Αιχμάλωτοι της βλακείας

Του Τάσου Τσακίρογλου.

Ζούμε αναμφίβολα σε μια εποχή γενικευμένης και μαζικής σύγχυσης, η οποία σημαδεύτηκε από την εμφάνιση και εξάπλωση των social media, αλλά και των κάθε είδους μέσων επικοινωνίας και ανταλλαγής απόψεων και μηνυμάτων.

Ο πλούτος αυτών των μέσων κατέστησε όλο και δυσκολότερη την αναγνώριση της αλήθειας, αναζήτηση που δυσχεραίνεται και από το γεγονός ότι κράτη, ηγέτες, οργανώσεις, άτυπες ομάδες και μεμονωμένοι πολίτες διαχέουν καθημερινά γεγονότα και θεωρίες που όταν δεν είναι αμφισβητούμενα είναι κατασκευασμένα.

Ο ωκεανός αυτών των ασύνδετων πληροφοριών πλημμυρίζει καθημερινά τις τηλεοράσεις, τους υπολογιστές και τα κινητά μας σε βαθμό που μέχρι πριν από λίγα χρόνια ήταν αδύνατο ακόμα και να φανταστούμε.

Ο εγκέφαλος του μέσου ανθρώπου έχει εκπαιδευτεί –από το σχολείο, την οικογένεια και το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον– να επεξεργάζεται τις πληροφορίες του εξωτερικού κόσμου, με βάση την απλούστερη διαδικασία, δηλαδή να αναζητά την πιο «λογικοφανή», αλλά και εύκολη απάντηση στο κάθε πρόβλημα.

«Δώστε μου μια απάντηση στα γρήγορα και μη με απασχολείτε περισσότερο», μοιάζει να λέει αυτό το μυαλό, μια στάση που ανταποκρίνεται στις πιο ζωώδεις και αρχαϊκές λειτουργίες: ο εγκέφαλος ως το πιο ενεργοβόρο όργανο του ανθρώπινου οργανισμού πρέπει να κρατηθεί σε χαμηλή πτήση, προκειμένου να εξοικονομήσουμε ενέργεια για τα «άλλα, τα σπουδαία».

Αυτή είναι και η υλική βάση του φαινομένου να αναζητούμε απλοϊκές ερμηνείες και εξηγήσεις, τις οποίες συνήθως μας προσφέρουν οι θεωρίες συνωμοσίας. Φταίνε οι Εβραίοι, οι μετανάστες, οι ξένοι, οι αλλογενείς.

Αυτή είναι η βάση και του εγκλωβισμού μας στην ανηλικιότητα, στην ανωριμότητα και τελικά στη βλακεία. Μας αρκεί;

Άρθρο στην ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ