Όταν τα κτήρια της πόλης…

…αφηγούνται την ιστορία της…

Του Θανάση Βαφειάδη.

Η ιστορία μιας πόλης είναι η αρχιτεκτονική και η πολεοδομική της ιστορία και παράλληλα η ιστορία των ανθρώπων που πέρασαν, έζησαν και δούλεψαν σ’ αυτήν. «Η πόλη», όπως έγραψε ο Italo Calvino, «είναι καμωμένη από τις σχέσεις ανάμεσα στα μέτρα του χώρου της και τα γεγονότα του παρελθόντος της». Γεγονότα μεγάλα και σημαντικά, γεγονότα μικρά και ασήμαντα που αποτυπώνονται στη συλλογική μνήμη συσχετίζονται με το χώρο που έχουν διαδραματισθεί.

Το επιβλητικό διοικητήριο του 1896, το οθωμανικό χαμάμ του Σεΐχ Σεΐτ Εφέντη, το Πολυάνειο Ωδείο το μοναδικό από εναπομείναντα κτήρια του συγκροτήματος των Καθολικών Καλογραιών, μαρτυρούν την ακμή της παλιάς πόλης, της ωραίας «Κιλκίδος με τας μεγαλοπρεπείς οικοδομάς».

Οι προσφυγικές κατοικίες και τα καπνομάγαζα παραπέμπουν στην έλευση των προσφύγων, που αγωνίσθηκαν να ριζώσουν στη νέα τους πατρίδα, η οποία σαν το μυθικό φοίνικα αναγεννήθηκε από την τέφρα της.

Οι εντυπωσιακές μεσοπολεμικές κατοικίες στη Μητροπόλεως, «το ωραίο πρόσωπο της αρχιτεκτονικής» στην πόλη μας, παραπέμπουν στην απόπειρα να υλοποιηθεί η πεμπτουσία της αρχιτεκτονικής, όπως αυτή εκφράστηκε το 1925 από το Δημήτρη Πικιώνη που έγραφε πως «η αρχιτεκτονική ίσως περισσότερο από τις άλλες τέχνες μπορεί να δώσει την ποίηση στην καθημερινή μας ζωή».

Οι πολυκατοικίες του ’60 και του ’70 με το σύστημα της αντιπαροχής σηματοδότησαν την αντικατάσταση του πεπαλαιωμένου οικιστικού αποθέματος και την απόρριψη των παλιών κελυφών που δεν είχαν πλέον ανταλλακτική αξία και ταυτίζονταν περισσότερο με την έννοια της «στέγης» και λιγότερο της «κατοικίας».

Την εν πολλοίς άγνωστη ιστορία της πόλης αφηγούνται τα κτήρια της που «μιλούν» τη δική τους «γλώσσα» η οποία συγκροτείται από τις μορφές, τα σχήματα, τα δομικά υλικά.

Αυτή η μαρτυρία, αποτυπωμένη και αναγνώσιμη στο σώμα των παλιών κτηρίων, σε παλιές φωτογραφίες, σε χάρτες, τοπογραφικά διαγράμματα, αρχιτεκτονικά σχέδια και έντυπα οικοδομικών αδειών, παρουσιάζεται με την έκθεση που διοργανώνει Ο ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ Ν. ΚΙΛΚΙΣ στο ΣΥΝΕΔΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΚΙΛΚΙΣ από 13 έως 21 Απριλίου 2024.

Ανάρτηση στο facebook