Αιμάτινο δίπολο
Του Χρήστου Σπίγκου. Μια περιοδολόγηση στην ελληνική πολιτική ιστορία θα μας αναδείξει τις κατά καιρούς διαιρετικές τομές που δίχασαν, υπηρετώντας την οπισθοδρόμηση και τη μισαλλοδοξία. Η πολύχρονη διαιρετική τομή «Εθνικόφρονες – Κομμουνιστές» επιφύλαξε μια ιδιαίτερη «περιποίηση» στην ηττημένη Αριστερά της εποχής εκείνης. Η καθιέρωση του αιμάτινου διπόλου «Πατριώτης – Προδότης», μέσα από ένα νομικό οπλοστάσιο ακραίου και εν πολλοίς ψευδεπίγραφου «πατριωτικού» προσανατολισμού, ταλάνισε για δεκαετίες ολόκληρο τον αριστερό χώρο. Υπενθυμίζω το άρθρο 1 του περίφημου Γ´ Ψηφίσματος του 1946, που έσυρε στο εκτελεστικό απόσπασμα δεκάδες αριστερούς συμπατριώτες μας, επειδή «ήθελαν να αποσπάσουν εν μέρος εκ του όλου της Επικρατείας». Καθώς…
Παρεπόμενα της αυτοκτονίας…
…του ΣΥΡΙΖΑ. Του Στέλιου Κούλογλου. Η νέα Κουμουνδούρου συνεχίζει να απασχολεί αρνητικά την επικαιρότητα: συνεδρίαση στις Σπέτσες, «αποκαλύψεις» για πρόταση Μητσοτάκη στον Κασσελάκη για ανάληψη υπουργείου, διαρροές για τα οικονομικά του κόμματος. Το κοινό στοιχείο είναι ότι όλες αυτές οι λάθος κινήσεις, προέρχονται από την ίδια την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ. Τις προκάλεσε μόνη της, χωρίς πλέον τον «εσωτερικό εχθρό». Άλλες φορές οφείλονται σε έλλειψη στοιχειώδους πολιτικής αντίληψης. Πάρτε την περίπτωση της υπουργοποίησης Κασσελάκη σε κυβέρνηση της ΝΔ. Ο κ. Καπνισάκης, ο δικηγόρος διευθυντής του γραφείου του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ, το δήλωσε σε συνέντευξη του στο Documento, προφανώς για να δείξει…
Κάθε κόμμα τον χαβά του και…
…η Δεξιά στα σίγουρα. Του Τάσου Παππά. Τα κόμματα βάζουν τους στόχους τους για τις ευρωεκλογές. Η Νέα Δημοκρατία πιστεύει ότι η πρωτιά της δεν θα αμφισβητηθεί. Συνηγορούν οι δημοσκοπήσεις, που της δίνουν άνετο προβάδισμα, και η καχεκτική παρουσία της αντιπολίτευσης. Εχει συμφιλιωθεί με την ιδέα ότι θα έχει κάποιες απώλειες επειδή πολλοί πολίτες στις ευρωεκλογές ψηφίζουν πιο χαλαρά -άλλοι στέλνουν προειδοποιητικά μηνύματα επιλέγοντας διπλανά κόμματα, άλλοι προτιμούν την αποχή- ωστόσο δεν θέλει να δημιουργηθεί αντικυβερνητικό ρεύμα που θα τη βάλει σε περιπέτειες. Θα προσπαθήσει να αποφύγει ενέργειες που θα προκαλέσουν προβλήματα στη συνοχή της. Στο εσωτερικό της υπάρχουν φωνές…
Παλιά το μέλλον ήταν καλύτερο
Του Χρήστου Λάσκου. Παλιά, πραγματικά, το μέλλον ήταν καλύτερο – ακόμα κι αν το παρόν ήταν χειρότερο. Οι άνθρωποι είχαν την ελπίδα πως τα πράγματα θα βελτιωθούν. Τουλάχιστον, τα παιδιά τους θα ζήσουν καλύτερα. Δεν ισχύει πια. Οι προσδοκίες ξεκίνησαν να είναι μειωμένες, σύμφωνα με τον Κρούγκμαν, από τη δεκαετία του ’90. Εξελίχθηκαν σε μηδενικές όσο προχωρούσε ο 21ος αιώνας, ενώ σήμερα είναι πια αρνητικές. Πολλοί ισχυρίζονται πως αυτό αδυνατίζει τον καπιταλισμό στο μέτρο που δεν μπορεί να υποσχεθεί στους πληθυσμούς βελτίωση της ζωής τους. Επομένως, δεν μπορεί να είναι ηγεμονικός, με αποτέλεσμα να αναγκάζεται να προσφεύγει όλο και περισσότερο…
Αποχαιρετώντας το 2023
Του Δημήτρη Χριστόπουλου. Η εικόνα του μέλλοντος της Τρίτης Ελληνικής Δημοκρατίας δεν εμπνέει αισιοδοξία. Οι υποδομές της χώρας, οι χώροι κοινωνικής μέριμνας και ευθύνης – από τα νοσοκομεία ως τα σχολεία – εμφανίζουν σημάδια εγκατάλειψης που οδηγούν σε εκφυλισμό. Το δημόσιο σκεβρώνει. Δεν είναι της μόδας. Εγκαταλείπεται. Οι φυσικές καταστροφές επαναλαμβάνονται σε βαθμό που πλέον έχουν γίνει μια μόνιμη έκτακτη ανάγκη. Το 2021 μισό εκατομμύριο στρέμματα κάηκαν στη Βόρεια Εύβοια και πριν βλαστήσει μια ελπίδα, καταγράφηκε στην Ελλάδα η μεγαλύτερη φωτιά στην ιστορία της Ευρωπαϊκής Ένωσης: ένα εκατομμύριο στρέμματα στον Έβρο. Την πιο οχυρωμένη περιοχή της χώρας. Οχυρωμένη όμως για…
Ευχές στους Άρχοντες
Του Χρήστου Σπίγκου. Καλήν εσπέραν άρχοντες, αν είναι ορισμός σας, λαού τη μία βούληση να πω στον λογισμό σας. Ορκιστήκατε, σας καμαρώσαμε, σας χειροκροτήσαμε και στο σπίτι μας γυρίσαμε. Μας είπατε πολλά πριν σας ψηφίσουμε, πιστέψαμε κάποια απ’ αυτά κι ελπίζουμε να δικαιωθούμε. Εσείς για πέντε χρόνια στο τιμόνι κι εμείς στης υπομονής το αμόνι. Οι άξιοι θα φανούν, οι ανάξιοι θα εξαφανιστούν, και οι πονηροί πίσω απ’ όλους και όλα θα κρυφτούν. Και τώρα χρήσιμες ευχές και συμβουλές, όπως εκείνες που ακούει ο μαθητής μετά τον αγιασμό. Πριν σηκώσετε τα μανίκια της δουλειάς, γράψτε σε μια κόλλα χαρτί όλα…
Η αναδάσωση του λόφου Αγ. Γεωργίου
Του Θανάση Βαφειάδη. Κρανίου τόπο θύμιζε ο λόφος του Αγίου Γεωργίου άδενδρος και κατάξερος όπως ήταν μέχρι το 1927. Η ανάγκη δενδροφύτευσης του συζητήθηκε στο Κοινοτικό Συμβούλιο, όπως μαρτυρεί η σχετική απόφαση της 21ης Ιανουαρίου 1927 «περί αναδασώσεως λόφου Αγ. Γεωργίου και δενδροφυτείας πόλεως Κιλκίς». Λίγες μέρες αργότερα, στις 3-2-1927, ανταπόκριση της ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ επικροτούσε την έναρξη των εργασιών αναδάσωσης που είχαν ξεκινήσει: «Μετά χαράς είδομεν την παρελθούσαν εβδομάδα μίαν ωραίαν χειρονομίαν των εις την κωμόπολίν μας εγκατασταθέντων προσφύγων εκ Στενημάχου Βουλγαρίας. Οι εν λόγω πρόσφυγες ήρχισαν μετά δραστηριότητος να εργάζωνται δια την αναδάσωσιν του αποψιλωθέντος λόφου του αγίου Γεωργίου. Πρέπει…
Δεν φεύγει ο χρόνος αλλά εσύ
Του Νίκου Κωνσταντινίδη* Η αλλαγή του χρόνου είναι σταθμός και αφετηρία, είναι ανάμνηση και προσδοκία. Ένα κεφάλαιο που κλείνει και μια νέα σελίδα που ανοίγει. Ξεχωριστές στιγμές μας είναι οι θύμησες από εποχές που δεν οξειδώθηκαν. Από μέρες που ζυμώθηκαν με αρμύρα και ήλιο, από δειλινά με μυρωδιά από νοτισμένο χώμα, απ’ όταν η ζωή ήταν ιδέα ανυποχώρητη και η αγάπη αίσθημα αδιαπραγμάτευτο. Κυλά ο χρόνος, πότε αργά και πότε γοργά, μετρώντας ασπρόμαυρες φωτογραφίες. «Στέκει» σε γεύσεις αλλοτινές, απαριθμεί χαρές και χίμαιρες και χάνεται στις ρούγες της ταλαίπωρης «πόλης». Ο άνθρωπος, ένας διαβάτης περαστικός του καιρού του, σταχυολογεί μνήμες, ιχνηλατεί…
Το “κύμα αλλαγών”
Του Γιώργου Καρελιά. Από επαγγελματική διαστροφή είμαστε υποχρεωμένοι να διαβάζουμε τα επετειακά ή εορταστικά μηνύματα των πολιτικών και δη των πρωθυπουργών. Kι ας ξέρουμε ότι είναι κοινότοπα και βαρετά, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων. Όμως, πάντα κάτι θα βρούμε να σχολιάσουμε. Το φετινό πρωτοχρονιάτικο μήνυμα του πρωθυπουργού είναι κοινότοπο και, για να είμαστε ειλικρινείς, δεν θα μπορούσε να είναι αλλιώς: απαριθμεί όλα τα επιτεύγματα (η λέξη μπορεί να πει και σε εισαγωγικά) της κυβέρνησής του και υπόσχεται ότι όλα θα πάνε καλύτερα στο νέο έτος. Φυσικά, παραμερίζει ή και αποκρύπτει όσα δεν πάνε καλά και υποβαθμίζει κάποιους κινδύνους, που μοιραία χάνονται μέσα…
Η πιο δύσκολη χρονιά
Του Στέλιου Κούλογλου. Αντιμέτωπες με μεγάλες προκλήσεις, πρωτοφανείς τις τελευταίες δεκαετίες, θα βρεθούν ΕΕ και Ελλάδα το 2024. Δύο πόλεμοι, ένα προσφυγικό πρόβλημα που διχάζει, αλματώδης άνοδος της ακροδεξιάς και πιθανή εκλογή Τραμπ τον Νοέμβριο. Η άνοδος του κόστους ζωής οδηγεί σε κοινωνικές εντάσεις και συγκρούσεις, την ίδια ώρα που ιδίως στην Ελλάδα η Αριστερά βρίσκεται στη χειρότερη θέση στην ιστορία της. Η Γηραιά Ηπειρος παρακολουθεί αμήχανη δύο καταστροφικούς πολέμους στη γειτονιά της, την πορεία των οποίων ούτε καν επιδιώκει να επηρεάσει. Χωρίς νικήτρια χώρα, το ουκρανικό μέτωπο θυμίζει το αδιέξοδο των χαρακωμάτων στον Α Παγκόσμιο Πόλεμο. Η κατάσταση θα…
Ο Δούκας στο στόχαστρο
Του Γιάννη Αλμπάνη. Ο Χάρης Δούκας δεν κατηγορήθηκε μόνο για το κορίτσι από την Παλαιστίνη που δεν ήταν από την Παλαιστίνη, αλλά και γιατί οι ακτιβιστές ανέμιζαν στη γιορτή του Συντάγματος παλαιστινιακές σημαίες. Και ρατσιστές και ηλίθιοι… Αυτές οι τέσσερις λέξεις αρκούν για να χαρακτηρίσουν τον εσμό που βομβάρδισε με χυδαιότητες τα social για το κοριτσάκι με το οποίο Χάρης Δούκας υποδέχτηκε το 2024 στο Σύνταγμα. Οι κατ’ επάγγελμα χυδαιολόγοι του διαδικτύου έριξαν τη ρατσιστική χολή τους, θεωρώντας ότι το κοριτσάκι που στεκόταν δίπλα από τον νέο δήμαρχο Αθηναίων καταγόταν από την Παλαιστίνη. Κατήγγειλαν τον Δούκα για το ότι διάλεξε…
«Αθώοι» και «ένοχοι»
Του Τάσου Παππά. Οσοι και όσες διαβάσατε (αν δεν το έχετε κάνει, επιβάλλεται να το κάνετε) το εμπεριστατωμένο ρεπορτάζ του Αρη Χατζηγεωργίου («Η Εφημερίδα των Συντακτών», 30-12-2023) για την Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής που υποτίθεται ότι ερευνά την τραγωδία των Τεμπών και πρέπει να αποδώσει ευθύνες όπου κι αν αυτές βρίσκονται, όσο ψηλά κι αν είναι οι εμπλεκόμενοι, θα καταλάβατε γιατί οι εξεταστικές επιτροπές σπανίως –για να μην πούμε ποτέ– φτάνουν σε αξιόπιστο αποτέλεσμα. Οχι γιατί δεν μπορούν για αντικειμενικούς λόγους, αλλά γιατί δεν θέλουν για υποκειμενικούς λόγους. Στις εξεταστικές επιτροπές οι πλειοψηφίες κάνουν ό,τι γουστάρουν (κυριολεκτικώς) και οι μειοψηφίες…
Τα ιδιωτικά πανεπιστήμια
Του Γιάννη Μυλόπουλου. Φέτος τα Χριστούγεννα ήρθαν με δώρα για τους επιχειρηματίες της εκπαίδευσης. Γιατί φέτος γεννήθηκε, επιτέλους και στην Ελλάδα, ο Υιός του Θεού του Κέρδους: Το Ιδιωτικό Πανεπιστήμιο. Μετά από τους επιχειρηματίες των ΜΜΕ, που οι Μάγοι τους χάρισαν σαν δώρα εκατομμύρια ευρώ με αντάλλαγμα να προπαγανδίζουν συστηματικά την κυβέρνηση Μητσοτάκη, μετά από τους επιχειρηματίες της ενέργειας που, έχοντας αφαιρέσει τον έλεγχο και έχοντας αφήσει την ενεργειακή αγορά αρρύθμιστη, τους δώρισαν πολλά δις αφορολόγητα υπερκέρδη και μετά από τους επιχειρηματίες της Υγείας, που τους πρόσφεραν προς εκμετάλλευση τη δημόσια υγεία για να κερδίσουν αμύθητα ποσά από την αρρώστια και…
“Bραβείο” που θυμίζει ξεχασμένο έγκλημα
Του Γιώργου Καρελιά. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν (πρέπει να) έχει παράπονο από το διεθνή Τύπο. Πλην εξαιρέσεων, του έχει επιφυλάξει θερμά λόγια, με ποικίλες αφορμές. Τις τελευταίες μέρες εισέπραξε ένα «δώρο» κι ένα βραβείο «βραβείο». Το πρώτο το δέχτηκε ευχάριστα. Το δεύτερο ήταν μάλλον ανεπιθύμητο. Ο «Αι Βασίλης» της ευρωπαϊκής ιστοσελίδας Politico έκανε διάφορα «δώρα» σε ηγέτες και αξιωματούχους. Τον Μητσοτάκη τον κατέταξε στα «καλά παιδιά» και του έδωσε «ηθική υποστήριξη» στη διεκδίκηση των κλεμμένων μαρμάρων του Παρθενώνα. Αυτό ήταν το καλό δώρο. Το επόμενο, που ασφαλώς δεν το περίμενε, καθόλου. Διότι υπενθυμίζει αυτό που ο κ. Μητσοτάκης έχει καταφέρει να κουκουλώσει με κάθε τρόπο: το έγκλημα…
Η αριθμητική του τρόμου
Του Γιάννη Αλμπάνη. Όταν ξεκίνησε η επίθεση του Ισραήλ στη Γάζα ρώτησα μια «καλά ενημερωμένη διπλωματική πηγή» ποιο θα μπορούσε να είναι το σημείο καμπής για να σταματήσει η αιματοχυσία. Η διακήρυξη του Νετανιάχου ότι θα συνεχίσει τον πόλεμο μέχρι την οριστική εξολόθρευση της Χαμάς, δεν ακουγόταν και δεν ακούγεται ρεαλιστική. Η Χαμάς έχει βαθιές ρίζες στην παλαιστινιακή κοινωνία, ενώ η στρατιωτική υποδομή της είναι σοβαρή -αποδείχτηκε αυτό άλλωστε στην επίθεσή της στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου Εξαρχής ήταν σαφές ότι η Χαμάς θα δεχόταν βαρύτατο πλήγμα από την ισραηλινή πολεμική μηχανή (πράγμα που έγινε), αλλά δεν θα μπορούσε να εξολοθρευτεί ολοκληρωτικά. Κοντεύουμε να συμπληρώσουμε τρεις μήνες πολέμου και παρά…
Βεβήλωση ή ορθός λόγος;
Του Τάσου Παππά. Διχασμένη η ελληνική κοινωνία, αν πιστέψουμε τις δημοσκοπήσεις, για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών και μάλλον αρνητική για την τεκνοθεσία. Αναμενόμενο. Καινούργιο ζήτημα, δεν έχει συζητηθεί επί της ουσίας, για την ώρα δεσπόζουν τα στερεότυπα, αφού «είναι στη φύση των πραγμάτων ο ορθός λόγος να προχωρά αργά» (Ροβεσπιέρος). Ποιος δικαιούται να έχει άποψη; Ολοι και όλες. Και η Εκκλησία; Σαφώς. Υπάρχουν τρόποι ώστε η αντιπαράθεση να γίνει πολιτισμένα; Υπάρχουν. Είναι σοβαρό επιχείρημα να χαρακτηρίζονται τα παιδιά των ομόφυλων ζευγαριών αξεσουάρ ή κατοικίδια; Προφανώς όχι. Τέτοιου τύπου προσεγγίσεις φανατίζουν. Εχει μεγάλη παράδοση η διοίκηση της Εκκλησίας στην πόλωση. Κάθε…
Το αιώνιο λογοπαίγνιο της Ιστορίας
Του Νίκου Κωνσταντινίδη* Η παροιμία ότι «το ψάρι βρομάει από το κεφάλι», είναι γνωστή κι αφορά μεταφορικά κάθε κεφαλή και κάθε κορυφή. Εξαίρεση από τον κανόνα αυτόν σπανίως υπάρχει. Η πιο μεγάλη ουτοπία είναι η ανεξαρτησία των «Εξουσιών», σε μια εμπλεκόμενη κοινωνία σε όλα της τα πεδία και τα επίπεδα. Όσο το «ακαταδίωκτο», το «αδιευκρίνιστο» και ο «νόμος περί μη ευθύνης υπουργών» ισχύει υπέρ των ισχυρών, στον τόπο αυτό, δίκαιη δικαιοσύνη δεν υπάρχει. Πάρα πολλοί νόμοι είναι «φωτογραφικοί», χάριν των οικονομικά ισχυρών παραγόντων. Τα περί ανεξαρτησίας των θεσμών και τα περί ισότητας των πολιτών, γενικά κι αόριστα, είναι παραμύθια για την πρώτη του δημοτικού! Αλλά…
Φάλτσα και φαιδρότητες
Του Γιάννη Τριάντη. *Διαφωνώ, αλλά ψηφίζω: Όταν διαφωνείς, εκφράζεις την διαφωνία σου εμπράκτως. Καταψηφίζεις και αποδέχεσαι το τίμημα. Την διαγραφή. Αυτό επιτάσσει το στοιχειώδες της αξιοπρέπειας και της ευθιξίας. Όμως οι ενιστάμενοι στις τροπολογίες για το μεταναστευτικό βουλευτές της ΝΔ προτίμησαν την παρακαμπτήριο που οδηγεί στη γελοιότητα: διαφωνούν, κλείνοντας το μάτι στους ψηφοφόρους τους, αλλά ψηφίζουν για να μην διαγραφούν! Καταγέλαστοι. *Ετσι γουστάρω: Πρόκληση μεγέθους κι όχι απλώς φάλτσο από τους δερβέναγες που κυβερνούν. Το 2020 αποφάσισαν να ορίσουν τον Δήμαρχο Αθηναίων επικεφαλής της «Ανάπλασης Αθήνας ΑΕ», η οποία ανέλαβε το…τιτάνιο έργο με τις ζαρντινιέρες και τα λοιπά ιλαρά. Δήμαρχος…
«Αν βυθιστούμε ουδείς θα…
…επιπλεύσει». Του Τάσου Παππά. Τα έχουμε δει όλα στον ΣΥΡΙΖΑ; Πολλά έχουμε δει αλλά όχι όλα ακόμη. Τι έχουμε δει; Εξελέγη πρόεδρός του ένας άνθρωπος που δεν προέρχεται από την Αριστερά. Κατάφερε μπαίνοντας στην κούρσα την τελευταία στιγμή να κερδίσει τη μάχη υπερφαλαγγίζοντας προβεβλημένα στελέχη του κόμματος με ιστορία στην Αριστερά που είχαν στην κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ σημαντικά πόστα. Εδικαιούτο περίοδο χάριτος, αλλά δεν του την έδωσαν. Φρόντισε κι αυτός με τις επιλογές του σε δεύτερο χρόνο να κλείσει πόρτες. Η αμφισβήτησή του άρχισε από το βράδυ της εκλογής του. Τον κατηγόρησαν για ένα σωρό πράγματα. Οτι είναι φυτευτός, ότι…
Άπτερα εξαπτέρυγα
Του Χρήστου Σπίγκου. Μέρες που είναι, κάποιοι καταφεύγουν στον ελπιδοφόρο λόγο της Εκκλησίας, και κάποιοι άλλοι αναζητούν στον καινούργιο προϋπολογισμό μια χαραμάδα οικονομικής ελπίδας. Εκκλησία και πολιτικό σύστημα, μέσα από μια περίεργη σχέση καθημερινής αλληλοεξάρτησης και «λελογισμένης» περιοδικής αντιπαράθεσης, συμπορεύονται προς όφελος της κοινωνικής ισορροπίας. Μια πρακτική αιώνων για την ελληνική πραγματικότητα που μάθαμε να την αναγνωρίζουμε ως αναπόσπαστο στοιχείο της καθημερινότητάς μας. Παρατηρώντας με προσοχή τον τρόπο λειτουργίας και των δυο, θα διακρίνουμε παρεμφερείς συμπεριφορές και παραπλήσια εργαλεία. Στην Εκκλησία δομικό στοιχείο είναι η λατρεία αγιοποιημένων Προσώπων, και στο πολιτικό σύστημα βλαπτικό στοιχείο είναι η προσήλωση σε πρόσωπα, η…
