Αυτοκριτική και επανίδρυση

Του Τάσου Παππά.

Αποθεώθηκε ο Αλέξης Τσίπρας στο συνέδριο του SPD. Αυτό βεβαίως δεν άρεσε καθόλου στο αδελφό κόμμα στην Ελλάδα. Στην ομιλία του αναφέρθηκε στους κινδύνους που αντιμετωπίζει σήμερα η Ευρώπη, στην άνοδο της άκρας Δεξιάς και του αντιδραστικού ευρωσκεπτικισμού και έκανε έκκληση για συνεννόηση μεταξύ των προοδευτικών δυνάμεων:

«Πιστεύω ότι τόσο η σοσιαλδημοκρατία όσο όμως και η Αριστερά, όλες οι προοδευτικές δυνάμεις στην Ευρώπη, προοδευτικές, αριστερές, σοσιαλιστικές, σοσιαλδημοκρατικές, οικολογικές δυνάμεις, οφείλουν σήμερα να συνειδητοποιήσουν ότι το κοινό μας σπίτι, η Ευρώπη, βρίσκεται μπροστά σε έναν πολύ μεγάλο κίνδυνο. Και, άρα, οφείλουμε να παραμερίζουμε τις διαφορές μας. Χρειάζεται βεβαίως πολιτικό θάρρος για να κάνουμε αυτό το βήμα.

»Χρειάζεται και ένα σχέδιο σύγχρονο, προοδευτικό, που να βάζει στο επίκεντρο τον άνθρωπο, αλλά να βλέπει και τις εξελίξεις και τους μετασχηματισμούς στην Ευρώπη σήμερα. Χρειάζεται μια στρατηγική για να μπορέσεις να αποκόψεις την επέλαση της Ακροδεξιάς και του εθνικισμού. Χρειάζεται όμως, συντρόφισσες και σύντροφοι, και αυτοκριτική από όλους μας».

«Να παραμερίσουμε τις διαφορές μας»: Υπάρχουν διαφορές; Υπάρχουν. Δεν είναι σαν κι αυτές που δίχασαν το σοσιαλιστικό κίνημα στην πρώτη φάση του και κωδικοποιήθηκαν στο δίλημμα «μεταρρύθμιση ή επανάσταση;» -άλλωστε καμία εκδοχή του προοδευτικού μπλοκ, όπως το εννοεί ο Ελληνας πρωθυπουργός, δεν μιλάει σήμερα για επανάσταση-, ωστόσο είναι σημαντικές. Για παράδειγμα, η σοσιαλδημοκρατία είναι έτοιμη να εγκαταλείψει την αντίληψη του κυβερνητισμού;

Η συμμετοχή της σε κυβερνήσεις συνεργασίας με τη Δεξιά τής έχει στοιχίσει ακριβά. Η επιρροή της μειώνεται, πολλοί ψηφοφόροι της είτε επιλέγουν τον δρόμο της αποστράτευσης είτε μετακινούνται σε διπλανά σχήματα (Πράσινοι) και η ηγεσία της ψάχνει απεγνωσμένα τρόπους προκειμένου να σταματήσει το φυλλορρόημα.

«Χρειάζεται και ένα σχέδιο σύγχρονο και προοδευτικό»: Σωστό. Οι συζητήσεις για την επεξεργασία του είναι στα σπάργανα και δεν είναι καθόλου εύκολες. Η δεξιά πτέρυγά της αντιστέκεται σε κάθε προσπάθεια να επιστρέψει η σοσιαλδημοκρατία στις ρίζες της για να ξανασυνδεθεί με τις κοινωνικές ομάδες που αποτελούσαν διαχρονικά το ακροατήριό της.

Είναι εγκλωβισμένη στη λογική της συνδιαχείρισης, επιμένει να υπερασπίζεται τη δημοσιονομική σταθερότητα δίνοντας έμφαση στις πολιτικές της λιτότητας και δεν θέλει να ακούσει κουβέντα για το ενδεχόμενο συνεννόησης με τη ριζοσπαστική Αριστερά. Φαίνεται συμφιλιωμένη με τον ρόλο του κομπάρσου και συμπεριφέρεται σαν να έχει αποδεχτεί το νεοφιλελεύθερο δόγμα «δεν υπάρχει εναλλακτική». Από το συγκεκριμένο μοντέλο έχουν ξεφύγει οι Πορτογάλοι και οι Ισπανοί σοσιαλιστές. Οι νέες ηγεσίες τους συγκρούστηκαν με τις βαρονίες και έχουν βάλει τα θεμέλια για συνεργασία με τις δυνάμεις που βρίσκονται στα αριστερά της σοσιαλδημοκρατίας.

«Χρειάζεται όμως αυτοκριτική από όλους μας»: Πράγματι η αυτοκριτική, εφόσον δεν είναι προσχηματική, είναι η απαραίτητη προϋπόθεση. Από τη μια πλευρά είχαμε τον βολονταρισμό, τον μαξιμαλισμό και τις αυταπάτες της ριζοσπαστικής Αριστεράς που όταν ήρθαν σε επαφή με τη σκληρή πραγματικότητα (Ελλάδα) ηττήθηκαν και από την άλλη την ενσωμάτωση της παραδοσιακής σοσιαλδημοκρατίας στη στρατηγική του νεοφιλελευθερισμού που έχει οδηγήσει μεγάλα και ιστορικά κόμματά της στην απαξίωση και τη συρρίκνωση.

Κορυφαίο στέλεχος της γερμανικής σοσιαλδημοκρατίας είπε προ ημερών πως «χρειαζόμαστε έναν Σάντερς τριάντα χρόνια μικρότερο». Το έλλειμμα ηγεσίας όντως είναι εκκωφαντικό. Δεν είναι όμως μόνον εκεί το πρόβλημα. Η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία πάσχει σε πολλά μέτωπα: ηγεσία, ιδεολογία, πολιτική, συμμαχίες. Χρειάζεται βαθιά αυτοκριτική και επανίδρυση. Ο χρόνος δεν είναι σύμμαχός της.

Ανάγωγα

Ολοι ξέρουμε (που λέει ο λόγος) ότι η κυβέρνηση της Πολωνίας είναι δεξιά, πολύ δεξιά, πιο δεξιά συναντάς τον φασισμό, και εθνικιστική, πολύ εθνικιστική. Ωστόσο, ο φιλελεύθερος Πολωνός πρώην πρωθυπουργός, νυν πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, ο οποίος φημολογείται ότι ετοιμάζει επάνοδο στην πολιτική σκηνή της χώρας του, χαρακτήρισε τους κυβερνώντες συμπατριώτες του «σύγχρονους μπολσεβίκους». Ρε παιδιά, πόσα θέλετε για να μας τρελάνετε; Τι πίνετε και δεν μας δίνετε;

Άρθρο στην ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ