Τα ερωτήματα καθώς…
…ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται μπροστά στην εξουσία.
Του Τάσου Παππά (ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ)
«Αλλού τρως και πίνεις και αλλού πας και το δίνεις». Αν παρακάμψουμε το υποδόριο σεξουαλικό μήνυμα της φράσης και τη χρησιμοποιήσουμε ως ερμηνευτικό εργαλείο της εκλογικής συμπεριφοράς μεγάλων μερίδων της κοινής γνώμης, θα διαπιστώσουμε ότι πράγματι έχει εφαρμογή και στην πολιτική.
Τι εννοούμε; Εχει συχνά παρατηρηθεί ότι οι πολίτες πριμοδοτούν το κόμμα που τους υπόσχεται ένα καλύτερο μέλλον και όχι εκείνον τον σχηματισμό που έχει εξασφαλίσει κάτι θετικό για τη χώρα στην προηγούμενη φάση.
Οπως λέει στην «Εφ.Συν.» ο επικεφαλής τής «Μέτρον Ανάλυσις» Στρ. Φαναράς «οι ψηφοφόροι επιλέγουν όχι με κριτήριο το παρελθόν, αλλά με βάση την ελπίδα, την προοπτική και την αντίληψη που έχουν για το ποιος διαθέτει τα προσόντα να προχωρήσει τα πράγματα».
Αρκετά είναι τα ιστορικά παραδείγματα που συνηγορούν υπέρ αυτής της εκτίμησης.Ο Τσόρτσιλ κέρδισε τον πόλεμο, ωστόσο στις πρώτες εκλογές οι Βρετανοί μαύρισαν τον «πατέρα της νίκης», προτιμώντας να στηρίξουν τους Εργατικούς, τους οποίους προφανώς θεωρούσαν ικανότερους να ανοικοδομήσουν τη χώρα με όρους κοινωνικής δικαιοσύνης.
Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής έβαλε τη χώρα στην ΕΟΚ, αλλά αυτό δεν στάθηκε ικανό να ανακόψει τη φρενήρη πορεία του Ανδρέα Παπανδρέου προς την εξουσία. Ετσι την υπόθεση της προσαρμογής της Ελλάδας στα ευρωπαϊκά δεδομένα την υπηρέτησε ένα κόμμα που τότε ήταν αντίθετο με την ένταξη στην ΕΟΚ.
Μπορεί να συμβεί κάτι ανάλογο σήμερα; Δηλαδή, παρά το γεγονός ότι η τρικομματική κυβέρνηση Σαμαρά πήρε τη δόση και, όπως ισχυρίζεται, εξουδετέρωσε τον κίνδυνο της εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη, τη διαχείριση της επόμενης μέρας να την αναλάβει ο ΣΥΡΙΖΑ.
Κορυφαία στελέχη της κυβέρνησης και ηγετικοί παράγοντες των τριών κομμάτων, έλεγαν στην «Εφ.Συν.» πως «αυτό το ενδεχόμενο δεν πρέπει να αποκλειστεί, ωστόσο οφείλουμε να κάνουμε τα πάντα προκειμένου να μηδενίσουμε τις πιθανότητες να συμβεί». Με ποιον τρόπο;
1) Να μην επιτρέψουν να γίνει κάποιο ατύχημα που θα οδηγήσει στις κάλπες και να μην μπουν στον πειρασμό να επιδιώξουν κεφαλαιοποίηση της επιτυχίας προκαλώντας οι ίδιοι εκλογές.
2) Να αγωνιστούν με όλα τα μέσα προκειμένου να εδραιωθεί κλίμα ασφάλειας στην κοινωνία, έτσι ώστε να ανοίξει μια περίοδος πολιτικής ομαλότητας που θα έχει αποτέλεσμα τη μακροημέρευση της κυβέρνησης και τελική συνέπεια την επιβράβευση στις κάλπες των τριών εταίρων.
3) Να αλλάξουν τη δημόσια ατζέντα, βγάζοντας από την πρώτη γραμμή τα θέματα της οικονομίας και των μέτρων και να πάρουν πρωτοβουλίες για τομές στο θεσμικό πεδίο και το πολιτικό σύστημα.
4) Στην περίπτωση που τα προηγούμενα σχέδια σκοντάψουν, να προσπαθήσουν να δυσκολέψουν την πορεία του ΣΥΡΙΖΑ με την αλλαγή του εκλογικού συστήματος προς το αναλογικότερο και καταργώντας το μπόνους των 50 εδρών.
Για να ευδοκιμήσει η στρατηγική της κυβέρνησης πρέπει η κοινωνία να δει φως στο τούνελ, ή, αν δεν επιτευχθεί αυτό, να μη δραπετεύσει από την κατάσταση «πεσιμιστικού λήθαργου» που την έχει ρίξει η συνδυασμένη δράση των τριών κομμάτων και του κυρίαρχου μιντιακού συγκροτήματος. Η μαγική λέξη είναι «ανάπτυξη». Και το προαπαιτούμενο της «ρευστότητα».
Η πολυπόθητη όμως ρευστότητα δεν θα προκύψει αυτόματα με την εκταμίευση της δόσης, όπως πολλοί προπαγανδίζουν. Σύμφωνα με τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Προβόπουλο, ρευστότητα θα υπάρξει μόνο αν επιστρέψουν οι καταθέσεις από το εξωτερικό και όταν αποφασίσουν οι πολίτες να βγάλουν τα χρήματα από τα στρώματα και τα σεντούκια που τα έχουν καταχωνιάσει.
Οι επόμενοι μήνες θα είναι πολύ δύσκολοι. Το παραδέχτηκαν και ο Α. Σαμαράς και ο Γ. Στουρνάρας. Φόροι, μέτρα, ανεργία και δυσφορία του κόσμου για το πολιτικό σύστημα συνθέτουν ένα εκρηκτικό μίγμα. Αρκεί μια ασήμαντη αφορμή για να «σκάσει» το καζάνι. Δεν σημαίνει βεβαίως ότι ο δρόμος είναι ανοικτός για την αξιωματική αντιπολίτευση.
Μπορεί να έχει ένα σαφές προβάδισμα στην πρόθεση ψήφου και μια μεγάλη διαφορά στην παράσταση νίκης, μπορεί ο Α. Τσίπρας να πλησιάζει τον Α. Σαμαρά στην καταλληλότητα για την πρωθυπουργία, όμως ρεύμα αυτοδυναμίας δεν έχει διαμορφωθεί.
Αυτό οφείλεται, όπως σημειώνουν οι δημοσκόποι, στο ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει καθαρή απάντηση στο ερώτημα: «με ποιους θα συνεργαστείτε αν δεν πάρετε αυτοδυναμία;». Η ΔΗΜΑΡ δεν προσφέρεται (ούτε η ίδια θέλει, αλλά και ο ΣΥΡΙΖΑ την κατατάσσει στο στρατόπεδο των μερκελιστών).
Οι Ανεξάρτητοι Ελληνες με την αντιμνημονιακή γραμμή (το μοναδικό σημείο επαφής με τον ΣΥΡΙΖΑ), αν δεν ξεπεράσουν την εσωτερική κρίση τους, μπορεί να μην βρίσκονται στην επόμενη Βουλή. Το ΚΚΕ έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν ενδιαφέρεται. Αυτή η κατάσταση οδηγεί ορισμένους στην Κουμουνδούρου στη σκέψη «μήπως πρέπει να υιοθετήσουμε στάση αναμονής, τουλάχιστον μέχρι τότε που θα έχει σχηματιστεί μια καλύτερη εικόνα για τις διεργασίες στην κοινωνία και στο πεδίο των πολιτικών συσχετισμών».
Ο Α. Τσίπρας πάντως δεν συμμερίζεται αυτήν την προσέγγιση με το σκεπτικό ότι «πρέπει να σταματήσουμε την ανθρωπιστική καταστροφή και τη λεηλασία του δημόσιου πλούτου».