Μουσεία – τοπικός πολιτισμός
Του Παύλου Πασσαλίδη, διευθύνοντα συμβούλου της ΑΝΚΙ
Με αφορμή τη διεθνή ημέρα Μουσείων δημοσιοποιούμε τις απόψεις μας για τα μουσεία, που δεν είναι μόνο φορείς μνήμης και ιστορίας, αλλά και κομμάτια της ζώσας πραγματικότητας.
Τα αντικείμενα των μουσείων, τα μνημεία, οι αρχαιολογικοί χώροι ανήκουν στην κοινωνία και όχι μόνο σ’ αυτούς που λόγω θέσης τα προστατεύουν, ώστε να τα παραδώσουν στις επόμενες γενιές. Η προστασία, η έρευνα και η μελέτη αποκτούν νόημα μόνο όταν τα πολιτιστικά αγαθά γίνονται κτήμα της κοινωνίας, τοπικής και ευρύτερης. Για εμάς, η ανάδειξη και προβολή του τοπικού μας πολιτισμού αποτελεί υποχρέωση προς τις προηγούμενες, την παρούσα και τις επόμενες γενιές.
Τα μουσεία του Ν.Κιλκίς καλύπτουν ευρύ φάσμα ενδιαφερόντων του εναλλακτικού πολιτιστικού τουρισμού και έχουν τα εχέγγυα και τις προϋποθέσεις επισκεψιμότητας. Το σημείωμά μας αυτό έχει στόχο και σκοπό να γνωστοποιήσει στην δική μας κοινή γνώμη πρώτιστα, την ύπαρξη των συγκεκριμένων υποδομών πολιτισμού, αλλά και να προτείνει τρόπους λειτουργίας τους.
Μόνο το Αρχαιολογικό μουσείο Κιλκίς, κάτω από κρατική ομπρέλα είναι σε πλήρη λειτουργία σε ημέρες και ώρες. Το Πολεμικό μουσείο Κιλκίς και η Πινακοθήκη τέχνης στο Μεταλλικό κατόπιν συνεννόησης, ενώ ικανοποιητική λειτουργία έχει το Λαογραφικό μουσείο Κιλκίς.
Προσπάθεια χρειάζεται για την επαναλειτουργία του Μουσείου λίμνης Δοϊράνης, του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Αξιούπολης, το Λαογραφικό μουσείο Αλευρά στη Γουμένισσα, αλλά και το μουσείο αντιγράφων βυζαντινών εικόνων Δροσάτου, το Λαογραφικό μουσείο Ευρωπού.
Να σημειώσουμε ακόμη την ύπαρξη αξιόλογων συλλογών μουσειακού υλικού, όπως στο Σκρα, στη Γοργόπη, στο Δαφνοχώρι, στον Αγ. Αντώνιο, στην Αντιγόνεια, στα Μπακέικα και άλλους οικισμούς που αναζητούν τακτοποίηση και ανάδειξη.
Μέγα ζητούμενο λοιπόν η λειτουργία τους, να είναι ανοικτά στο κοινό, το δικό μας και το ευρύτερο.
Το πρόβλημα είναι στο πώς θα γίνει αυτό με τα υπάρχοντα δεδομένα σε προσωπικό και οικονομικούς πόρους. Εκ των ενόντων με αυτοοργάνωση είναι η θέση μας. Μοιραία η ευθύνη πέφτει στην Αυτοδιοίκηση, η οποία οφείλει να παρεμβαίνει όπου δεν την το απαγορεύεται, προκειμένου να προάγει τα συμφέροντα της περιοχής ευθύνης της.
Η άριστη λύση είναι, όπου είναι δυνατόν, να είναι ανοικτά τα μουσεία όλες τις ημέρες και ώρες με αντικείμενο την ενημέρωση – ξενάγηση των τουριστών επισκεπτών και η συνεχής προβολή και ανάπτυξη δημοσίων σχέσεων με έντυπα, ηλεκτρονικά μέσα και επαφές.
Θα αρκούσε όμως έστω, και το άνοιγμα σε ημέρες και ώρες αιχμής της τουριστικής κίνησης, μετά από συνεννόηση, όμως σωστά οργανωμένη.
Ακολουθεί η λύση των εθελοντών – ξεναγώ με τοπικούς κυρίως ανθρώπους που διαθέτουν ελεύθερο χρόνο. Λύση μόνιμη η επικουρική. Εν έτει 2012 υπάρχει ικανότατο ανθρώπινο δυναμικό σε όλα τα τοπικά επίπεδα. Πόλεις, κωμοπόλεις, χωριά διαθέτουν ανθρώπους με το αναγκαίο υπόβαθρο και αγάπη και μεράκι για τον τόπο μας. Τέλος, ένα υβριδικό σύστημα υπαλλήλων της αυτοδιοίκησης και εθελοντών θα είναι μια λύση. Προϋπόθεση αυτών η βούληση για συνεννόηση και οργάνωση.
Ας βάλουμε όλοι όσοι έχουμε τη δυνατότητα και ευθύνη ως στοίχημα το στόχο να είναι ανοικτά όλα τα μουσεία μας στην αντίστοιχη διεθνή ημέρα Μουσείων το 2013.
Για την ιστορία μας, τον πολιτισμό μας, την τοπική ανάπτυξη – κοινωνική και οικονομική. Ο τοπικός μας πολιτισμός είναι κληρονομιά εξ αδιαιρέτου μεταξύ της παρούσας και της επόμενης γενιάς.
Ο κόσμος αλλάζει. Προκύπτουν νέες προκλήσεις, χρειάζονται νέες εμπνεύσεις.
