αισιόδοξος έχει καλώς. Χρειαζόμαστε πράγματι κάτι τόσο αισιόδοξο στις μέρες μας, όμως σε ένα τόσο καίριο θέμα, όπως είναι η ποιότητα (και ποσότητα κατ’ επέκταση) του νερού στην διψασμένη περιοχή του Κιλκίς, οφείλουμε νομίζω να ενεργούμε με βάση το χειρότερο σενάριο, όχι το καλύτερο.
Εγώ κ Ζαφειράτε πουθενά δεν ανέφερα ή έκανα σύγκριση με τη Χαλκιδική, εσείς το κάνετε στο κείμενό σας δυο φορές. Δικό σας λοιπόν το νοητικό άλμα, και βεβαίως ανεπίτρεπτο όπως λέτε.
Για τα περί ανακύκλωσης και το πού παει το τόσο νερό. Μα θα το ξαναγυρίσετε πίσω στη φύση, όχι όμως όπως ήταν πρίν, και βέβαια όχι σε καλύτερη κατάσταση. Και για να αντεπιστρέψω το ερώτημα: Δηλαδή ισχυρίζεστε οτι θα ανακυκλώνετε συνεχώς το ίδιο νερό;
Καθόλου δεν απαξιώνω όπως λέτε την υδρογεωλογία. Όσο σπουδαίος κλάδος της γεωλογίας όμως και να είναι, δεν έχει ακόμα καταφέρει να βγάλει νερό από το τίποτα.
4. κ. Ζαφειράτε, με το συμπάθειο, πουθενά εγώ δεν ανέφερα, ανερυθρίαστα μάλιστα, για “τρομακτικά και τεράστια εξορυκτικά έργα που θα καλύψουν όλα, χωριά και χωράφια”. Κάπως αλλιώς τα είπα. Τα εξορυκτικά έργα είπα θα είναι διάσπαρτα μέσα στο μεταλλευτικό χώρο και μπορούν κάλλιστα να εξαφανίσουν χωράφια, δασικές εκτάσεις, εγκαταστάσεις, ακόμα και χωριά. Η εξαφάνιση των τελευταίων μπορεί να γίνει όχι μόνο επειδή θα χάσουν τα θεμέλιά τους, αλλά και λόγω των πολλαπλών και συνεχών “οχλήσεων” που θα υφίστανται, για να το πώ μαλακά και ευγενικά.
Δεν ήξερα οτι ο κ. Τσιραμπίδης δεν είναι εμπειρογνώμων του ΥΠΕΚΑ. Εκείνος πάντως έτσι ισχυρίζεται στη σελ.14 ενός έντυπου κειμένου του που κυκλοφόρησε στο Κιλκίς στις 6-2-2012 με τίτλο: “Κατάρα ή ευλογία για την τοπική κοινωνία η αξιοποίηση του κοιτάσματος χαλκού – χρυσού του Κιλκίς”. Τι να υποθέσω: οτι το ΥΠΕΚΑ δεν ξέρει ποιούς έχει εμπειρογνώμονες, ή οτι ο οποισδήποτε μπορεί να ισχυρίζεται πως είναι εμπειρογνώμονας του ΥΠΕΚΑ; Μήπως πρέπει να αμφιβάλλουμε και για άλλους που φέρονται ως εμπειρογνώμονες του ΥΠΕΚΑ; Και τι να κάνουμε, να τους ζητάμε σχετική βεβαίωση;
Να με συγχωρέσετε, αλλά ο κ. Παπαβασιλείου σαφώς είπε οτι μπορεί να μην υπάρχει καθόλου αξιοποιήσιμο κοίτασμα μέσα στο μεταλλευτικό χώρο. Ασφαλώς δε η ποσότητα και η εκμεταλλευσιμότητά των όποιων κοιτασμάτων θα προσδιοριστούν οριστικά, όπως γράφετε, μόνο μετά την ολοκλήρωση των εργασιών. Μέχρις ότου όμως αυτά προσδιοριστούν οριστικά, επιτρέψτε μου σας παρακαλώ να έχω την άποψη οτι το μέγεθος των εξορυκτικών επεμβάσεων , που άμεσα βέβαια σχετίζεται με την ποσότητα και την εκμεταλλευσιμότητα, μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερο από όσο φαντάζεστε.
Στην απάντησή σας (του ΥΠΕΚΑ) με αρ. πρωτ. Δ8-Α/Φ 16.34/.οικ. 3730/470/16.2.2012 σε ερωτήματα της Π.Ε. Κιλκίς, που βέβαια, αν προσέξουμε την ημερομηνία και τον αποδέκτη, έγινε μετά τη συνεδρίαση της επιτροπής της Βουλής, και εν πάσει περιπτώσει μας ήταν απρόσιτη, γράφετε εκεί, όπως μας λέτε τώρα, υποστηρίζοντας τα περί 5%, πως: “Εκτιμούμε οτι με βάση τόσο την εμπειρία μας όσο και από όλα τα μεταλλεία της χώρας, όσο και από το συγκεκριμένο κοίτασμα της Π.Ε. Κιλκίς…….”. Απλά λοιπόν εκτιμάτε, και μάλιστα για ένα κοίτασμα που δεν είναι και τόσο συγκεκριμένο. Δεν δεσμεύεστε όμως, και δεν μπορείτε βέβαια να δεσμευθείτε για περιορισμό των εξορύξεων στο 5% του όλου μεταλλευτικού χώρου. Περί αυτού ακριβώς πρόκειται όμως. Δεν μπορεί δε ο ο αυριανός μισθωτής να “εκπτωθεί ανα πάσα στιγμή για παράβαση των όρων της σύμβασης”, αφού ο περιορισμός στο 5% της όλης έκτασης είναι απλή δική σας εκτίμηση και όχι όρος της σύμβασης (ποιας σύμβασης; δεν ξέρουμε πως θα διατυπωθεί αυτή στο μέλλον και το κείμενο της προκήρυξης δεν προϊδεάζει για αυστηρούς περιορισμούς του μισθωτή ως προς την κατάληψη χώρου).
5. Απο πού αλήθεια κύριε Ζαφειράτε έχετε στοιχεία αποδεικτικά , όπως γράφετε, οτι τα στείρα εξόρυξης και τα κατάλοιπα επεξεργασίας εμπλουτισμού δεν συνιστούν περιβαλλοντικό κίνδυνο; Έχετε αλήθεια αναλύσεις και δοκιμές (μέχρι και μεταλλουργικές όπως λέτε) του μεταλλεύματος -πρώτης ύλης από τα βάθη που ο κ. Αρβανιτίδης μας είπε οτι σκοπεύετε, (όχι εσείς προσωπικά βέβαια) να κατεβείτε για να εκμεταλλευτείτε το θειούχο “κοίτασμα”; Μα αν άκουσα καλά, το βράδυ της 6-2-2012 στο συνεδριακό κέντρο, μας είπατε όλοι σας οτι σε τέτοια βάθη δεν έγιναν ακόμα γεωτρήσεις. Από πού λοιπόν προέκυψαν τα πλήρη στοιχεία των αναλύσεων και των δοκιμών σας; Από άλλα μεταλλεία ίδιου τύπου εντός και εκτός Ελλάδας μας λέτε (θυμηθείτε όμως λέγοντάς μας τέτοια ,όσα είπατε περι “κουστουμιού” και “νοητικού άλματος” ).
6. Μας λέτε οτι ο εκμεταλλευτής θα πρέπει πρώτα να πάρει την έγκριση από το ΥΠΕΚΑ για να επέμβει προκειμένου να εκμεταλλευτεί τα κοιτάσματα που θα βρεθούν εντός του μεταλλευτικού χώρου. Συμφωνούμε απόλυτα. Δεν δεσμεύεστε όμως ρητά οτι δεν θα δώσετε τέτοια έγκριση, εσείς ή όποιοι άλλοι είναι στη θέση σας -εκλογές έρχονται-, στην περίπτωση που θα θελήσει ο εκμεταλλευτής να εξορύξει κοντά (ποσο κοντά είναι το “κοντά” άραγε) σε χωριά. Ούτε δεσμεύεστε οτι θα απαγορέψετε τα πεδία απόρριψης των στείρων και καταλοίπων εμπλουτισμού να είναι σε μικρή απόσταση (πόσο μικρή είναι άραγε η “μικρή απόσταση”) από κατοικημένα μέρη. Θα μου πείτε πως αυτά θα τα ρυθμίσει η ΜΠΕ. Μόνο που αυτήν θα την κάνει ο αυριανός μισθωτής και επιτρέψτε μου να έχω επιφυλάξεις για την αντικειμενικότητά της και για την δυνατότητα, ή την πρόθεση, του τότε (για να μην προσβάλλω τους νυν) ΥΠΕΚΑ να την “ξεσκονίσει”.
Φιλικά και συναδελφικά,
Σ.Δ.
1. Τι νόημα θα είχε η οποιαδήποτε διαβούλευση εάν το υπουργείο παρέμενε αμετακίνητο? Και βέβαια σε εσάς οφείλεται η εισαγωγή του θέματος στο Κιλκίς. Αναγνωρίστε μας τουλάχιστον ότι ανταποκριθήκαμε.
Όμως, δεν υπήρχε λόγος να γίνει τόσος θόρυβος. Ο χρυσός είναι κλειδωμένος μηχανικά που είναι το ένα από τα δύο είδη δύσκολου στην κατεργασία. Όταν χαρακτηρίζεται έτσι σημαίνει ότι η ανάκτηση θα είναι κάτω από 80%. Αλλά εδώ δεν είναι μόνο αυτή η δυσκολία αλλά και τα ίδια τα θειούχα ορυκτά που παρεμβάλλονται στην εκχύλιση (leach robbing). Βάλτε και την υπερλειοτρίβηση που ορθά αναφέρετε μαζί με την αδυναμία ανάκτησης χαλκού και έχετε την πλήρη εικόνα που σε ένα μηχανικό μεταλλουργό φωνάζει για απόρριψη.
2. Είναι γνωστό το κοστούμι και φοριέται στα εργοστάσια εμπλουτισμού χαλκού πέριξ των Κρουσσίων.
3.Χαίρομαι που είχε απήχηση η ενημέρωσή μου σε προηγούμενα για τη βασική αρχή “κάθε περίπτωση είναι διαφορετική”. Each ore is different. Εδώ όμως έχουν ήδη συναντηθεί και αναλυθεί και θειούχες φάσεις από ιδιωτικές εταιρίες μισθώτριες του χώρου που έχουν υποβάλλει τις εκθέσεις στο υπουργείο και από μελέτες-έρευνες του ΙΓΜΕ που είναι στη διάθεση του υπουργείου. Και εσείς λέτε και για θειούχες εμφανίσεις. Για τα μεγαλύτερα βάθη παίρνουμε στοιχεία από το κοίτασμα Σκουριών που είναι πλήρως ερευνημένο και από άλλα γειτονικά πορφυρικά εκτός Ελλάδας.
Η εξορυκτική επιφάνεια (μέτωπο τη λέμε εμείς) δεν θα είναι ούτε συνεχώς εκτεθειμένη στον αέρα ούτε στην υγρασία διότι θα λιθογομώνεται άμεσα. Η λιθογόμωση παρέχει τα αλκαλικά συστατικά που σταματουν την οξείδωση σε θειικό οξύ. Στην επιφανειακή εκμετάλλευση έχουμε ήδη οξειδωμένα, άρα ούτε εκεί αναμένεται πρόβλημα.
Στη ΒΑ Χαλκιδική, έχουμε τουλάχιστον τρεις τύπους κοιτασμάτων, μικτά θειούχα, πορφυρικά και μαγγανιούχα. Εγώ επιλέγω και αναφέρω το δεύτερο, δεν πιστεύω να διαφωνείτε ότι είναι το κοντινότερο παράδειγμα. Ολοι οι κίνδυνοι που αναφέρετε εσείς αντιστοιχούν αποκλειστικά και μόνο στα μικτά θειούχα.
4. Δεν επιτρέπεται από το νόμο να εξαφανιστούν εγκαταστάσεις και χωριά. Οι «οχλήσεις» ρυθμίζονται από τον κανονισμό που σας έθεσα ήδη υπόψη.
Αμφιβάλλετε ότι τα γνωστά σήμερα κοιτάσματα που είναι και μικρά και σε 3-4 διαφορετικές θέσεις αν δεν επαυξηθούν με επιτυχή έρευνα μπορεί να θεωρηθούν ήδη μη οικονομικά βιώσιμα?
Στην απάντησή του ΥΠΕΚΑ με αρ. πρωτ. Δ8-Α/Φ 16.34/.οικ. 3730/470/16.2.2012 σε ερωτήματα της Π.Ε. Κιλκίς, ελήφθη υπόψη το χειρότερο σενάριο για την απαιτούμενη έκταση των εκμεταλλεύσεων.
Η απάντηση, επειδή συμβαίνει να την συνέταξα, έγινε το ίδιο πρωί πριν τη συνεδρίαση της επιτροπής της Βουλής, και παραδόθηκε στα χέρια του αποδέκτη κατά τη συνεδρίαση. Θα τη βρείτε εδώ http://www.kilkis.gr/8E891663.el.aspx
Καταλαβαίνω ότι δεν αρκεί η ενημέρωση, ζητάτε δεσμεύσεις. Αυτές μπορούν να υπάρξουν και να γίνουν όροι της σύμβασης μετά από γραπτές τεκμηριωμένες προτάσεις σας προς το υπουργείο. Τουλάχιστον εγώ ως χειριστής της υπόθεσης σας διαβεβαιώνω ότι δεν θα αγνοήσω καμία και θα τις συμπεριλάβω όλες στις εισηγήσεις μου προς τα πάνω.
5. Για τις πηγές στοιχειων σας κάλυψα παραπάνω.
6. Μιλάτε με μόνιμο υπάλληλο του υπουργείου, ο οποίος καλώς ή κακώς θα παραμείνει εκεί και έχει παραμείνει και μετά από πολλές εκλογές. Η δε υπηρεσία μου έχει συνέχεια και συνέπεια.
Περιμένω τις γραπτές προτάσεις σας
Κύριε Ζαφειράτε, τελειώνοντας από μέρους μου τον ίσως ακατανόητο για τον πολύ κόσμο του Κιλκίς διάλογο:
Δεν έχω κανένα δικαίωμα να κάνω προτάσεις και εισηγήσεις για το πώς θα πρέπει να γίνουν οι εξορύξεις και ο εμπλουτισμός, για να τις συμπεριλάβετε στις δικές σας εισηγήσεις “προς τα πάνω”, όπως λέτε. Και αυτό γιατί κάτι τέτοιο από μέρους μου θα αντιστρατεύονταν τη θέληση του λαού του Κιλκίς, όπως έχει ήδη σαφώς εκφραστεί από τις τελευταίες αποφάσεις των αρμοδίων τοπικών φορέων, που, όπως ξέρετε πολύ καλά, είναι εναντίον κάθε εξορυκτικής επέμβασης στην περιοχή.
Αν παρά ταύτα εσείς (το ΥΠΕΚΑ) αγνοήσετε την απόφαση αυτή, παρά τις ρητές δεσμεύσεις σας οτι δεν θα το κάνετε, και προχωρήσετε στην εκμίσθωση του χώρου και την έναρξη των εργασιών, τότε θα έχουμε πράγματι πολλά να πούμε.
Με πολύ εκτίμηση (όσο δεν αγνοείτε τη γνώμη του λαού του Κιλκίς).
Σ.Δ.
Επιτρέψτε μια παρατήρηση, επειδή θεωρούμε ότι μόνο το τελευταίο σχόλιο του κου Δημητριάδη έρχεται να βάλει το θέμα στις ορθές του διαστάσεις. Είναι σαν να λέει εκεί “ότι και να πούμε εμείς οι επιστήμονες για τα κουστούμια, το κυάνιο, τα ξανθογονικά οξέα και γενικότερα την επιστήμη, άλλος είναι που θα το αποφασίσει: ο λαός του Κιλκίς».
Στο φόντο λοιπόν της επιστημονικής διαμάχης (που προφανώς δεν μπορούν να παρακολουθήσουν παρά ελάχιστοι) τίθεται το κυρίαρχο ερώτημα που είναι:
Ποιός τελικά θα κρίνει τον περιβαλλοντικά «αποδεκτό» κίνδυνο και θα πει τελικά ναι ή όχι στην επένδυση; Ειδικότερα όταν δεν πρόκειται για ζήτημα που αφορά το τοπικό, αλλά γενικότερα επηρεάζει το εθνικό όφελος;
• Θα αποφασίσει η «επιχείρηση» η οποία θα εκπονήσει τη μελέτη σκοπιμότητας, που σαφώς εκτιμά καλύτερα τις τεχνικοοικονομικές παραμέτρους, αλλά που δεν δύναται εκ των πραγμάτων να προτάξει ορισμένες παραμέτρους ειδικά εκείνες με την κοινωνική διάσταση σε βάρος των υπολοίπων;
• Θα αποφασίσει η επιστήμη, επικαλούμενη την ουδετερότητα και την τεχνοκρατική της λογική, που την καθιστούν αντικειμενική και ενδεχομένως απρόσβλητη αλλά της αφαιρούν την δυνατότητα να λαμβάνει υπόψιν όλες τις παραμέτρους της ολιστικής λογικής της βιώσιμης ανάπτυξης στο σύνολό τους;
• Θα αποφασίσει η δημόσια διοίκηση μέσω των υπηρεσιακών της παραγόντων; Με τα γνωστά προβλήματα που δεν αρνήθηκε ο ίδιος ο αρμόδιος υπουργός;
• Θα αποφασίσει, ο απλός πολίτης και η τοπική κοινωνία, που όσο κι αν έχουν κάθε δικαίωμα συμμετοχής σε κάθε τι που αφορά το φυσικό και δομημένο περιβάλλον τους, δεν μπορούν να ξεφύγουν από τη λογική της απλούστευσης αλλά και της υποκειμενικής διάστασης ειδικότερα όταν πρόκειται για πολύπλοκα τεχνικά θέματα στα οποία εντάσσεται και η αξιολόγηση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος; Και με ποιο μηχανισμό θα αναδειχθεί και θα αντιπροσωπευθεί η (έστω συμπλέουσα) άποψη των απλών πολιτών, ώστε να μην τεθεί στο περιθώριο, όπως έχει γίνει πλείστες φορές μέχρι σήμερα;
Με άλλα λόγια ποιος εκφράζει «το λαό του Κιλκίς»; Είναι οι θεσμοθετημένοι του φορείς της αυτοδιοίκησης, είναι οι ενδιαφερόμενες ΜΚΟ και τα μέσα ενημέρωσης της περιοχής, είναι οι επιστήμονες που κατοικούν «εκεί», είναι γενικά όσοι επιχειρηματολογούν και υπό την ευρεία έννοια θίγονται είτε θετικά είτε αρνητικά, είτε άμεσα είτε έμμεσα, από την επένδυση;
• Θα αποφασίσει το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο, και πόσο τελικά είναι επωφελές για το δημόσιο όφελος, η εκλεγμένη κάθε φορά εκτελεστική εξουσία να αφήνει ένα δικαστή να αποφασίζει αν “το όφελος υπερακοντίζει προδήλως το εκάστοτε κόστος» και μάλιστα για θέματα με εξαιρετικά πολύπλευρη τεχνική διάσταση;”
Ποιος νομιμοποιείται και ποιός είναι αλήθεια ο πλέον κατάλληλος να αποφασίζει; Μπορεί να δει κανείς την άποψή μας που επιχειρηματολογεί στο ανωτέρω ερώτημα εδώ: http://www.scribd.com/fullscreen/19558126?access_key=key-2lignqyy4w7sh34360dp
Θεωρούμε, ότι τα θέματα της επιστημονικής και τεχνικής προσέγγισης μιας αναπτυξιακής δραστηριότητας, με επίκεντρο την περιβαλλοντική διάσταση, δεν πρέπει να διέπονται από τη λογική του άσπρου/μαύρου, τη λογική της αυθαίρετης κινδυνολογίας, της αμετροέπειας και του ανέξοδου ευχολογίου. Ούτε τη λογική που βγαίνει από ένα επιστημονικό εργαστήριο, ούτε εκείνη που βγαίνει μονοδιάστατα από ένα δημοσιοϋπαλληλικό γραφείο. Αλλά ούτε και αυτού που σηκώνει την παντιέρα χωρίς να ξέρει γιατί. Πρέπει να στηρίζονται στην ολιστική λογική της βιώσιμης ανάπτυξης που εξετάζει όλα τα εναλλακτικά σενάρια και από όλες τις πλευρές, με στόχο όμως το ΔΗΜΟΣΙΟ ΟΦΕΛΟΣ.
Ελπίζουμε να μην παρεξηγηθεί το σχόλιο αυτό, στο οποίο δεν πρόκειται να επανέλθουμε, διότι η διάθεσή μας δεν είναι να φουντώσουμε έναν ήδη επιβαρυμένο από συναισθηματικά στοιχεία διάλογο, αλλά να προωθήσουμε όσο το δυνατόν το θέμα προς όφελος του ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΛΑΟΥ που το έχει τόσο ανάγκη.
Αγαπητέ κ. Ελληνικέ Ορυκτέ Πλούτε, (να φανταστώ αγαπητέ κ.Τζαφέρη;)
Καθόλου δεν θα ήθελα να συνεχίσω το δημόσιο διάλογο στο ίδιο θέμα, τράβηξε μακρυά και φαντάζομαι έγινε και κουραστικός για πολλούς. Εξάλλου, όσα ήταν να λεχθούν ελέχθησαν. Καθόλου βέβαια δε νομίζω οτι θα παρεξηγηθεί και το δικό σας σχόλιο. Ας είναι και αυτό μια συμβολή για την ενημέρωση της κοινής γνώμης. Μόνο, αν μου επιτρέπετε, ένα πολύ μικρό δικό μου σχόλιο σε δύο φράσεις σας:
Λέτε στον ιστότοπο που παραπέμπετε: “Νομίζουμε οτι εκείνη που θα αποφασίσει τελικά είναι η πολιτεία, αναλαμβάνοντας την πολιτική ευθύνη, εφόσον το θέμα είναι τελικά πολιτικό, πέραν των άλλων αποχρώσεων που έχει” . Νομίζω λοιπόν πως στη συγκεκριμένη περίπτωση το θέμα δεν είναι απλά πολιτικό, με τη στενή σημασία του όρου, και οι άλλες του αποχρώσεις, όπως η εγκατάσταση μιας υδροβόρου μονάδας (ή μονάδων) σε έναν άνυδρο, σχεδόν ερημοποιημένο τόπο είναι πολύ ευρύτερες και σημαντικότερες από ένα απλά πολιτικό θέμα, αφού αφορούν κυριολεκτικά την επιβίωση πολλών χιλιάδων ανθρώπων. Θα συμφωνήσω πάντως πως και αυτό σε τελευταία ανάλυση πολιτικό θέμα είναι -όλα όσα αφορούν τους πολίτες είναι πολιτικά θέματα-, όμως κανένας πολίτης αυτής της χώρας δεν έχει νομίζω την οποιαδήποτε εμπιστοσύνη σε αυτό που κάποιοι ονομάζουν “πολιτική ευθύνη”. Και ποιός πολιτικός και πώς θα πληρώσει την περιλάλητη πολιτική ευθύνη αν κάτι, ή όλα, πάνε στραβά; Έχετε κανένα σχετικό παράδειγμα;
Λέτε ακόμα: “Η Δημόσια διοίκηση θα πρέπει να εισηγηθεί, να θέσει το θεσμικό πλαίσιο και να εγγυηθεί για τον έλεγχο της εφαρμογής των μελετών και την επιβολή κυρώσεων για την κακή εφαρμογή τους”. Ζούμε όμως στην Ελλάδα του 2012, της τρόϊκας και του ΔΝΤ, και δεν είμαι καθόλου σίγουρος οτι έχει απομείνει στη χώρα αυτή έστω και ένας πολίτης τόσο εύπιστος ωστε να πιστέψει οτι η λεγόμενη “Δημόσια διοίκηση” είναι ικανή να εγγυηθεί οτιδήποτε από τα προηγούμενα ή και οτιδήποτε πέραν αυτών.
Όμως, τελικά, μήπως θα πρέπει να εμπιστευθούμε πρώτιστα το αισθητήριο της έστω και μη επιστημονικά κατέχουσας το θέμα τοπικής κοινωνίας, που όμως με τις ευαίσθητες κεραίες της, διαβλέπει και αναλύει με σοφό τρόπο παραμέτρους αόρατες και απρόσιτες στην απόμακρη και απρόσωπη πολιτεία; Πολλές φορές το αισθητήριο αυτό αποδείχτηκε σοφότερο από τις σοφίες δεκάδων δήθεν σοφών.
Κατά τα άλλα συμφωνώ απόλυτα μαζί σας,
Με φιλικούς χαιρετισμούς
Σ.Δ.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση (όπως και σε άλλες στο παρελθόν στο παρόν και στο μέλλον), επειδή συμβαίνει όχι μόνο να τις έχω παρακολουθήσει εκ του σύνεγγυς αλλά και να συμμετέχω ενεργά στη διαμόρφωσή τους μέσα από διάφορους ρόλους που είχα παλιότερα, έχω και ίσως θα έχω,γνωρίζω ότι το θέμα δεν είναι ούτε απλό ούτε στενά πολιτικό. Επειδή από τη φύση της η δραστηριότητα είναι μεγάλης κλίμακας, επηρεάζει πολλαπλά και σε πολλά επίπεδα, οριζόντια και κάθετα όχι μόνο την τοπική αλλά και το σύνολο της Ελληνικής κοινωνίας.
Αλλάζει άμεσα την καθημερινή ζωή όπως είπε ο κ. καθηγητής πολλών χιλιάδων ανθρώπων. Είναι δίκαια λοιπόν η αγωνία τους, το ερωτηματικό που είδα με τα μάτια μου “γιατί εμάς¨ (why me? έλεγε ένα παλιό τραγούδι), ο κόμπος στο στομάχι του νέου που είδε την προκήρυξη σαν καταδίκη του περιβάλλοντος των παιδιών του.
Γιατί φτάσαμε όμως εδώ, και εμείς οι απλοί υπάλληλοι να έχουμε απέναντι τον κόσμο αυτόν που δεν διαφέρει σε τίποτα άλλο από εμάς εκτός από τον τόπο διαμονής. Είναι προφανές ότι έχουν προηγηθεί από πολλές πλευρές συγκεκριμένες πράξεις, παραλείψεις, συνδυασμένες, συντονισμένες ή άτακτες κινήσεις και στήθηκε και εδώ (γιατί όπως είπα δεν βλέπω πρώτη φορά το έργο) στο απόσπασμα ένα μαύρο κουτί. Τι ακριβώς έχει μέσα δεν ξέρουμε αλλά ξέρουμε καλά ότι είναι υδροβόρο, μη αειφόρο κλπ.
Είναι μεμπτό κάποιοι (και δεν εννοώ τον κ. καθηγητή) να εκμεταλλεύονται την απουσία εμπιστοσύνης στην πολιτεία και στη χρηστή διοίκηση και να δημιουργούν αυτό το φόβο και την αγωνία, ερμηνεύοντας όλες τις περιπτώσεις υλοποίησης της δραστηριότητας σαν ατυχήματα που περιμένουν να συμβούν.
Και δεν είναι τίποτα άλλο από τραγικό να γειώνουν ανεύθυνα το θέμα, καταπνίγοντας έτσι οποιαδήποτε ειλικρινή προσπάθεια που θα μπορούσε να γίνει σε τούτη τη χώρα για να ανατραπεί η κρίσιμη κατάσταση και να προκόψει ο τόπος.
Η κοινωνία, που όχι μόνο δεν είναι απαραίτητο να έχει επιστημονική θέση για το θέμα αλλά δεν περιμένει κανείς να έχει και την παραμικρή γνώση, αφού η δραστηριότητα είναι χωρικά πολύ περιορισμένη και σε απρόσιτες θέσεις στη χώρα μας, έχει ανάγκη την ανεξάρτητη ενημέρωση από όλους τους επαϊοντες.
Είναι άδικο να υποτιμάμε την πολιτεία μας και να την κατηγορούμε ότι εθελοτυφλεί σε τόσο σημαντικές για τον πολίτη παραμέτρους, δεν τις ακουμπά, δεν τις εξετάζει και παραμένει κλεισμένη στη μακρινή πρωτεύουσα. Η πολιτεία συνεχίζει να δουλεύει κι ας μην πληρώνονται οι υπάλληλοι. Όταν η εναλλακτική λύση είναι η προσφυγιά που ανέφερε ο κ. καθηγητής μένεις στη θέση σου και παλεύεις να αλλάξεις την κατάσταση. Τα γυάλινα κάστρα μας τελείωσαν. Η πολιτεία είμαστε εμείς και εσείς. Αν δεν μπορούμε να συζητήσουμε τότε ας μην κάνουμε τίποτα. Κανείς δεν αποφασίζει πριν από μας για μας, συναποφασίζουμε όλοι με ενεργό συμμετοχή, με πρόταση στην όποια διαβούλευση. Κι ας ξεκινάει στραβά, στην πορεία πέρνει σάρκα και οστά. O δρόμος φτιάχνεται περπατώντας…
Ένας από τους λόγους που με ελκύουν τα μαθηματικά είναι ότι μπορούν πολλοί με πολλούς τρόπους, μονοπάτια, να φτάσουν στην ίδια αλήθεια. Ο καθένας που ενδιαφέρεται, τα διαβάζει και τα παρακολουθεί όλα, έχει κρίση, συζητάει και θα φτάσει στην αλήθεια.
Γιατί τα μαύρα κουτιά δεν είναι η αλήθεια και δεν μένουν ποτέ κλειστά και μόνο από την ο περιέργεια να μάθουμε τι στην ευχή έχουν μέσα. Οταν γίνει αυτό, μην ανησυχείτε, οι ευαίσθητες κεραίες του κόσμου, ξαναβλέπουν και αναλύουν με σοφία τις παραμέτρους και επαναπροσδιορίζουν τα πάντα.
Μια φορά κι ένα καιρό ήταν ένας βοσκός που φύλαγε τα πρόβατά του. Μια μέρα, αποφάσισε να κάνει ένα αστείο στους συγχωριανούς του γιατί βαριόταν. Φώναξε, «Βοήθεια! Λύκος! Λύκος!» και οι συγχωριανοί του έτρεξαν να τον βοηθήσουν. Όταν έφτασαν στο βουνό τον ρώτησαν που είναι ο λύκος. Εκείνος γέλασε και τους είπε ότι ήταν αστείο.
Ο βοσκός έκανε το ίδιο αστείο πολλές φορές. Μια φορά όμως, ένας λύκος πράγματι εμφανίστηκε και επιτέθηκε στα πρόβατα. Ο βοσκός έτρεξε προς το χωριό και φώναξε: «Βοήθεια! Λύκος! Λύκος!».
Οι συγχωριανοί του τον άκουσαν αλλά δεν τον πίστεψαν γιατί νόμιζαν ότι ήταν αστείο. Τότε, εκείνος τους εξήγησε ότι δεν έλεγε ψέματα.
Τελικά, πήγαν όλοι στο βουνό και είδαν το λύκο να φεύγει τρέχοντας και τριγύρω τους βρίσκονταν πολλά σκοτωμένα πρόβατα.
Φίλε Γιάννη
Ξέρεις πόσοι σε αυτό τον τόπο ΠΙΣΤΕΨΑΝ τον «βοσκό» όταν τους μιλούσε για αλλαγή το 1981 και έτρεξαν? Ξέρεις πόσοι ΠΙΣΤΕΨΑΝ τον άλλον «βοσκό» όταν τους μιλούσε για κάθαρση το 1990 και έτρεξαν? Ξέρεις πόσοι ΠΙΣΤΕΨΑΝ τον άλλον «βοσκό» το 2000 όταν τους έλεγε ότι η Ε.Ε. θα μας σώσει και ότι η Ελλάδα είναι σπουδαία χώρα, με δυνατή οικονομία και μπορεί να διοργανώσει μέχρι και Ολυμπιακούς Αγώνες? Ξέρεις πόσοι ΠΙΣΤΕΨΑΝ τον άλλον «βοσκό» όταν τους μιλούσε το 2004 για επανίδρυση του κράτους? Πόσοι ΠΙΣΤΕΨΑΝ τον άλλον «βοσκό» το 2009 όταν τους έλεγε πως λεφτά υπάρχουν? Και τέλος ξέρεις πόσοι πίστεψαν τον τωρινό προϊστάμενο σου όταν ως Υπουργός Οικονομικών υπόγραφε μνημόνια επί μνημονίων?
Πολλοί!!! Όλοι αυτοί που δεν πιστεύουν τώρα εσένα, ενώ ξέρουμε ότι πιστεύεις αυτά που λες!!! Τις αποφάσεις όμως θα τις πάρει ο προϊστάμενος σου όταν θα έρθει η ώρα και εκείνος ξέρει καλύτερα από μένα και εσένα το τι υπόγραψε στα μνημόνια.
Στο είπα και αλλού. Δεν φταίμε εμείς, άλλοι φταίνε γι’ αυτό που θα γίνει.
Παπαδόπουλος Νίκος
Μέλος της Μ.Κ.Ο. ΟΡΑΜΑ
Υ.Γ. 1 Στις ημερίδες που θα πραγματοποιηθούν από εδώ και πέρα σκεφτόμαστε να προτείνουμε στο Μέτωπο να είσαι παρόν. Σκέψου το.
Υ.Γ. 2 Μετέφερε στο κ. Μανιάτη να το γνωρίζει ότι όσοι από αιρετούς και εκπροσώπους φορέων δεν έχουν πειστεί μέχρι τώρα ό,τι τα μεταλλεία δεν πρέπει να γίνουν θα πειστούν. Μη λογαριάζει σε συμμάχους στο Κιλκίς.
Υ.Γ. 3 Θέλω να σου πω κάτι γιατί τα πράγματα θα αρχίσουν να σφίγγουν σιγά σιγά όσο πλησιάζουμε προς την ημέρα που θα ξεπουληθούν τα Κρούσια. Ετοιμάστε κάνα δυο τρελοκομεία για να βάζετε τα παλληκάρια από το ΣΤΡΑΤΟ και τα ΜΑΤ που θα ‘’σαλεύουν’’ εδώ πέρα. Σας το είπε και ο Βαφειάδης, η Κερατέα θα είναι παιδική χαρά μπροστά σε αυτό που θα γίνει στο Κιλκίς.
Κύριε Ζαφειράτε,
Γράφετε: “Αν δεν μπορούμε να συζητήσουμε τότε ας μην κάνουμε τίποτα.”
Μα το έχουμε παρακάνει στη συζήτηση, δε νομίζετε;
Σ.Δ.
κ. Καθηγητά
Αν αξίζει ας το παρακάνουμε (Ayn Rand ή Robert Heinlein)
Φίλε Νίκο
Η πίκρα και η οργή είναι και δική μου. Αλλά μη νομίζεις ότι επηρεάζω και επηρεάζεις λίγο αυτά που υπογράφονται. Αυτά που επηρεάζω εγώ είναι ένα μέρος από τις πλουτοπαραγωγικές πηγές της χώρας που όλοι αυτοί οι καλοί βοσκοί φρόντισαν με πράξεις και παραλείψεις να θάψουν και αντί να τις αναπτύξουν προτίμησαν να δανειστούν.
1. Λέω ναι, όχι μόνο σε ημερίδες αλλά και ποδηλατοδρομίες. Ξέρω όμως ότι κάποιοι δε θα δεχτούν, όπως και τα παιδιά από τη Χαλκιδική δε μου έδωσαν εύκολα το χέρι τους. Μετά από τόσα χρόνια αλληλογραφίας με την απόμακρη και απρόσωπη πολιτεία έγινε ένα βήμα όμως.
2. Μη με συγχέεις με τους προίστάμενους
3. Αυτά αν γίνουν θα έχουμε όλοι αποτύχει
16/02/2012 (λιγότερο από μήνα πριν τη λήξη του διαγωνισμού μας βεβαιώνετε πως αποκλείεται η χρήση κυανίου, ενώ οι ίδιοι σας ερωτούμενοι 19/01/2012 δεν το αποκλείσατε. Με το άρθρο σας παραπάνω κ. Ζαφειράτε ρίχνετε και πάλι σε εμάς και τους αιρετούς μας την ευθύνη, ότι για πρώτη φορά οι αιρετοί μας σας έθεσαν το ερώτημα την 19/01/2012. Αναρωτιέται λοιπόν κανείς, εσείς οι οποίοι είστε οι βέλτιστοι γνώστες του θέματος, την 19/01/2012 και αφού είχατε διακηρύξει το διαγωνισμό, γιατί περιμένατε την ερώτηση των Κιλκισιωτών αιρετών για να διασταυρώσετε τις πληροφορίες σας; Λέτε «…Αμέσως μετά τη σύσκεψη, η ηγεσία μας έθεσε το ίδιο ερώτημα προκειμένου να εξετάσουμε αν όντως χρειάζεται …». Και εμείς σας ρωτάμε: α) από εμάς περιμένατε το έναυσμα προβληματισμού για ένα τόσο σημαντικό στοιχείο και β) αλήθεια, σε ποιόν θέσατε το ερώτημα εφόσον ακόμη τρέχει ο διαγωνισμός, άρα δεν υφίσταται ανάδοχος ;
Γράφετε «… δέσμευση υπάρχει εγγράφως στην απάντηση με Αρ. Πρωτ.: Δ8-Α/Φ.16.34/οικ.3730/470/16.2.2012 του ΥΠΕΚΑ στα ερωτήματα της Π.Ε. Κιλκίς και μάλιστα σε δύο σημεία και επί λέξει:
«Δεν υφίσταται πλέον στη βιομηχανία η παλαιά τεχνική της αμαλγάμωσης, και εάν το ερώτημά σας εννοεί την τεχνική της κυάνωσης, αυτή δεν προβλέπεται στη μεταλλουργία χαλκού και μπορεί να τεθεί αυτό και ως συμβατικός όρος.»» Εξακολουθείτε – ειδικά εσείς – να πιστεύετε ότι κάποια έγγραφη ή προφορική δέσμευση του ΥΠΕΚΑ, μετράει στην αντίληψή μας; Εσείς προ μηνός επιχειρήσατε παίζοντας με τις λέξεις / φράσεις και το σημείο στίξης των εισαγωγικών να αρνηθείτε τη δέσμευση του «αποφασίζει η τοπική κοινωνία» που δόθηκε τόσο προφορικά και γραπτά και «στολίστηκε» με φράσεις –όχι μόνον από εσάς -, όπως «θα περάσει από χίλια κύματα διαβούλευσης» και «εξαντλητικός διάλογος». Και αλήθεια γιατί στην παραπάνω δέσμευση αναφέρετε το στέλεχος στη μεταλλουργία χαλκού και όχι χρυσού;
Στα πρακτικά της 16/02/2012 βρίσκουμε :
«… καμία ιδιωτική περιουσία δεν κινδυνεύει από αναγκαστικές απαλλοτριώσεις που προβλέπονται στο μεταλλευτικό κώδικα και αυτό γιατί το ΥΠΕΚΑ, κηρύσσει με πολύ μεγάλη φειδώ , αφού πρώτα εξαντληθεί η διαπραγμάτευση μεταξύ των ενδιαφερομένων μερών, αναγκαστικές απαλλοτριώσεις που αφορούν, κυρίως, άγονη γη και μακριά από κατοικημένες περιοχές για τις ανάγκες των μεταλλευτικών μεταλλίων, όπως είναι αυτό της περιοχής σας. Από τον έλεγχο του αρχείου της υπηρεσίας μας, την τελευταία 15ετία, έχουν συντελεστεί συνολικά αναγκαστικές απαλλοτριώσεις, μόνο σε άγονη γη …»
Και εμείς ρωτάμε:
α) Τι εστί εξάντληση διαπραγμάτευσης;
β) Τι θα πει με πολύ μεγάλη φειδώ ;
γ) Πού θα τη βρείτε την άγονη γη και μάλιστα μακριά από κατοικημένες περιοχές ; μήπως μιλάμε για άλλη περιοχή, ενός άλλου Κιλκίς σε μια άλλη Ελλάδα; Γιατί ο χάρτης που μας παρείχατε και στις διαφάνειες της 06/02/2012 εσωκλείει 12 χωριά. Επίσης μπορούμε να σας στείλουμε άπειρο φωτογραφικό υλικό της περιοχής.
δ) Εφόσον με πρόσφατο νομοθέτημα προβήκατε σε τροποποίηση του Μεταλλευτικό κώδικα ως προς το μίσθωμα υπέρ του δημοσίου – γιατί δεν τροποποιήσατε και τις όποιες αναφορές σε αναγκαστική απαλλοτρίωση;
ε) Έως σήμερα δεν έχει γίνει εκμ/ση του ορυκτού μας πλούτου, άρα δεν έχουν υπάρξει οι προϋποθέσεις που θα συνηγορούσαν σε αναγκαστικές απαλλοτριώσεις κατά Μ.Κ. – το επιχείρημά σας σαθρό λοιπόν.
Πρακτικά 16/02/2012: «…ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΤΖΙΜΑΣ: …και ο λόγος που επιλέξαμε αυτή τη συγκεκριμένη περιοχή για να βγάλουμε στο διαγωνισμό ήταν γιατί δεν έχει δάσος. Δηλαδή, η κάλυψη εκεί που εμφανίζονται τα κοιτάσματα δεν έχει δάσος, ενώ η Ποντοκερασιά που είναι επίσης ένα σημαντικό κοίτασμα δεν προωθήθηκε.» ΑΠΟ ΜΟΝΗ ΤΗΣ Η ΦΡΑΣΗ ΕΧΕΙ ΘΕΣΗ ΓΕΛΕΙΟΓΡΑΦΙΑΣ «ΧΩΡΙΣ ΛΟΓΙΑ» Με μια δεύτερη ματιά, βέβαια σου έρχεται να βάλεις τα κλάματα γιατί η επιχειρηματολογία είναι τόσο πρόχειρη που αυτό φανερώνει ότι ούτε καν μπαίνετε στον κόπο να μας πείσετε με στοιχειώδη λογική.
Πρακτικά 16/02/2012 : «… Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις, που μετά την εξόφληση ενός λατομείου ή ορυχείου ή μεταλλίου και την αποκατάστασή του, αισθητικά το αποτέλεσμα να είναι πολύ καλύτερο από πριν …»
Υβριστική τοποθέτηση:
α) Θέση Δημιουργού κατέχουν λοιπόν οι μεταλλευτικές εταιρείες χρυσού ; Καλύτερη από την αρχική η δημιουργία μετά τις επεμβάσεις τους ;
β) Ποια είναι αυτά τα μέρη σε αυτές τις περιπτώσεις ; Γιατί δεν μας προσκομίζετε πληθώρα πληροφοριών και βίντεο και φωτογραφιών από τις θαυμαστές αυτές περιπτώσεις και δε μας απαριθμείτε τα ονόματα των ευεργετημένων αυτών περιοχών;
Ανακεφαλαιωτικά, λοιπόν:
Ξέρουμε πολύ καλά ότι οι όποιες τέτοιες τοποθετήσεις / ανακοινώσεις / διευκρινίσεις του τύπου περιεχομένου «δεν θα έχει κυάνιο», «δεν θα επέλθει όξινη απορροή», «δεν θα γίνουν αναγκαστικές απαλλοτριώσεις» «δεν», «δεν», χρησιμοποιούνται για να εμφανίσουν τα ψηφίσματα Δήμου, Περιφέρειας και Φορέων ως άκυρα λόγω έλλειψης πραγματικών στοιχείων, και στοχεύουν να κατευνάσουν τους αφελείς προκειμένου να προκληθεί καθυστέρηση αντιδράσεων.
Ο κ.Μανιάτης την 16/02/2012 μας δήλωσε την έλλειψη πόρων και ανθρώπινου δυναμικού. Ποιοι λοιπόν θα εποπτεύουν την μεταλλευτική δραστηριότητα; Ποιοι θα μας προσέχουν σαν τα μάτια τους και μας και το περιβάλλον του Κιλκίς; Οι 23 υπάλληλοι του ΥΠΕΚΑ από την Αθήνα ; Οι επιστήμονες που συνηγορούν στη μεταλλευτική δραστηριότητα και ξεκινούν το διαγωνισμό, αλλά περιμένουν να τους τεθεί το ερώτημα από τους μη γνώστες αιρετούς του Κιλκίς και μετά να διερευνήσουν το θέμα «κυάνιο»;
Και σε απάντηση των όσων αναρτήθηκαν από τον «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΟΡΥΚΤΟΣ ΠΛΟΥΤΟΣ»: Το θέμα ΜΕΤΑΛΛΕΙΩΝ ΧΡΥΣΟΥ έχει κλείσει για εμάς! Εμείς ζούμε εδώ, εμείς αναπνέουμε, εμείς γεννάμε, εμείς τρεφόμαστε και εμείς θάβουμε ΕΔΩ τους νεκρούς μας – κανένα δήθεν όφελος και δημόσιος πλούτος δε θα μας οδηγήσει στο να επιλέξουμε άλλο τρόπο και προτεραιότητες ζωής.
κύριε άνθρωπε, σεις που σχολιάζετε με ονόματα τους πάντες και τα πάντα
ΚΑΛΟΝ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΦΟΡΑ ΝΑ
σχολιάσετε με το ΟΝΟΜΑ ΣΑΣ.
Δεν νομίζετε ότι ΜΟΝΟΝ ΤΟΤΕ ΕΙΝΑΙ ΔΙΚΑΙΟ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΑς;
tra! Tώρα δηλαδή εσύ σχολίασες με τ΄όνομά σου! Επί τα γραφόμενα, επί της ουσίας δηλ. έχεις να πεις κάτι;
Προς 27 Φεβρουαρίου 2012 στις 18:25
Αν επιθυμούσατε συζήτηση, θα είχατε υπογράψει το κείμενό σας. Λέω αν, γιατί φαίνεται καθαρά η απόρριψη του οτιδήποτε έχω γράψει και θα γράψω πριν το γράψω. Δεν θα απαντούσα αλλά με προκαλείτε και δεν είμαι άνθρωπος που αποφεύγει τις προκλήσεις. Το αντίθετο.
Επιγραμματικά, γιατί το έχουμε εξαντλήσει:
α) Δεν περιμέναμε εσάς. Εμείς ούτε καν το φανταζόμαστε πριν τη διαβούλευση, αφού το επάρατο πλην νομιμότατο αντιδραστήριο δεν είχε κανένα λόγο να τεθεί σε σας εξ αρχής και σε καμία διακήρυξη. Στις οποίες διακηρύξεις και συμβάσεις ποτέ άλλοτε δεν έχει μπει κανένα. Και όμως τέθηκε. Την 6/2 φωνάζαμε ότι δεν υπάρχει. Διατυπώθηκε και σε γραπτό ερώτημα με άλλο όνομα (αμαλγάμωση) και όπως είδατε στη διατύπωση εμείς το διορθώσαμε, δεν το αποφύγαμε.
β) Είναι καθαρό από τα προηγούμενα ότι το ζήτημα το έθεσε η ηγεσία στην υπηρεσία που για τα μεταλλικά ορυκτά προσωποποιείται στο κατώτερο ιεραρχικά επίπεδο από τον υπογράφοντα (one man show). Επιτρέψτε μου να έχω τη δυνατότητα να απαντώ τέτοια τεχνικά ερωτήματα χωρίς να ρωτάω εταιρίες. Αντιληφθείτε ότι δεν υπάρχουν αυτές πριν τις 14/3..Αντιληφθείτε ότι δεν θα έχω καμία ανάμιξη με το διαγωνισμό από την ημερομηνία αυτή. Αντιληφθείτε ότι έχω ευθύνη να υπηρετώ το δημόσιο, τη γνώση και την αλήθεια και όταν γράφω χαλκού δεν θα είναι παρά μόνο χαλκού και συγκεκριμένα εμπλουτισμός χαλκού. Το ορυκτό του χαλκού επειδή περιέχει κάποιο χρυσό θα πωλείται σε καλύτερη τιμή σε εργοστάσια του εξωτερικού και όχι στη Χαλκιδική που έχει περίσσεια από δικά της ορυκτά χαλκού που θα τα εξάγει και αυτή. Σκληρή τεχνική πραγματικότητα.
γ) Δεν έχει αρνηθεί ή επιχειρήσει να αρνηθεί καμία δέσμευση κανείς. Αρνήθηκα εγγράφως την απόδοση των λεγομένων μου από τα μέσα ως ένα νομικό άτοπο. Είμαι υπεύθυνος να είναι ότι λέω και από αυτή την άποψη ορθό.
Επί των θεμάτων χρήσης γης. Η επιφάνεια του εδάφους είναι εντελώς ανεξάρτητη από το μεταλλευτικό δικαίωμα και διαπραγματεύεται ελεύθερα η απόκτηση δικαιωμάτων επ αυτής. Η αναγκαστική διαδικασία όπως έχω ξαναπεί είναι σπάνια, και συνήθως απορρίπτεται μετά από αυστηρή στάθμιση της περίπτωσης.Στις περισσότερες υπάρχει και συναίνεση των ιδιοκτητών.
Έχουμε επισκεφτεί την περιοχή. Οι εμφανίσεις που περιγράφει παραπάνω και ο κ. Δημητριάδης είναι άγονες περιοχές.
Έχετε παρερμηνεύσει το χάρτη ως χώρο επέμβασης ενώ είναι μόνο περιοχή προς έρευνα. Αν θέλετε την άποψή μου, δεν αναμένεται κάτι καινούριο πέρα από τους γνωστούς κύκλους.
δ) Η πρότασή σας για να έχει τύχη πρέπει να γίνει γραπτά και επώνυμα.
ε) Φυσικά και έχει γίνει, γίνεται και θα γίνεται εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου. Κάντε μια βόλτα μέχρι την ΠΕ. Θεσσαλονίκης μόνο. Σας επιστρέφω το “μήπως ζείτε σε άλλη Ελλάδα?” Στα δημόσια μεταλλεία υστερεί λίγο (9/120) αλλά προσπαθούμε.
στ) Οι φράσεις από τα πρακτικά δεν μου ανήκουν καθώς δεν μίλησα εκεί, και παρότι συμφωνώ δεν έχω το δικαίωμα να απαντήσω. Ένα σχόλιο μόνο: μην αμφιβάλετε ότι καλά παραδείγματα υπάρχουν.
Εν κατακλείδι
Περιμένω ακόμα να αντικρουσθούν οι τοποθετήσεις / ανακοινώσεις / διευκρινίσεις μας επί της πραγματικότητας. Αποδίδετε δόλο για να καλύψετε την έλλειψη επιχειρημάτων. Και ποια αντίδραση τάχα να καθυστερήσει, ήδη τα παιδιά των σχολείων βγήκαν στους δρόμους.
Στις 6/12 στο Κιλκίς ειπώθηκε το εξής: “Άν το κράτος μας θέλει να συγκριθούμε με τη Σουηδία, θα πρέπει να εμπνεύσει στους πολίτες το ίδιο επίπεδο εμπιστοσύνης που εμπνέει το Σουηδικό κράτος στους δικούς του πολίτες”. Εμπιστοσύνη στο κράτος δε σημαίνει εμπιστοσύνη σε έναν Υπουργό (που ούτως ή άλλως ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ), ούτε εμπιστοσύνη σε έναν συγκεκριμένο υπάλληλο που μπορεί να υπάρχει αλλά δεν είναι δυνατόν να ζούμε με την αγωνία μη τυχόν αντικατασταθεί και τι θα είναι ο επόμενος.
Εμπιστοσύνη στο κράτος σημαίνει εμπιστοσύνη σε ένα σύνολο θεσμών και νόμων, από την πολιτική ηγεσία και τη διοίκηση μέχρι τον τελευταίο υπάλληλο και τα δικαστήρια, που θα ξέρεις ότι δεν θα σε προδώσουν ποτέ και δεν θα εξυπηρετήσουν ποτέ άλλα συμφέροντα εις βάρος σου. Εμπιστοσύνη σημαίνει ασφάλεια – να μην ψάχνεσαι συνεχώς τι θα σκαρφιστούν για να σου τη φέρουν. Και για να αφήσουμε κατά μέρος τα μεταλλεία, έχει ο Γιάννης Ζαφειράτος τέτοια εμπιστοσύνη στο κράτος μας, σε οποιονδήποτε τομέα, ώστε να ζητάει να έχουμε εμείς;
Επίσης μπαίνω στον πειρασμό να σχολιάσω τα περί “εξαντλητικής διαβούλευσης με την τοπική κοινωνία”… Αφήστε, μεγάλες υποσχέσεις έχουμε ξανακούσει. Ένα-ενάμιση χρόνο πριν, η Χαλκιδική ωρυόταν κατά της επένδυσης της Ελληνικός Χρυσός και κατά των μεθοδεύσεων του Υπουργείου που μας έστειλε τη ΜΠΕ εν μέσω εκλογών και ήθελε ντε και καλά γνωμοδότηση από το υπό κατάργηση Νομαρχιακό Συμβούλιο. Οι “διαβουλεύσεις” ορίζονταν και καταργούνταν, στη μία που έγινε (στον Πολύγυρο, όχι στον τόπο του εγκλήματος) είχαμε μπράβους της εταιρείας στην είσοδο και άλλα τέτοια ωραία και συναινετικά. Με δυο λόγια έγινε ότι ήταν δυνατον να γίνει για να ΜΗΝ ακουστεί η τοπική κοινωνία.
Με τον ορισμό του συγκεκριμένου Παπακ… στη θέση του Υπουργού Περιβάλλοντος, το γλυκό έδεσε και η ΑΕΠΟ ήρθε αμέσως… Όμως, η υπηρεσία του κ. Ζαφειράτου που είναι η πλέον αρμόδια για το έργο ζητούσε (από το Δεκέμβρη του 2010) τροποποίηση της ΜΠΕ και τροποποίηση του Επενδυτικού Σχεδίου γιατί σε πολλά σημεία το περιεχόμενο τους ήταν (και είναι) εκτός πραγματικότητας. Ειλικρινά θα ήθελα να μάθω πώς είναι δυνατόν να βγήκε η ΑΕΠΟ χωρίς να έχουν γίνει αυτά τα βασικά πράγματα! Με βάση ποια μελέτη; Και ευτυχώς που βρέθηκε ένας υπάλληλος που επέμεινε (και επιμένει), γιατί από γνωμοδοτήσεις και εγκρίσεις “αρμοδίων” έχουμε δει σημεία και τέρατα! Όμως ξαναλέω, δεν είναι δυνατόν να βασιζόμαστε σε έναν άνθρωπο. Επίσης, το ζήτημα δεν είναι μόνο τεχνικό και ας μην περιμένει το Υπουργείο να σταματήσει η αντίδραση όταν πειστεί ο κ. Ζαφειράτος για την τεχνική του πλευρά.
Τώρα η εταιρεία έχει πάρει άδεια να ανοίξει δρόμους στο βουνό, που θα εξυπηρετούν το μεταλλείο των Σκουριών, και έχει αναθέσει το έργο σε τοπικό εργολάβο. Τι να κάνει η τοπική κοινωνία που ποτέ δεν ρωτήθηκε και δεν ρωτήθηκε ακριβώς επειδή ήταν γνωστό ότι δεν ήταν σύμφωνη με το μεταλλείο των Σκουριών;;;
Ζητώ συγγνώμη που έφερα εδώ ζητήματα της Χαλκιδικής αλλά δεν είναι άσχετα με το δικό σας θέμα.
Είναι προφανές πώς η προσπάθειά σας να απαντήσετε στα σχόλιά μου παραπάνω, αποτυγχάνει.
Δε λυπάμαι – ούτε και εκπλήσσομαι : Συνηθίσαμε στις απαντήσεις με λεξιλόγιο ευρείας έννοιας που εύκολα μπορεί να ερμηνευτεί ποικιλοτρόπως. Μακάρι να είμαστε εμείς οι λανθάνοντες και σε 20 χρόνια να λέμε πώς ήμασταν λάθος, ενώ εσείς είχατε δίκιο.
Αναρωτιέμαι τι θα σκέφτεστε εσείς τότε.
Συζήτηση, όχι δεν είναι επιθυμητή πια – έρχεται αργά στο τραπέζι – και δεν γίνεται με ίσους όρους.
ΥΓ: Στα σημεία α, γ, δ, ε πραγματικά δεν σας καταλαβαίνω ή δε θέλετε να σας καταλάβω
ΥΓ προς tra: Η δικαιοσύνη και η ανωνυμία δε σχετίζονται
κα. Άνθρωπε
Τι δεν καταλαβαίνετε από την κατάθεση γραπτής πρότασης για την τροποποίηση που ζητάτε παραπάνω και ή τι δε βλέπετε από την εκμετάλλευση μεταλλείων που υπάρχει δίπλα σας? Τα υπόλοιπα ερμηνεύονται ποικιλοτρόπως αλλά είμαι εδώ να βοηθήσω να βρεθεί η σωστή ερμηνεία.
κα. Καδόγλου
Μαρία, αν μου επιτρέπεις μετά από όλα αυτά τα χρόνια συζήτησης, δεν είναι ούτε ο Υπουργός, ούτε ο απλός υπάλληλος, που σήμερα είναι εκεί αύριο απασχολείται στη βιομηχανία, που θα εμπνεύσει εμπιστοσύνη. Είναι μαζί με άλλες υπηρεσίες που έχουν και συνέπεια και συνέχεια και η δική μου υπηρεσία . Είναι και οι άλλοι 26 που πρόσεξαν λίγο παραπάνω από εμένα και δεν φάνηκαν στα μέσα αλλά δουλεύουν για το δημόσιο συμφέρον κόντρα στο δικό τους και είναι πολύ φτηνή η κατηγορία για αυτούς “το διεφθαρμένο κράτος που το ξεπούλησαν οι υπάλληλοι”. Άλλοι το ξεπούλησαν. Και εγώ προσωπικά δεν θα ανεχτώ ποτέ να μου λένε “ξεπούλημα” και “να δώσουμε εμείς το εκατομμύριο”, όταν έχουν συνάδελφοι ξενυχτήσει για τη λύση που θα αποφέρει τα μέγιστα στο κράτος και στον τόπο αλλά θα είναι βιώσιμη οικονομικά και έχουν καταλήξει σε λύση κάθε άλλο από ελκυστική για τον ιδιώτη.
κα Άνθρωπε
Επανέρχομαι σε σας. Με κατηγορείτε ότι ρίχνω και πάλι σε εσάς και τους αιρετούς σας την ευθύνη, για δεύτερη φορά. Δείτε παραπάνω γιατί έγινε η πρώτη, αλλά τη δεύτερη δεν την αποδέχομαι. Η ευθύνη ρίχτηκε από τους ομιλητές των 5 ενημερώσεων. Αλλά πολύ κακό για το τίποτα γιατί ήταν κάτι και νόμιμο, αλλά και ο αποκλεισμός του τεχνικά εφικτός. Η διοίκηση μπορούσε χωρίς κόστος να το αποκλείσει και το έκανε.
Γιάννη (ωραίο είναι ένα ανθρώπινο όνομα και ένα πρόσωπο μετά από τόση ανωνυμία), σε εμένα αποδίδεις τη μομφή «το διεφθαρμένο κράτος που το ξεπούλησαν οι υπάλληλοι»;;; Λυπάμαι αν αυτό κατάλαβες. Δεν ξέρω ποιοι είναι οι “26” ούτε για ποιο εκατομμύριο μιλάς αλλά φυσικά και συμφωνούμε ότι κάποιοι άλλοι ξεπούλησαν το κράτος.
Το έχουμε συζητήσει αυτό το θέμα πολύ πρόσφατα και επαναλαμβάνω και εδώ ότι προφανώς υπάρχουν στη δημόσια διοίκηση άνθρωποι (και υπηρεσίες, συμπληρώνω) που είναι σωστοί και συνεπείς. Όμως από εκεί μέχρι το να έχουμε γενικά εμπιστοσύνη στο Ελληνικό κράτος και σε αυτά που αποφασίζει για εμάς, η απόσταση είναι τεράστια.
Καλη σου μέρα!
Αντιγράφω από προηγηθέντα σχόλια:
Από: ΑΝΘΡΩΠΟΣ (27 Φεβρ. 18:25)
“…Και αλήθεια γιατί στην παραπάνω δέσμευση αναφέρετε το στέλεχος στην μεταλλουργία χαλκού και όχι χρυσού;”
Απάντηση στο προηγούμενο: ( ΖΑΦΕΙΡΑΤΟΣ 27 Φεβρ. 18:25): “Αντιληφθείτε οτι έχω ευθύνη να υπηρετώ το δημόσιο, τη γνώση και την αλήθεια και όταν γράφω χαλκού δεν θα είναι παρά μόνο χαλκού και συγκεκριμένα εμπλουτισμός χαλκού. Το ορυκτό του χαλκού επειδή εμπεριέχει κάποιο χρυσό θα πωλείται σε καλύτερη τιμή.”
Και τέλος, αντιγράφω από δήλωση Μανιάτη της 29 Φεβρουαρίου για το θέμα της τρέχουσας προκήρυξης:
“Ήδη στο πλαίσιο αυτό προκηρύχθηκε το μεταλλείο χρυσού και χαλκού στο Κιλκίς, με εκτιμώμενα αποθέματα αξίας 1,5 δισ ευρώ.”
Επαναλαμβάνω και πάλι, μοιάζουν αυτά που κοινοποιούνται από το ΥΠΕΚΑ με υπεύθυνη πληροφόρηση επί κατασταλαγμένων απόψεων;
‘