Δημοκρατία χωρίς δήμο;

Του Άρη Κοκοβίδη*

«Ουτοπία είναι η αλήθεια του αύριο» 

                     Βίκτωρ Ουγκώ

Είναι πράγματι πολύ ενθαρρυντικό(?) να βλέπεις όλο και περισσότερους πολίτες, υποψήφιους συμβούλους και επικεφαλείς συνδυασμών για το δήμο Κιλκίς να επισημαίνουν την ανάγκη για περισσότερη δημοκρατία, να τονίζουν τον δημοκρατικό τρόπο λειτουργίας του συνδυασμού τους και ακόμη να αναγγέλλουν την διεξαγωγή δημοψηφισμάτων όταν το θέμα το απαιτεί. Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της εποχής μας είναι αυτό ακριβώς το έλλειμμα δημοκρατίας, όπου το να μιλάς ελεύθερα, αλλά αυτό που λες να μην εισακούεται από τους έχοντες εξουσία, έχει γίνει κανόνας, όπου η δημοκρατία κρατάει όσο και η προεκλογική περίοδος και είναι ελεύθερη μόνο σε ότι δεν έχει σημασία (για τους ισχυρούς). Εκτός του ότι οδηγεί σε επικίνδυνους ατραπούς την κοινωνία, με την επικράτηση ξένων προς αυτήν συμφερόντων, οδηγεί τους πολίτες στην παρεμπόδιση της ανάπτυξης της δημιουργικής σκέψης και πράξης, με άμεσο παρεπόμενο την χειραγώγηση, ενώ παράλληλα καταστέλλει και την δημοκρατική συνείδηση, οδηγώντας τον πολίτη συχνά σε μισανθρωπικές επιλογές.

   Όμως η δημοκρατία είναι… «κομμάτι»  δύσκολη. Δεν αρκεί απλά να επικαλείται συχνά και να δηλώνεται πίστη σ’ αυτήν, δεν αρκεί να λεχθεί ότι ένας συνδυασμός είναι δημοκρατικός, πρέπει και να το αποδεικνύει. Πρέπει οι αρχές πάνω στις οποίες θα κινηθεί τα επόμενα χρόνια και θα αποτελούν απαράβατο αξιακό κανόνα αλλά και την ταυτότητα για κάθε πράξη και απόφασή του, να προκύψουν από τα μέλη του, αδιαμεσολάβητα και με ανοιχτές  διαδικασίες. Με τον ίδιο τρόπο πρέπει να προκύψει ο εσωτερικός του κανονισμός, το πρόγραμμά του αλλά και ο επικεφαλής του! Αυτό μόνο ο συνδυασμός του «Αλλά…ζω»  το έχει πράξει από την πρώτη μέρα που ξεκινήσαμε την προσπάθεια μέχρι και σήμερα. Ποια ήταν η αντίδραση από το μεγαλύτερο (δυστυχώς) πολιτικό φάσμα της πόλης μας? Ότι είμαστε εκτός πραγματικότητας, ότι αυτά δεν γίνονται, είμαστε πολύ προοδευτικοί για την επαρχία(!) και τέλος πάντων ότι πιστεύουμε σε μια ουτοπία.

  Πρώτα απ’όλα είναι ευτύχημα το ότι ταυτίζεται η αληθινή, η άμεση δημοκρατία με την ουτοπία γιατί απλά αν δεν συνέβαινε αυτό η ουτοπία θα ήταν πράγματι μια αφηρημένη ιδέα, μια παρορμητική επιθυμία και όχι όπως αυτό που μια σειρά από φιλοσόφους έχουν δείξει ότι είναι, δηλαδή ένας συνεκτικός και ουσιώδης λόγος. Αν τώρα προσπαθήσουμε να δούμε ετυμολογικά την λέξη, ίσως κάποιοι τρομάξουν με το συμπέρασμα, γιατί τι άλλο μπορεί να σημαίνει ο μη-τόπος (ουτοπία) στον πολιτικό στίβο από αυτό που συμβαίνει σήμερα? Και είναι αδιαμφισβήτητα μη τόπος πολιτικής, τον επικεφαλής ενός συνδυασμού να τον ορίζει η…Αθήνα(!). Είναι μη τόπος πολιτικής η συγκρότηση του συνδυασμού να γίνεται με αξιακό γνώμονα τα…ψηφαλάκια! Είναι μη τόπος να συνεχίζει στον ίδιο ρυθμό και παρόλο το σημείο που έχει κατρακυλήσει ολόκληρη η χώρα, η διαπλοκή, η χυδαία συναλλαγή, η εξαπάτηση και ο εκβιασμός. Όλα αυτά δεν είναι πολιτική, γιατί πολιτική σημαίνει πάνω απ’όλα, η προσπάθεια να πραγματοποιηθεί το επιθυμητό στη θέση του υπάρχοντος, με λίγα λόγια δηλαδή πολιτική είναι η ουτοπία!

  Η άμεση δημοκρατία δεν είναι μόνο μια πολιτική πρόταση αλλά ένα ολικό πρόταγμα απελευθέρωσης τόσο πολιτικό όσο και οικονομικό, κοινωνικό, πολιτισμικό και οικολογικό. Γι’ αυτό και τα δημοψηφίσματα από μόνα τους δεν λένε τίποτα μια και ενέχουν πάντα τον κίνδυνο επιρροής από τα κέντρα ισχύος. Η οριζόντια συνεύρεση των πολιτών, η ισότιμη συναπόφαση και η ελεύθερη συμπόρευση είναι προαπαιτούμενα για την απελευθέρωση του λόγου και της πράξης και για την συνειδησιακή αλλαγή   του πολίτη που θα οδηγήσει σε μια κοινωνία ισότητας, ανθρωπισμού, δικαιοσύνης και ελευθερίας. Η άμεση δημοκρατία απαντά σε δύο σημαντικά ερωτήματα: 1) Στο ερώτημα της ύπαρξης, με την ρήση του Αριστοτέλη: «ότι εμφανίζεται σε όλους, αυτό αποκαλούμε Ον» και 2) Στο ερώτημα της ανάγκης για διακυβέρνηση χωρίς την απώλεια της ελευθερίας. Μόνο τότε ο πολίτης γίνεται ενεργό υποκείμενο της ιστορίας και παίρνει την ζωή του στα χέρια του, μόνο τότε η δημοκρατία έχει δήμο.

  Σ’ αυτές τις εκλογές ας σκεφτούμε διαφορετικά. Ας αφήσουμε στην άκρη τον μικρόκοσμό μας και το μικροσυμφέρον μας και ας αντιληφθούμε την ευθύνη που έχουμε ως μέλη της κοινωνίας και για τις επόμενες γενιές. Ας αφήσουμε στην άκρη το θυμικό μας και το τι αισθανόμαστε για όλους τους γνωστούς μας υποψηφίους, και ας προσπαθήσουμε να θυμηθούμε τι κόσμο ονειρευτήκαμε κάποτε και τι κάναμε γι’αυτό. Αν πάλι η δυσπιστία για όλα τα παραπάνω παραμένει, τότε αξίζει και πάλι να αγωνιστούμε γι’αυτά, για τον λόγο που με υπέροχο τρόπο έχει διατυπώσει ο E.Galeáno: «Είναι στον ορίζοντα… κάνω δύο βήματα, απομακρύνεται δύο βήματα. Κάνω δέκα βήματα και ο ορίζοντας τρέχει δέκα βήματα μακριά. Όσο και να περπατάω, δεν θα τη φτάσω ποτέ. Τι χρησιμεύει τότε η ουτοπία; Σ’ αυτό χρησιμεύει: στο να προχωράς».

*Υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος Κιλκίς του “ΑΛΛΑ…ΖΩ”