My Twitter Feed

28 Μαρτίου, 2024

ΕΙΔΗΣΕΙΣ.ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ:

Σοκ από το λουκέτο στη SONOCO! -

Πέμπτη, 28 Μαρτίου, 2024

Παιονία: Η ιστορία σε λεύκωμα Χρ. Ίντου -

Τετάρτη, 27 Μαρτίου, 2024

Ο ΣΥΡΙΖΑ για τον αξονικό του ΓΝΚ -

Τετάρτη, 27 Μαρτίου, 2024

Σε καινοτόμο έργο η ALUMIL -

Δευτέρα, 25 Μαρτίου, 2024

“Άδειασμα” από τον Γ. Φλωρίδη -

Σάββατο, 23 Μαρτίου, 2024

Παππάς: Παράνομες οι καταλήψεις -

Παρασκευή, 22 Μαρτίου, 2024

Δ. Κιλκίς: Στα Λατσιά αντιπροσωπεία του -

Παρασκευή, 22 Μαρτίου, 2024

Δ. Κιλκίς: Σε δράση τα μηχανήματα -

Παρασκευή, 22 Μαρτίου, 2024

Αποχαιρετισμός στον Δ. Νικοπολιτίδη

*Αφιερώματα από ΚΙΛΚΙΣ24 και pontosworld.com – Ανακοίνωση των Αργοναυτών.

Η τοπική κοινωνία του Κιλκίς και όχι μόνο αποχαιρέτησε ένα εκλεκτό τέκνο της, τον Δημήτρη Νικοπολιτίδη, που έφυγε πλήρης ημερών και αδήνοντας πίσω του ένα πλούσιο έργο – παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές.

Στη μνήμη του Δ. Νικοπολιτίδη το ΚΙΛΚΙΣ24 αναδημοσιεύει ένα ρεπορτάζ του 2016 με τίτλο “Συλλέγοντας Ψηφίδες Ιστορίας:

Όνομα, Δημήτριος Νικοπολιτίδης. Ηλικία, 91. Συνταξιούχος εκπαιδευτικός. Ένας Κιλκισιώτης που αγαπά τον τόπο του με το αίμα και την καρδιά του, για να θυμηθούμε τον Νίκο Μπελογιάννη!

Μια επίσκεψη στο μικρό διαμέρισμά του, απέναντι απ` το 2ο Γυμνάσιο Κιλκίς, την μεγάλη του αγάπη όπου πέρασε πολλά απ` τα όμορφα χρόνια της πρώτης νιότης ως μαθητής και της ύστερης προσφοράς ως εμπνευσμένος δάσκαλος, θα μας αφήσει με ορθάνοιχτο στόμα!

Πρόκειται για ένα διαμέρισμα-αρχείο! Παντού φάκελοι, τόμοι, φωτογραφίες κι ενθυμήματα μιας εποχής, που έφυγε μεν οριστικά αλλά επιζητά εναγωνίως να αναδειχθεί και μέσα απ` την αξιοποίηση ενός πολύτιμου για το παρόν και το μέλλον υλικού.

Εκεί, στη ταπεινή φωλιά του θα βρει ο κάθε Κιλκισιώτης και Κιλκισιώτισα μέχρι και τη βαθμολογία των ενδεικτικών και απολυτηρίων των γονιών ή των παπούδων και των γιαγιάδων του! Το γράφουμε έτσι, σαν παράδειγμα για τον αρχειακό πλούτο που μπορεί να συναντήσει κανείς…

Με έκδηλη περηφάνια, ο απόμαχος καθηγητής, μας παρουσιάζει το αρχείο του με ονόματα, βαθμολογίες και καταγωγή μαθητών του Κιλκίς, απ` την ακαδημαϊκή χρονιά 1914-15 ακόμα! Ανάμεσα στα ονόματα της πρώτης αυτής χρονιάς βλέπουμε κι αυτό της δεσποινίδας Ειρήνης, που ως μαθήτρια του Ημιγυμνασίου Κιλκίς με το όνομα Γεωργιάδου (και όχι με το μετέπειτα Ευθυμιάδου) βαθμολογείται φυσικά με άριστα 10!

Οι ογκώδεις φάκελοι με αρχεία πολύτιμα για την ιστορία της πόλης και της περιοχής, καθώς κι οι εκατοντάδες παλιές φωτογραφίες, απαιτούν μέρες για να τα ανακαλύψεις, να τα χαρείς, να τα μελετήσεις.

«Πρότεινα στο Δήμο Κιλκίς να πάρουν ότι υλικό θέλουν για να το αξιοποιήσουν όπως νομίζουν αλλά συνάντησα την απόλυτη αδιαφορία», μας αποκαλύπτει με εμφανή στο βλέμμα του την απογοήτευση.

Άσβεστο μεράκι

Ο Δ. Νικοπολιτίδης μπορεί να πάτησε ήδη τα 91, αλλά μοιάζει για 20 τουλάχιστον χρόνια νεώτερος, διατηρώντας μια αξιοθαύμαστη ενεργητικότητα και κυρίως άσβεστο το μεράκι που κουβαλάει ακόμα απ` τα νιάτα του.

Μεταξύ των αρχείων που διατηρεί, κυριολεκτικά ως κόρη οφθαλμού, είναι και ένα μητρώο, στο οποίο μπορεί να βρει κανείς πρόσωπα που γεννήθηκαν πριν από 170 κοντά χρόνια, και συγκεκριμένα από το 1848!

Ο κ. Νικοπολίδης γεννήθηκε στο Κιλκίς το 1925 από Καυκάσιους γονείς με καταγωγή από το Καρς. Η οικογένειά του πρωτογνώρισε τη προσφυγιά ήδη από το 1914 όταν τρεις θείοι του ήλθαν στο Κιλκίς, με τους γονείς του να ακολουθούν στο μεγάλο προσφυγικό κύμα του `22.

Ο μικρός Δημήτρης πήγε σχολείο στο 2ο Δημοτικό (στο Ντάνεφ), το οποίο είχε ξεκινήσει ως Δημοτικό Σχολείο Αρρένων Κιλκίς. Το αντίστοιχο των θηλέων στεγάζονταν σε κτίσμα της νυν Πλατεία Ειρήνης, που οι παλαιότεροι Κιλκισιώτες θα το θυμούνται ως «ΚΑΨΟ», τον στρατιωτικό δηλαδή κινηματογράφο που λειτουργούσε εκεί μέχρι τα τις αρχές της δεκαετίας του `70. (Ο διαχωρισμός αρρένων – θηλέων έπαψε πια να υφίσταται με τη λειτουργία του 3ου Δημοτικού, όταν και τα τρία σχολεία του Κιλκίς έγιναν πια μικτά).

«Τα δυο δημοτικά σχολεία των αρρένων και των θηλέων άρχισαν να λειτουργούν απ` τη χρονιά 1922-23. Νωρίτερα υπήρχε στο Κιλκίς μόνο ένα σχολείο μικτό, για το οποίο όμως τα αρχεία έχουν χαθεί», μας λέει.

Ανάμεσα στον αρχειακό όγκο που ξεδιπλώνεται μπρος στα μάτια μας, διαβάζουμε:

«Εισήγηση του αναπληρωτή δημάρχου, Πανταζή Καραμανώλη, να χορηγηθή στον Δ/ντή του ενταύθα σχολείου, Κ. Βασιλειάδη, το ποσό των 100 δραχμών για την αγορά διαφόρων φανών και πυροτεχνημάτων για την εθνική γιορτή της 25ης Μαρτίου».

Σε άλλο έντυπο:

28-3-1916. Γνωρίζεται η κατάληψις του περιβόλου του ναού (σ.σ. του Αγ. Δημητρίου) του χρησιμοποιημένου ως διδακτηρίου (σ.σ. Ημιγυμνάσιο) υπό Γάλλων στρατιωτών και το αδύνατον της διδασκαλίας. Προς τούτοις η παραχώρησις αιθούσης του Υποδιοικητηρίου προς προσωρινή χρήσιν του Ημιγυμνασίου».

Και κάπου αλλού:

«Τον Μάϊο του 1925 έγινε παράνομη κατάληψη του διδακτηρίου Αρρένων Κιλκίς για τη στέγαση του επιθεωρητού των Δημοτικών Σχολείων, Δ. Κοντογιάννη»!

Τα πέτρινα χρόνια

Το 2ο Δημοτικό διαδέχτηκε το Γυμνάσιο Κιλκίς, όπου ο Δ. Νικοπολιτίδης συναντά καθηγητές όπως ο Αθανάσιος Τσούντας αλλά και ο Νικόλαος Χαριστός. Χρόνια πέτρινα, που ξεκινούν επί δικτατορίας του Μεταξά και συνεχίζονται με τη ναζιστική μαύρη καταχνιά. Οι Γερμανοί κατακτητές επιτάσσουν το σχολείο κι μαθητές αναγκάζονται να κάνουν μαθήματα στο σπίτι του Ιωάννη Βάτσου, στην οδό Στενημάχου 19 (εκατό περίπου μέτρα από το Γυμνάσιο) που διατηρείται μέχρι σήμερα.

«Ευτυχώς, τη γεωργική μας οικογένεια δεν την πλήττει η πείνα της εποχής, παρά μόνο για ενάμιση μήνα. Να σκεφτείτε ότι είχαμε τη δυνατότητα να δίνουμε και αλεύρι σε συνανθρώπους μας», λέει για τα χρόνια που «όλα τα `σκιαζε η φοβέρα και τα πλάκωνε η σκλαβιά».

Απ` τα αρχεία του κ. Νικοπολίδη μαθαίνουμε ότι Ημιγυμνάσιο λειτούργησε στο Κιλκίς απ` το 1914 ως το 1930, εκτός από τα έτη 1916-18 λόγω του Α` Παγκοσμίου Πολέμου. Αρχικά το σχολείο στεγάστηκε στο νάρθηκα του παλιού ναού του Αγ. Δημητρίου και στη συνέχεια (1917;) στην ημικατεστραμμένη παλιά σχολή των Βούλγαρων Ουνιτών, στο σημερινό Λαογραφικό Μουσείο.

Φοιτητής με παιδιά

Ο Δ. Νικοπολίδης παίρνει το απολυτήριο του Γυμνασίου ως αριστούχος το 1945. Ακολουθεί το Πανεπιστήμιο, αλλά οι σπουδές στη Φιλοσοφική Θεσσαλονίκης διακόπτονται λόγω εμφυλίου. Τον παίρνουν φαντάρο για τρία χρόνια στον Γράμμο, όπου τοποθετείται σε θέση γραφέα. Μετά το τέλος του πολέμου επιστρέφει στις σπουδές του, όντας πια φοιτητής με δυο παιδιά, καθώς στο μεταξύ νυμφεύεται!

Μετά την αποφοίτησή του υπηρετεί ως καθηγητής κατά σειρά, στο ιδιωτικό γυμνάσιο Κρύας Βρύσης, στην εμπορική σχολή Κομοτηνής (Οικονομικό γυμνάσιο), στο δημόσιο γυμνάσιο Κρύας Βρύσης, στο γυμνάσιο Νέας Μεσημβρίας Θεσσαλονίκης, στο γυμνασιακό παράρτημα Αγίου Αθανασίου του Α’ γυμνασίου θηλέων Θεσσαλονίκης ως διευθυντής και στο 3ο Γυμνάσιο Εράτυρας Κοζάνης.

Στα χρόνια του `70 διορίζεται στο Δ’ Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης και από εκεί παίρνει απόσπαση για τη Θεολογική Σχολή Χάλκης, υπηρετώντας από το 1975 έως το 1980 στο λυκειακό τμήμα της, στην Κωνσταντινούπολη. Πρόκειται για έναν από τους σημαντικότερους σταθμούς στην εκπαιδευτική διαδρομή του, με πλήθος εμπειριών να τον σημαδεύουν στην υπόλοιπη πορεία του.

Επιστέφει στην Ελλάδα το 1980 και διορίζεται γυμνασιάρχης στο Α’ Γυμνάσιο Αρρένων Αλεξάνδρειας Ημαθίας, για να καταλήξει στη συνέχεια στο Β’ γυμνάσιο και Β’ λύκειο Κιλκίς, απ` όπου και συνταξιοδοτήθηκε το 1988.

Και θεατρικός συγγραφέας

Στα χρόνια που υπηρετεί ως καθηγητής στη Κρύα Βρύση, ο διευθυντής του σχολείου του ζητά να γράψει μια ποντιακή θεατρική κωμωδία για μια εκδήλωση. Ο Δ. Νικοπολιτίδης το ρισκάρει και του βγαίνει σε καλό. Αφού ξεσήκωσε βιβλιοθήκες ολόκληρες για το σκοπό του, έγραψε και παρουσίασε στη σκηνή με μαθητές του, τη γνωστή πλέον κωμωδία «Ο Πρόεδρον τη Χωρί».

Ακολουθούν τα έργα « Όλ(ε)α για την Παναΐλαν», «Χωρίς εσέν’ ‘κι ‘ίνουμαι, χωρίς εσέν’ ‘κ’ ευτά(γ)ω» και «Η Λίτα Εγάνωσεν τα Πουλούλ(ε)α». Το τελευταίο, μάλιστα, παίχτηκε και σε πολλές πόλεις της Γερμανίας, σε σκηνοθεσία του άλλοτε πρωταγωνιστή μαθητή του στο γυμνάσιο Κρύας Βρύσης, Λευτέρη Τελλίδη.

Όμως, έργο ζωής του κ. Νικοπολιτίδη είναι το «Λεξικό της Ποντιακής Διαλέκτου» (αντίστροφο – από τη νεοελληνική οτην ποντιακή), ενώ ως εξαιρετικός γνώστης της ποντιακής διαλέκτου επιμελήθηκε περισσότερα από τριακόσια ανέκδοτα που δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό «Ποντιακή Εστία» και σε τοπικές εφημερίδες.

Αποχαιρετάμε τον αειθαλή Δημήτρη Νικοπολιτίδη με περισσότερο Κιλκίς, με περισσότερη πατρίδα μέσα μας. Ο άνθρωπος που συλλέγει χρόνια τώρα πολύτιμες ψηφίδες της ιστορίας μας, κουβαλάει στη ψυχή του και προσωπικές διαδρομές ανθρώπων, που η ζωή τους έφερε κάποια στιγμή στο ίδιο σταυροδρόμι μαζί του. Και είναι πάντα πρόθυμος να τις εξιστορήσει. Ας τον γνωρίσουμε κι ας τον αξιοποιήσουμε περισσότερο. Το αξίζει!

  • Ρεπορτάζ: Γιάννης Καραγιαννίδης
  • Φωτογραφίες: Σάββας Γαβουχίδης
  • Πρώτη δημοσίευση: ΠΡΩΤΗ ΣΕΛΙΔΑ

Αφιέρωμα από το pontosworld.com:

Γεννήθηκε στο Κιλκίς από Ποντίους γονείς από το Καρς. Τελείωσε στη γενέτειρα του το δημοτικό και το γυμνάσιο και στη συνέχεια σπούδασε φιλολογία στη φιλοσοφική σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Υπηρέτησε ως καθηγητής στο ιδιωτικό γυμνάσιο Κρύας Βρύσης Γιαννιτσών, στην εμπορική σχολή Κομοτηνής (Οικονομικό γυμνάσιο), στο δημόσιο γυμνάσιο Κρύας Βρύσης, στο γυμνάσιο Νέας Μεσημβρίας νομού Θεσσαλονίκης στο γυμνασιακό παράρτημα Αγίου Αθανασίου… (του Α’ γυμνασίου θηλέων Θεσσαλονίκης ως διευθυντής), στο γυμνάσιο ΙΓ’ γυμνάσιο Εράτυρας Νομού Κοζάνης, στο Δ’ γυμνάσιο Θεσσαλονίκης και, με απόσπαση, στο λυκειακό τμήμα της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, στην Κωνσταντινούπολη, από το 1975 έως το 1980. Επίσης, ως γυμνασιάρχης στο Α’ γυμνάσιο αρρένων Αλεξάνδρειας νομού Ημαθίας, στο Β’ γυμνάσιο και Β’ λύκειο Κιλκίς, απόπου και συνταξιοδοτήθηκε.

Έγραψε και παρουσίασε στη σκηνή με μαθητές του τις παρακάτω ποντιακές κωμωδίες:

• Ο πρόεδρον τη χωρί
• Όλ(ε)α για την Παναΐλαν
• Χωρίς εσέν’ ‘κι ‘ίνουμαι, χωρίς εσέν’ ‘κ’ ευτά(γ)ω και
• Η Λίτα εγάνωσεν τα πουλούλ(ε)α

Η τελευταία παίχτηκε σε πολλές πόλεις της Γερμανίας, σε σκηνοθεσία του άλλοτε πρωταγωνιστή μαθητή του στο γυμνάσιο Κρύας Βρύσης, Λευτέρη Τελλίδη, δάσκαλο από το 1975 στη Γερμανία.

Πολύ καλός γνώστης της ποντιακής διαλέκτου (στη γραφή και στην προφορά), επιμελήθηκε περισσότερα από τριακόσια ανέκδοτα που δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό «Ποντιακή Εστία» και σε τοπικές εφημερίδες.

Το έργο της ζωής του είναι το «Λεξικό της Ποντιακής Διαλέκτου» (αντίστροφο – από τη νεοελληνική οτην ποντιακή).

Ανακοίνωση Ένωσης Ποντίων νομού Κιλκίς “Οι Αργοναύτες”

Η απώλεια του Δημήτρη Νικοπολιτίδη, ενός σημαντικού ανθρώπου, που εργάστηκε με πάθος για τη διάσωση και διάδοση της ποντιακής γλώσσας και της ιστορίας του τόπου μας, είναι μεγάλη.

Γεννημένος το 1925 και μεγαλωμένος στον τόπο μας, το Κιλκίς, από Καρσλίδες Ποντίους γονείς, ο Δημήτρης Νικοπολιτίδης αποφοίτησε από την Φιλοσοφική σχολή του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης και υπηρέτησε ως φιλόλογος εκπαιδευτικός σε δευτεροβάθμια σχολεία της Μακεδονίας, καθώς και στην Θεολογική Σχολή της Χάλκης, στην Κωνσταντινούπολη.

Πέρα από εξαιρετικός δάσκαλος, υπήρξε και πολυγραφότατος συγγραφέας ηθογραφικών κωμωδιών στην ποντιακή διάλεκτο: «Ο πρόεδρον τη χωρί», «Όλ(ε)α για την Παναΐλαν», «Τη Κίτσας η γλώσσα τρανόν εν», «Χωρίς εσέν’ ‘κι ‘ίνουμαι, χωρίς εσέν’ ‘κ’ ευτά(γ)ω», «Η Λίτα εγάνωσεν τα πουλούλ(ε)α». Η θεατρική ομάδα της Ένωσής μας τίμησε έργα του συγγραφέα στο παρελθόν με πιο πρόσφατη συνεργασία την επαναφορά στη σκηνή της κωμωδίας του, «Χωρίς εσέν’ ‘κι ‘ίνουμαι, χωρίς εσέν’ ‘κ’ ευτά(γ)ω», τον χειμώνα του 2019-2020 και συνεχίζει να περιοδεύω μέχρι και σήμερα.

Ο Δημήτρης Νικοπολιτίδης υπήρξε άξιος διανοούμενος της ποντιακής μας παράδοσης και άφησε παρακαταθήκη για εμάς τους νεότερους ένα σπουδαίο έργο αναφορικά με την ποντιακή γλώσσα: τους ζωηρούς διαλόγους των θεατρικών του έργων, τα περισσότερα από 300 ανέκδοτα στο περιοδικό «Ποντιακή Εστία», αλλά και το έργο της ζωής του, το σπουδαίο «Λεξικό της Ποντιακής Διαλέκτου».

Η ζωή και η δράση του έδωσε το παράδειγμα της φιλομάθειας, της υπηρέτησης του χρέους προς τον Τόπο και τους Ανθρώπους του, το οποίο οφείλουμε, ο καθένας από πλευράς του, να ακολουθήσουμε με θέρμη και αγάπη.

Είμαστε βαθύτατα ευγνώμονες για την παρουσία του και την προσφορά του στο Σωματείο μας, και κατ’ επέκταση στην πόλη μας, με πιο πρόσφατο «δώρο» από τον ίδιο, την πολύτιμη παραχώρηση του φωτογραφικού του αρχείου για την μεγάλη Καμπάνα του Καρς που παρουσιάστηκε στο κοινό της πόλης μέσα από την αφιερωματική εκδήλωση που διοργανώσαμε τον Οκτώβριο του 2022.

Θα μας λείψει η δοτική προσωπικότητά του. Εκφράζουμε τα θερμά μας συλλυπητήρια στην οικογένεια και στους πολυπληθείς φίλους και μαθητές του. Η Ένωση Ποντίων θα δωρίσει αντί στεφάνου χρηματικό ποσό σε Ίδρυμα της πόλης μας εις μνήμη του εκλιπόντος δασκάλου μας.

Καλό παράδεισο.

ΣΥΛΛΥΠΗΤΗΡΙΑ ΑΠΟ ΣΥΝΔΕΣΜΟ ΦΙΛΟΛΟΓΩΝ ΚΙΛΚΙΣ «Π. ΜΟΥΛΛΑΣ»

Το Διοικητικό Συμβούλιο και τα Μέλη του Συνδέσμου Φιλολόγων Κιλκίς «Π. Μουλλάς» εκφράζουμε τη βαθιά θλίψη μας για την απώλεια του εξαίρετου Δασκάλου και συναδέλφου φιλολόγου Δημήτρη Νικοπολιτίδη.

Με τη διδασκαλία και το ευρύ φιλολογικό-ιστορικό έργο του, με την άοκνη ερευνητική του δράση πλούτισε και φώτισε τις ζωές των μαθητών και μαθητριών του, αλλά και, συνολικά, της τοπικής μας κοινωνίας. Υπήρξε ένας ακούραστος δουλευτής της γνώσης, ένας υπέρμαχος της αλήθειας και τον ευχαριστούμε θερμά γι΄ αυτό.

Συλλυπητήρια στους οικείους του.

Σχολιάστε