Να καταργήσουμε πόθεν έσχες…
…και εισαγγελείς.
Του Κώστα Βαξεβάνη.
Το ερώτημα «υπάρχει ένας εισαγγελέας;» δεν είναι ερώτημα καφενείου και αγωνία λαϊκίστικης κατανάλωσης. Ακόμη και όταν εκφέρεται από κάποιους με αφορμή προσωπικούς λόγους εκφράζει μια πραγματικότητα. Η δικαιοσύνη στη χώρα δεν αποδίδεται και αυτό έχει δύο ακάνθινες πλευρές. Η μία αφορά το νομοθετικό έργο. Αυτοί που νομοθετούν φροντίζουν ώστε οι νόμοι να μην αποδίδουν δικαιοσύνη αλλά να εκπροσωπούν συμφέροντα. Τα δύο μόλις χρόνια διακυβέρνησης από τον Κυριάκο Μητσοτάκη
απάλλαξαν εκατοντάδες υπεύθυνους για την κατάντια της χώρας από τις ποινικές τους ευθύνες. Δημιουργήθηκε ακαταδίωκτο για τραπεζίτες, για βρόμικους δανειολήπτες και εγκληματίες του λευκού κολάρου. Οι κλέφτες δεν μπήκαν φυλακή, απλώς προετοιμάζουν τα επόμενα εγκλήματά τους.
Η δεύτερη πλευρά του προβλήματος απονομής δικαιοσύνης αφορά τους ανθρώπους και τη λειτουργία της Δικαιοσύνης ως θεσμικού οργάνου. Μπορούμε να αναλύσουμε το πρόβλημα επικαλούμενοι διάφορα θέματα δυσλειτουργίας, ωραρίων, επάρκειας προσωπικού και άλλα που εξυπηρετούν ένα συνδικαλιστικό αφήγημα. Ας μη γελιόμαστε όμως, ουσιαστικά και κυρίαρχα το πρόβλημα απονομής της δικαιοσύνης σχετίζεται με τη στάση των ανθρώπων της απέναντι σε όσα εξελίσσονται στη χώρα, με την απόφασή τους (την έλλειψη δηλαδή) να σταθούν ως ανεξάρτητη εξουσία στο ύψος τους και κυρίως στον ελεγκτικό τους ρόλο.
Η Δικαιοσύνη δεν χωλαίνει γιατί οι εισαγγελείς ή οι δικαστές είναι τεμπέληδες ή αδόμητοι νομικά. Είναι προβληματική γιατί κατά καιρούς τα μέτρα και τα σταθμά της επηρεάζουν με πρόθεση (για να χρησιμοποιήσω έναν νομικού τύπου όρο) το ζύγι της ανεξαρτησίας και της ισονομίας. Η Δικαιοσύνη δεν είναι τυφλή, αντιθέτως φαίνεται να κλείνει το μάτι στους ισχυρούς. Λίγη σημασία έχει δυστυχώς το δεδομένο ότι δεν είναι όλοι οι άνθρωποι της Δικαιοσύνης άτιμοι ή διεφθαρμένοι. Οσοι είναι προσκολλημένοι στην εξουσία και στις παραλειτουργίες της, αντλώντας επιπλέον δύναμη από το πλέγμα αυτής της διαπλοκής, καταφέρνουν να ορίζουν τα της Δικαιοσύνης.
Σκοπός δεν είναι η θεωρητική ανάλυση, ειδικά αυτήν τη στιγμή. Για τέσσερις βδομάδες στην πολιτική ζωή κυριαρχούν οι αποκαλύψεις για το πόθεν έσχες του πρωθυπουργού. Τέσσερις βδομάδες δημοσιεύονται επίσημα έγγραφα του γαλλικού κράτους που διαψεύδουν το πόθεν έσχες του Κυριάκου Μητσοτάκη και της συζύγου του και θέτουν σοβαρά ερωτήματα για την ειλικρίνεια και την τιμιότητά του(ς). Η αξιωματική αντιπολίτευση, ο ίδιος ο πρόεδρός της Αλέξης Τσίπρας, αλλά και πολιτικά πρόσωπα από όλους του πολιτικούς χώρους καλούν τον πρωθυπουργό να δώσει εξηγήσεις.
Το θέμα έχει τη δημοσιογραφική και την πολιτική του πλευρά αλλά έχει και την ποινική. Τις μέρες αυτές που είναι σε εξέλιξη οι αποκαλύψεις η εισαγγελία έχει ανακοινώσει πως προχωρά αυτεπάγγελτα σε διάφορες έρευνες, έχοντας δείξει ιδιαίτερο ζήλο σε υποθέσεις δημοσιογράφων που διώκονται από πολιτικούς. Μπράβο στην εισαγγελία που κάνει τη δουλειά της. Δεν την απασχολεί όμως αν ψεύδεται και πολύ περισσότερο αν έκλεψε ο πρωθυπουργός ώστε να ψεύδεται; Δεν είναι ρόλος της να ερευνήσει ό,τι σκανδαλίζει την κοινή γνώμη σε ό,τι αφορά τη νομιμότητα; Δεν έχει υποχρέωση να σταθεί με θάρρος και να υψώσει το θεσμικό της ανάστημα απέναντι σε όσους έχουν την εξουσία και είναι πρακτικά ανεξέλεγκτοι;
Οφείλει να το κάνει όχι για να τιμωρήσει απαραίτητα τον πρωθυπουργό, αλλά για να αφαιρέσει κάθε σκιά που υπάρχει γύρω από το πρόσωπό του και τον ρόλο του. Μου έρχεται στο μυαλό εκείνη η ανεκδιήγητη εντολή έρευνας που είχε διατάξει η εισαγγελία (όχι ο εισαγγελέας, η εισαγγελία είναι ο θεσμός) μετά τη δήλωση του βουλευτή της ΝΔ Μπάμπη Παπαδημητρίου ότι επί ΣΥΡΙΖΑ οι ξένοι δημοσιογράφοι κάπνιζαν μπάφους στο Μέγαρο Μαξίμου. Εκανε τα δέοντα η εισαγγελία, όσο και αν εμείς γελάσαμε, βασιζόμενη σε μια αόριστη κατηγορία.
Εδώ σήμερα δεν έχουμε ούτε αόριστες καταγγελίες ούτε «άκουσα γιατί μου είπε κάποιος». Εχουμε έγγραφα κρατικών Αρχών, αντιδράσεις πολιτικών και καμιά εκατοστή δημοσιεύματα. Πού είναι λοιπόν η εισαγγελία; Υπάρχει εισαγγελέας να εκπροσωπήσει τον θεσμό ή οφείλουμε να κάνουμε τη σιωπηλή παραδοχή πως σε αυτά τα πράγματα η εισαγγελία παύει να είναι εισαγγελία ή ακόμη χειρότερα πως κόρακας δεν βγάζει κοράκου μάτι;
Ισχύει άραγε ότι κανένας εισαγγελέας δεν θα ανοίξει θέμα πόθεν έσχες για μέλος της κυβέρνησης γιατί και οι ίδιοι οι εισαγγελείς δεν επιθυμούν τον έλεγχο του πόθεν έσχες για τον εαυτό τους και άρα είναι πιεζόμενοι και εκβιαζόμενοι από την πολιτική ηγεσία; Σημασία δεν έχει τι πιστεύει ή τι θέλει να πιστέψει κανείς αλλά τι συμβαίνει. Και αυτό που συμβαίνει είναι προκλητικό. Ούτε για τα μάτια του κόσμου και την τιμή των (νομικών) όπλων η εισαγγελία δεν έχει διατάξει αυτεπάγγελτη έρευνα για τα δημοσιεύματα. Εκτός εάν η Δικαιοσύνη, τυφλή και η ίδια όπως ο Τειρεσίας, θεωρεί πως έχει μαντικές ικανότητες, ώστε να κατέχει συμπεράσματα χωρίς έρευνα και να βγάζει αποφάσεις χωρίς στοιχεία.
Δεν απασχολεί τη Δικαιοσύνη αν ψεύδεται και πολύ περισσότερο αν έκλεψε ο πρωθυπουργός ώστε να ψεύδεται; Δεν είναι ρόλος της να ερευνήσει ό,τι σκανδαλίζει την κοινή γνώμη σε ό,τι αφορά τη νομιμότητα; Δεν έχει υποχρέωση να σταθεί με θάρρος και να υψώσει το θεσμικό της ανάστημα απέναντι σε όσους έχουν την εξουσία και είναι πρακτικά ανεξέλεγκτοι;
Η απονομή δικαιοσύνης στην Ελλάδα εδώ και δύο χρόνια είναι ένα θέμα που απασχολεί τους διεθνείς και ευρωπαϊκούς οργανισμούς. Την προβληματική απονομή δικαιοσύνης δεν την εντοπίζει πλέον ο μέσος Ελληνας πολίτης ή ο ενοχλητικός δημοσιογράφος. Η χώρα είναι υπόλογη και για το νομοθετικό έργο που παράγει και για τον τρόπο που αποδίδεται η δικαιοσύνη. Αν αύριο η ελληνική Δικαιοσύνη ερωτηθεί (που θα ερωτηθεί) στα διεθνή φόρουμ γιατί δεν διέταξε έρευνα για το πόθεν έσχες του νυν πρωθυπουργού, τι θα κάνει; Θα φορέσει συνολάκι Zeus+Dione και θα εμφανιστεί για να απαντήσει με το αφήγημα της Μαρέβας Γκραμπόφσκι-Μητσοτάκη πως το πόθεν έσχες έχει κριθεί; Ποιο πόθεν έσχες; Αυτό που αμφισβητούν τα σημερινά επίσημα έγγραφα; Να καταργήσουμε το πόθεν έσχες και να θεσπίσουμε ακαταδίωκτο για τον πρωθυπουργό. Το ακαταδίωκτο μάλιστα είναι και της μόδας.
ΥΓ.: Κύριε εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, όπως καλά γνωρίζετε από διάφορα πειθαρχικά του Αρείου Πάγου (αρχειοθετήθηκαν μεν αλλά καταγράφουν την πραγματικότητα), υπάρχουν προκάτοχοί σας που δεν άνοιγαν ντουλάπες γιατί έκρυβαν σκελετούς. Εσείς, από όσο γνωρίζουμε, στις ντουλάπες σας έχετε μόνο ποινικούς κώδικες. Γιατί δεν δίνετε την εντολή που θα αποκαταστήσει την τιμή της Δικαιοσύνης;
Άρθρο στο documento
