Πείραμα Ερατοσθένη στο 2ο Δημοτικό

Όπως τα δύο προηγούμενα χρόνια, έτσι και φέτος, την Τετάρτη 20.3.2019 η Στ΄ Τάξη του 2ου Δημοτικού Σχολείου Κιλκίς συμμετείχε στη δράση που διοργάνωσαν το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών και τα ΕΚΦΕ Σερρών, Πιερίας, Λακωνίας, Λέσβου και Ηρακλείου με τίτλο: «Το Πείραμα του Ερατοσθένη».

Το πείραμα αυτό συγκαταλέγεται μεταξύ των 10 πιο όμορφων επιστημονικών πειραμάτων στην ιστορία της Φυσικής, μιας και ο Ερατοσθένης χρησιμοποιώντας πολύ απλά εργαλεία, πολύ απλούς μαθηματικούς υπολογισμούς, αλλά εφαρμόζοντας παράλληλα ένα ευφυές σκεπτικό, κατάφερε να υπολογίσει με αξιοθαύμαστη ακρίβεια την περίμετρο της γης, τον 3αι. π.Χ, 2200 χρόνια πριν την εποχή των δορυφόρων και των ηλεκτρονικών υπολογιστών.

Ο στόχος της υλοποίησης του πειράματος ήταν η συμμετοχή των παιδιών σε μια δραστηριότητα διαθεματικού ενδιαφέροντος, μιας και η διαδικασία των παρατηρήσεων, των μετρήσεων και των υπολογισμών υπεισέρχεται στη γνωστική περιοχή αρκετών σχολικών μαθημάτων, όπως η Φυσική, η Γεωγραφία, τα Μαθηματικά και η Πληροφορική.

Στο σχολείο, το πείραμα εξελίχθηκε σε τρία στάδια. Το πρώτο στάδιο έλαβε χώρα στην αίθουσα διδασκαλίας όπου έγινε η ενημέρωση σχετικά με το ιστορικό του πειράματος, τις αρχές της φυσικής και τα μαθηματικά εργαλεία που το διέπουν και αποτελούν προαπαιτούμενες γνώσεις για να υλοποιηθεί.

Οι μαθητές και οι μαθήτριες εξασκήθηκαν, υλοποιώντας αρκετές φορές το πείραμα με εικονικές μετρήσεις στο χαρτί. Το δεύτερο στάδιο υλοποιήθηκε στην αίθουσα των Ηλεκτρονικών Υπολογιστών, όπου με τη βοήθεια ενός ηλεκτρονικού εργαλείο Distance Calculator εντοπίστηκε η θέση του Σχολείου, και μετρήθηκε η απόστασή του από τον Ισημερινό. Επίσης καταγράφηκε και η ακριβής ώρα που ο ήλιος μεσουρανεί την ημέρα εκτέλεσης του πειράματος.

Τέλος το τρίτο στάδιο υλοποιήθηκε στην αυλή του σχολείου, όπου αφού ο ήλιος μας έκανε το χατήρι, με τη βοήθεια μιας απλής κατασκευής από ξύλο, ένα σπάγκο κι ένα μοιρογνωμόνιο έγιναν οι μετρήσεις. Τα στοιχεία αυτά χρησιμοποιήθηκαν με σε ένα απλό πρόβλημα ανάλογων ποσών και βρέθηκε η Περίμετρος και με βάση αυτή η διάμετρος και η ακτίνα της Γης. Έγινε αντιπαραβολή με τα πραγματικά δεδομένα και υπολογίστηκε το ποσοστό σφάλματος, όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα.

Τα παιδιά εντυπωσιάστηκαν από την ακρίβεια των υπολογισμών τους, αλλά και την απλότητα του πειράματος και εξέφρασαν την ικανοποίηση τους για τη συμμετοχή τους σε αυτή τη δράση.

Το σχολείο ευχαριστεί τον συνταξιούχο Καθηγητή κο Θεόφιλο Γουλτίδη για τη βοήθεια που προσέφερε στις ακριβείς μετρήσεις, καθώς και τους διοργανωτές για την ευκαιρία που έδωσαν στα παιδιά να εφαρμόσουν ένα από τα πιο διάσημα πειράματα της αρχαιότητας και εύχεται την διοργάνωση και άλλων παρόμοιων επιτυχών δράσεων και στο μέλλον.