Πάση θυσία…
Του Τάσου Παππά (efsyn.gr)
——————————————————–«Το πάση θυσία παραμονή στο ευρώ» χλομιάζει, το «πάση θυσία παραμονή της κυβέρνησης στην εξουσία» κλονίζεται. Τα τρία κόμματα που συγκροτούν το κυβερνητικό μπλοκ δεν περνούν την καλύτερη φάση τους. Ο αρχικός ενθουσιασμός που συνόδευε το εγχείρημα έχει υποχωρήσει. Οι διθύραμβοι για το πρωτόγνωρο πείραμα της συνύπαρξης κομμάτων με διαφορετικές αφετηρίες και ξεχωριστά προγράμματα έχουν δώσει τη θέση τους στον έντονο προβληματισμό για τη συνοχή του μετώπου και την αντοχή του.
Τι ήταν αυτό που οδήγησε τα τρία κόμματα στον γάμο; Σύμφωνα με τις δημόσιες τοποθετήσεις τους, η αγωνία για τη σωτηρία της χώρας. Σύμφωνα όμως με τους ανομολόγητους στόχους τους, κι αυτό προκύπτει τόσο από τα συμφραζόμενα όσο και από τις επίσημες αντιδράσεις τους κάθε φορά που η πολιτική αντιπαράθεση οξύνεται, ήταν η ανάγκη να μην επιτραπεί στη Ριζοσπαστική Αριστερά να πλασαριστεί σε θέση εξουσίας.
Το είχαν καταστήσει σαφές ο Ευ. Βενιζέλος και ο Φ. Κουβέλης πριν από μερικούς μήνες στον πρωθυπουργό, όταν ο τελευταίος επέμενε να ψηφιστούν τα μέτρα γρήγορα και χωρίς επικοινωνιακά τερτίπια περί προστασίας των φτωχών στρωμάτων, λέγοντάς του: «Τι θέλεις; Να παραδώσεις τη χώρα στον ΣΥΡΙΖΑ και τη Χρυσή Αυγή;» Το ίδιο επιχείρημα χρησιμοποιεί όμως και ο υπουργός Οικονομικών Γ. Στουρνάρας στις επαφές του με την τρόικα, κάθε φορά που οι εκπρόσωποι των δανειστών εμφανίζονται αδιάλλακτοι στις απαιτήσεις τους και αδιάφοροι για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση: «Μου ζητάτε να παραδώσω τα κλειδιά στον Τσίπρα;».
Οι κουβέντες αυτές δεν μένουν στα όρια των αιθουσών όπου πραγματοποιούνται οι συζητήσεις. Δεν θα είχε κανένα νόημα. Αλλωστε οι αποδέκτες τους δεν είναι οι τροϊκανοί. Αυτοί ξέρουν καλά το παιχνίδι. Το έχουν μάθει τέσσερα χρόνια τώρα και το παίζουν με άριστες επιδόσεις. Η δουλειά τους δεν είναι να τρομοκρατούνται, αλλά να τρομοκρατούν. Αισθάνονται σίγουροι ότι απέναντί τους δεν έχουν σκληρούς διαπραγματευτές, αλλά υποταγμένους συνομιλητές, οι οποίοι μπορεί να υποδυθούν για λίγο τους αντιστασιακούς, ωστόσο στο τέλος θα υποκύψουν, γιατί πάνω απ’ όλα βάζουν τη σωτηρία των κομμάτων τους.
Εκτοξεύονται σε στενό κύκλο και στη συνέχεια διαρρέουν, γιατί το ζητούμενο είναι να φοβηθεί ο ελληνικός λαός και να αφήσει κατά μέρος τις σκέψεις για ανατροπή της κατάστασης. Αν η προβαλλόμενη ως εναλλακτική λύση στην οικονομική και πολιτική κρίση περιγραφεί ως επικίνδυνη, τυχοδιωκτική, ανερμάτιστη, και καταφέρει να πείσει, τότε η θεωρία του μονόδρομου δεν θα έχει σοβαρό αντίπαλο. «Δεν υπάρχει εναλλακτική λύση» φωνάζει κάθε τρεις και λίγο ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ.
Η πατέντα δεν είναι φυσικά καινούργια. Σε όλη τη μεταπολιτευτική περίοδο το κόμμα που βρισκόταν στην εξουσία προσπαθούσε να χειραγωγήσει το εθνικό ακροατήριο, διακινώντας την άποψη ότι μόνο αυτό κατέχει τη συνταγή της ευημερίας, της πολιτικής ομαλότητας, της διαρκούς προόδου και της κοινωνικής σταθερότητας. Ο ανταγωνιστικός πόλος ήταν απλώς μια φωνακλάδικη συνάθροιση, χωρίς σχέδιο, με ροπή στον λαϊκισμό και την περιπέτεια, που δεν θα έπρεπε να κερδίσει την εμπιστοσύνη των πολιτών. Αυτά έλεγε η Νέα Δημοκρατία για το ΠΑΣΟΚ τη δεκαετία του 1970, στην ίδια γραμμή κινήθηκε και το ΠΑΣΟΚ παίζοντας με τον «μπαμπούλα της Δεξιάς» τις εποχές που η πολιτική του σκόνταφτε στη δύστροπη πραγματικότητα και τα στελέχη του πρωταγωνιστούσαν στα πάρτι της διαφθοράς. Δεν το πέτυχαν.
Σήμερα βεβαίως τα πράγματα είναι διαφορετικά. Τότε το σύστημα δεν ένιωθε απειλούμενο, παρά την οξεία πόλωση που επικρατούσε ανάμεσα στους διεκδικητές της εξουσίας. Από τη στιγμή που οι γενέθλιες αρχές του ΠΑΣΟΚ είχαν ενταφιαστεί και ο ιδρυτικός ριζοσπαστισμός του είχε περιοριστεί στο ρητορικό επίπεδο, δεν υπήρχε κανένας λόγος να μην παραδοθούν τα κλειδιά της εξουσίας. Η άρχουσα τάξη, διά του Κωνσταντίνου Καραμανλή, εγγυήθηκε την ομαλή εναλλαγή των κομμάτων στην εξουσία και αυτό προβλήθηκε ως απόδειξη της δημοκρατικότητας και της ευρυχωρίας της.
Τώρα, όμως, στους κυρίαρχους οικονομικούς και πολιτικούς κύκλους, ο ΣΥΡΙΖΑ φαντάζει ως συστημικός κίνδυνος. Φοβούνται ότι δεν θα έχουμε μια απλή μεταβίβαση της σκυτάλης, αλλά μια απόπειρα ουσιαστικής αλλαγής με αρκετές πιθανότητες ευδοκίμησης, λόγω της βαριάς οικονομικής κατάστασης, της παταγώδους αποτυχίας των προγραμμάτων δημοσιονομικής προσαρμογής, της εκκωφαντικής αδυναμίας των κομμάτων του μνημονιακού τόξου να οργανώσουν μια νέου τύπου συναίνεση και της ηθικής απαξίωσης του καπιταλιστικού παραδείγματος στην Ευρώπη, είτε στη νεοφιλελεύθερη εκδοχή του (Ισπανία, Πορτογαλία, Ιταλία) είτε στη σοσιαλδημοκρατική (Γαλλία). Συνεπώς, θα δώσουν σκληρή μάχη για να μη χάσουν τα κλειδιά.
