Αν σ’ αρέσει ο Μονταίνιος…
…να τον πάρεις σπίτι σου.
Του Απόστολου Λυκεσά.
Δεν είναι καν να το φανταστείς πόσο μάλλον που είναι γεγονός. Η ακροδεξιά στη Γαλλία συγκεντρώνει σε εθνικό επίπεδο πάνω από 30% και έρχεται πρώτο κόμμα στις περιφερειακές εκλογές. Κερδίζει σε πάνω από τις μισές περιφέρειες της χώρας. Στις άλλες, όλα θα παιχτούν στον δεύτερο γύρο. Δεν είναι μικρής σημασίας το αποτέλεσμα, λαμβάνοντας υπόψη τον χρόνο κατά τον οποίο προέκυψε, τις συνθήκες που επικρατούν στη Γαλλία μετά το τρομοκρατικό χτύπημα στο Παρίσι και, επιπλέον, την αξία που έχει η αυτοδιοίκηση στη χώρα αυτή.
Τα αποτελέσματα δεν χωρούν πολλών ερμηνειών. Ο φόβος της τρομοκρατίας οδήγησε τους γάλλους στην ακροδεξιά που υπόσχεται να γεμίσει τη χώρα φράχτες κάθε είδους προκειμένου να διαφυλάξει την «σταθερότητα, την καθαρότητα, την ευταξία και ηρεμία» που οι νομιμόφρονες απαιτούν ως προϋπόθεση για να κληρονομούν στα παιδιά τους τις περιουσίες τους ακόμη κι αν είναι επισφαλή ή και κούφια ομόλογα από την εποχή των Μεροβίγγειων βασιλέων.
Η επέλαση της ακροδεξιάς πάει μαζί με την αδυναμία(;) της κεντροδεξιάς (;) να αντιληφθεί τι σημαίνει αυτό και να πράξει στον δεύτερο γύρο αυτό που η αριστερά έχει ανακοινώσει ότι θα κάνει -αποσύρει τους υποψηφίους της όπου κρίνει για να στηρίξει δεξιούς- και το έχει ξανακάνει σε ανάλογες περιπτώσεις στο παρελθόν. Η στάση του Νικολά Σαρκοζί προσομοιάζει με θρησκοληπτικού ο οποίος πιστεύει ότι αν κάνει την προσευχή του θα γλυτώσει από την πανούκλα.
Καταφεύγω σε τούτο το παράδειγμα επειδή συνέτυχε αυτές τις μέρες να διαβάζω την γεμάτη ευαισθησία προσωπογραφία του Μονταίνιου από τον Στέφαν Τσβάιχ (μτφ. Μαρίας Αγγελίδου, εκδόσεις Άγρα), έργο το οποίο ο Τσβάιχ έγραψε λίγο πριν αυτοκτονήσει στη Βραζιλία όπου είχε καταφύγει ως πρόσφυγας για να γλυτώσει από την ναζιστική πανούκλα που σάρωνε στην Ευρώπη. Διότι, τότε, εκείνα τα χρόνια, πρόσφυγες ήταν οι Ευρωπαίοι σαν τον Τσβάιχ που έφευγαν όπως όπως για να σωθούν, με τον ίδιο τρόπο που φεύγουν τώρα Σύριοι, Ιρακινοί και Αφγανοί. Γιατί το πισωγύρισμα της ιστορίας στέλνει πάντα και σε όλες τις εποχές συστημένες στην κόλαση τις κατακτήσεις του πολιτισμού.
Ε, το λοιπόν, όταν πέφτει πανούκλα και δεν μπορείς να την αντιμετωπίσεις, φεύγεις. Όπως ο Μονταίνιος που μέχρι τα 48 του χρόνια δεν είχε κουνήσει από τον πύργο του στο Μπορντό, κάποιοι λένε με μια δόση υπερβολής, χωρίς να κουνήσει μέχρι τότε, όχι μόνο από τον πύργο του αλλά, κυρίως, από τα δωμάτια που φιλοξενούσαν την βιβλιοθήκη του. Αλλά αυτός ο «μονάζων ως στρουθίον επί δώματος», πήρε ότι μπορούσε να πάρει μαζί του σε μια άμαξα και έφυγε, εγκατέλειψε πανικόβλητος ένα βράδυ άρον άρον τον πύργο του και την βιβλιοθήκη του γιατί είχε πέσει πανούκλα που αφάνισε την μισή πόλη.
Βλέπω στον εκλογικό χάρτη ότι το Μπορντό αντιστάθηκε στην ακροδεξιά αρρώστια, ίσως ένεκα της πληθυσμιακής του σύνθεσης, αφού το κατοικούν εκτός από τους Γάλλους, Ιταλοί, Ισπανοί, Πορτογάλοι, Γερμανοί και Βορειοαφρικανοί. Προσπαθώ να φανταστώ τι θα έκανε ο ντελικάτος Μονταίνιος αν ζούσε σήμερα.
Σε μια τέτοια περίπτωση, άραγε, διατύπωσε την ρήση ότι «πρέπει να είσαι πάντα έτοιμος φορώντας τις μπότες σου για να φύγεις γι’ αλλού»; Και τότε, σ’ αυτή την περίπτωση, όταν οι ακροδεξιοί θα τσίριζαν «άμα σ’ αρέσει ο Μονταίνιος να τον πάρεις σπίτι σου» τι θα απαντούσα; Μα τι άλλο: μπορεί να μην έχω ποικιλία μπορντό να τον κεράσω αλλά θαρρώ ότι και με μαλαγουζιά μια χαρά θα βολευτεί.
Άρθρο στο alterthess.gr.
