Όταν η συνενοχή…

… διαλύει τη συνοχή.

Της Μαρίας Κατσουνάκη (Καθημερινή)

———————————————————————————————————————————————————————————-Σε χωριό της Φθιώτιδας, έξω από τα Καμένα Βούρλα, παππούς έσπασε στο ξύλο ένα μικρό αγόρι από την Αλβανία γιατί στην παιδική χαρά τραυμάτισε κατά λάθος το εγγόνι του (κουτούλησαν με αποτέλεσμα να ανοίξει η μύτη του δεύτερου).

Το Αλβανάκι μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο μπροστά στα τρομαγμένα μάτια των συνομηλίκων του και κάποιων περαστικών ενηλίκων, που κοντοστάθηκαν ως θεατές της σκηνής. Το συμβάν κατέγραψε η Ηλιάνα Σουσώνη στη στήλη «Προβολές» της «Κ» (22/8).

Οταν ο Αλβανός πατέρας (χρόνια κάτοικος του χωριού) πήγε στο Αστυνομικό Tμήμα δεν βρέθηκε κανείς από τους αυτόπτες μάρτυρες να καταθέσει. Η τοπική κοινωνία σιώπησε.

Στην Yδρα, την περασμένη Παρασκευή, κλιμάκιο του ΣΔΟΕ δέχθηκε επίθεση από επιχειρηματίες και κατοίκους του νησιού γιατί οι ελεγκτές ζήτησαν από ιδιοκτήτρια εστιατορίου, που δεν έκοβε αποδείξεις, να τους ακολουθήσει στο Τμήμα.

Η συνέχεια του επεισοδίου έχει περιγραφεί και σχολιαστεί με σαφή (ευτυχώς) απέχθεια: κάτοικοι προπηλακίζουν το ΣΔΟΕ, κόβουν νερό και ρεύμα στο Αστυνομικό Tμήμα και «αγανακτισμένοι», δηλώνουν την με κάθε τρόπο «ανυπακοή» τους, διατρανώνουν την επιθυμία τους να παραμείνουν στο ελέω ασυδοσίας καθεστώς της φοροδιαφυγής. Η τοπική κοινωνία σιώπησε και εδώ. Καμία αντίδραση από παράγοντες ή συλλόγους που επιδεικνύουν αξιοσημείωτη ευαισθησία σε θέματα που αφορούν το περιβάλλον, τη χλωρίδα και την πανίδα του νησιού.

Τα δύο διαφορετικά μεταξύ τους γεγονότα συναντιούνται στην ίδια συνένοχη σιωπή. Δεν είναι η πρώτη φορά -ούτε πρόκειται να είναι η τελευταία- που μικρές κοινωνίες ορθώνουν τείχη για να προστατεύσουν εαυτούς, την επόμενη μέρα, σχέσεις και ισορροπίες εδραιωμένες στο, κατ’ αυτούς, καλό και κακό.

Oσο η αθλιότητα βρίσκει στέγη, τα αποστήματα θεριεύουν. Γίνονται Βέροια (ο φόνος του μικρού Aλεξ το 2006), γίνονται Κερατέα, γίνονται Κόρινθος (ο «πόλεμος» του δημάρχου, κατοίκων και της Χρυσής Αυγής να μη μεταφερθούν παράνομοι μετανάστες στο στρατόπεδο).

Η συνένοχη σιωπή και η «αγανάκτηση» των τοπικών, κλειστών κοινωνιών έχουν συχνά την ίδια αφετηρία. Οδηγούν στη δαιμονοποίηση, καταργούν τη συνευθύνη, υπερασπίζονται τη βία και την ανομία, διαλύουν τη συνοχή της ευρύτερης κοινωνίας.

Και, δυστυχώς, σ’ αυτές τις περιπτώσεις, δεν μπορούμε να μεταθέσουμε την ευθύνη σε καμία τρόικα και σε κανένα ΔΝΤ. Η κρίση ενός συστήματος που νοσεί δεν μετατίθεται. Διαδίδεται. Γίνεται επιδημία.