Ο Καζανόβα στην Ελλάδα
Του Θανάση Βαφειάδη.
Η ιστορία μας έχει αφήσει διάφορα ονόματα «γυναικοκατακτητών», αρχής γενομένης με τον Αλκιβιάδη, για τον οποίο ο Εύπολις έλεγε ότι ήταν «ακόλαστος προς τας γυναίκας» και ο Φερεκράτης ότι ο λαμπρός αυτός ανήρ «δεν ήταν απλώς άνδρας αλλά άνδρας όλων των γυναικών».
Ο διασημότερος εραστής του Βυζαντίου ήταν ο αυτοκράτορας Ανδρόνικος Κομνηνός, για τον οποίο ο Κάρολος Ντιλ στο βιβλίο του «Πριγκίπισσες της Δύσης και βυζαντινή πορφύρα» γράφει: «Ριχνόταν σε όλες τις περιπέτειες «σαν αφηνιασμένο άλογο», με ήρεμη τόλμη, περιφρονώντας την κοινή γνώμη και τις κοινωνικές συμβάσεις. Όποτε απαντούσε στο δρόμο του μια όμορφη γυναίκα, ή ακόμη και όταν άκουγε να μιλούν για κάποια καλλονή, την ερωτευόταν αμέσως και, προκειμένου να την κατακτήσει, έκανε τα πάντα – και ως γόης που ήταν, δεν φαίνεται να συνάντησε ποτέ του κάποια που να τον απέρριψε σκληρά. Με βάση το πλήθος και την ποικιλία των ερωτικών του δεσμών, ο Ανδρόνικος Κομνηνός θυμίζει τον Δον Ζουάν».
Μεγάλος ερωτύλος ήταν και ο λόρδος Μπάιρον, που μπορεί να μην τα κατάφερε με τη δωδεκάχρονη Τερέζα Μακρή, την κόρη των Αθηνών, γιατί η μητέρα της Τασία ζητούσε αντάλλαγμα 30.000 πιάστρων για να την πάρει μαζί του, είχε όμως τις επιτυχίες του όπως φαίνεται από τις επιστολές του. Στον φίλο του Μάθιους έγραφε: «Από τότε που βρίσκομαι στην Ελλάδα ένιωσα σεξουαλική ικανοποίηση πάνω από 200 φορές και τώρα αισθάνομαι κουρασμένος».
Υπήρξαν και ικανότατοι καρδιοκατακτητές που δεν τους φανταζόμαστε, όπως ο Αδαμάντιος Κοραής, που οι περισσότεροι τον γνωρίζουμε σαν σπουδαίο διανοούμενο, αδιάλλακτο επαναστάτη γιακωβίνο, φλογερό δημοκράτη και λιγότερο σαν φλογερό εραστή. Η άγνωστη αυτή πλευρά του Κοραή, όταν πήγε στην Ολλανδία για να ασχοληθεί με το εμπόριο, ήρθε στο φώς από τα γράμματα που έστελνε ο Σταμάτης Πέτρου, συγκάτοικος του στο Αμστελόδαμον όπως ονόμαζαν τότε το Άμστερνταμ, και δημοσιεύθηκαν από τον Δ. Καμπούρογλου στο περιοδικό «Εβδομάς» το 1887. Στο πρώτο γράμμα στον πατέρα του Κοραή, γράφει πως ο Διαμαντής «εδόθηκεν εις ματαιότητες και ηδοναίς» και φυσικά μεταμορφώθηκε από τον ανατολίτη με το καλπάκι και το μακρύ καφτάνι σε σύγχρονο Ευρωπαίο νέο που κυνηγούσε τον ποδόγυρο.
Υπήρχε, όμως, κάποιος που τους ξεπερνούσε όλους και δεν ήταν άλλος από τον περίφημο Καζανόβα, που επισκέφθηκε την Ελλάδα γύρω στα 1750, σύμφωνα με τα περίφημα «Απομνημονεύματα» του τα οποία συνέγραψε το 1782 και δημοσιεύθηκαν από το 1826 μέχρι το 1838.
Ο Ιωάννης – Ιάκωβος Καζανόβα ήταν ο άνθρωπος που, όπως έγραψε ο βιογράφος του Ι. Ζανέν, «ουδενός εφείσθη και ουδέν εσεβάσθη. Ούτε τη νεότητα, ούτε το γήρας, ούτε την παιδικήν ηλικίαν, ούτε την κυρίαν, ούτε την υπηρέτριαν, ούτε την μοναχήν, ούτε την ηθοποιόν…». Στην Ελλάδα δεν τον έφερε ο πόθος του για να δει τους τόπους της κλασικής αρχαιότητας και η διάθεση για να μελετήσει την κατάσταση των υπόδουλων Ελλήνων, όπως συνέβαινε με τους άλλους περιηγητές του καιρού του, αλλά τον οδήγησε απλώς η διάθεση της περιπέτειας.
Στην Κέρκυρα, όπως γράφει ο Διονύσιος Κόκκινος σε άρθρο του το 1925, «έχει ένα ειδύλλιον με μίαν κυρίαν Αντριάνα Φόσκαρι, σύζυγο ανώτερου Βενετσάνου αξιωματικού και βρίσκει το διάβολο του από μίαν Ζακυνθινήν, την Λελούδαν, γυναίκα ελαφρών ηθών, περίφημον εις την Κέρκυραν. Παντού όπου ομιλεί δια τους Έλληνας αφήνει να φαίνεται μια ιδιαιτέρα συμπάθεια δι’ αυτούς. Είχεν ήδη γνωρίσει εις την Αγκόνα μίαν ωραία Ελληνίδα σκλάβα. Ο φοβερός κατακτητής δεν επρόφθασε να γνωρίση παρά μόνον τα γλυκύτατα χείλη της. Η Ελληνίς σκλάβα εζήτησεν από τον Καζανόβα να την αγοράση. Ο Τούρκος κύριος της την πωλούσε για δυο χιλιάδες πιάστρα. Αλλά ο νέος Βενετός δεν είχε τόσα χρήματα. Τότε η σκλάβα του έφερε ένα κουτί γεμάτο με μπριλλάντια, που το έκλεψε από τον Τούρκον. Το ένα μόνον από αυτά άξιζε δυο χιλιάδες. Με τα άλλα θα μπορούσαν να ζήσουν περίφημα. Αλλά ο Καζανόβα ηρνήθη να γίνη συνένοχος κλοπής και την άφησε εις την τύχην της».
Αργότερα πέρασε στα Κύθηρα και στη συνέχεια στην Κωνσταντινούπολη. Εκεί γνωρίστηκε με ένα γέροντα Τούρκο, τον Γιουσούφ εφέντη, που τον συμπάθησε και έφθασε στο σημείο να του προτείνει να του παντρευτεί την κόρη του την ωραία Ζελμέ με την προϋπόθεση να εξισλαμισθεί: «Εν τω μεταξύ τον δέχεται σπίτι του και του γνωρίζει και την νεωτάτη γυναίκα του, που την είχε πάρει προ τινος. Η γυναίκα του Τούρκου φορεί το γιασμάκι της, αλλά σε μια στιγμή κατορθώνουν, που έλειπεν ο Γιουσούφ, να μιλήσουν Γαλλιστί. Είνε Ελληνίς. Λέγεται Σοφία. Ο Καζανόβα είνε καταγοητευμένος μαζύ της. Κάτω από το Χιώτικο κουστούμι της μαντεύει ένα σώμα καμωμένο για μοντέλο της Αφροδίτης. Αλλά η γυναίκα δεν αποκαλύπτει το πρόσωπο της παρά μόνον εις μίαν στιγμήν αστραπιαίως που κάνει ότι θέλει να φιλήση τον άνδρα της. Είναι πολύ ωραία. Αργότερα ο αγαθός γερο – Γιουσούφ εξομολογείται εις τον Καζανόβα: «Είνε πολύ νέα κι εγώ πολύ γέρος και χωρίς άλλο θα παντρευθή όταν πεθάνω. Όποιος την πάρη θα είνε πολύ ευτυχισμένος. Είνε πολύ καλή. Το αξίζει να ευτυχήση. Είνε παρθένος» (Διονύσιος Κόκκινος, ΜΠΟΥΚΕΤΟ 31-5-1925). Ο Καζανόβα θα τη θυμάται για πολλά χρόνια αργότερα.
Ας δούμε όμως τι έγραψε ο ίδιος ο Καζανόβα για την ερωτική περιπέτειά του στο νησί των Φαιάκων: «Η ωραία Κερκυραία σκύβοντας τότε προς το τραπέζι απεκάλυψε σχεδόν όλα όσα ποθούσα και ανασηκωμένη μου έδωσε το πουκάμισο, που δεν μπορούσα να κρατήσω γιατί έτρεμα ολόκληρος. Με λυπήθηκε και άφησε τα χέρια μου να συμμερισθούν την ευτυχία των ματιών μου. Πέφτω στην αγκαλιά της, τα χείλη μας ενώνονται και οι δυο μας, σφιχταγκαλιασμένοι, αισθανόμεθα μίαν ερωτική ζάλη, ανεπαρκή για τους πόθους μας, αλλά αρκετή για να τους κατευνάση μια στιγμή. Περισσότερο κυρία του εαυτού της παρ’ ότι είναι κανείς σε τέτοιες στιγμές, εφρόντισε να με αφήση να φθάσω στο νάρθηκα του ναού, χωρίς όμως να επιτρέπη την είσοδον μου στο ιερόν…»
Βρε καλά που δεν πέρασε και από το Κιλκίς, που τότε ήταν ένα άσημον χωρίον. Χωρίον – ξεχωρίον τέτοιος που ήταν όλο και κάτι θα έκανε. Βέβαια, το Κιλκίς γνώρισε πολλούς Καζανόβες τα μεταγενέστερα χρόνια αλλά οι περισσότεροι απ’ αυτούς ήταν κατά φαντασίαν εραστές, κάτι σαν τον «κατά φαντασίαν ασθενή» του Μολιέρου. Αλλά και η φαντασία λίγο πράγμα δεν είναι. Μπορεί να μην βρίσκεται στην εξουσία, όπως την ήθελε το γνωστό σύνθημα του παρισινού Μάη, αλλά τουλάχιστον δεν φορολογείται. Τουλάχιστον όχι ακόμα…
Ανάρτηση στο facebook
