Η Ιστορία επαναλαμβάνεται
Του Τάσου Παππά.
Άκουγα προχτές το στέλεχος της ΔΗΜΑΡ, ίσως και του ΚΙΝ.ΑΛΛ. (δεν ξέρω), φίλο από τα παλιά, τον Θόδωρο Μαργαρίτη, να λέει στον «Αθήνα 9,84» ότι το εγχείρημα του ΚΙΝ.ΑΛΛ. δεν πρέπει να διαλυθεί και οφείλουν όλες οι δυνάμεις που το απαρτίζουν να παραμερίσουν τις διαφορές τους και να πορευτούν ενιαία στις εκλογές, αρκεί βεβαίως να μην έχουμε στο συνέδριο που έχει ανακοινώσει η Φώφη Γεννηματά την αναπαλαίωση του ΠΑΣΟΚ.
Κατηγόρησε τον ΣΥΡΙΖΑ ότι αντιγράφει στο θέμα των συνεργασιών την πρακτική του ΠΑΣΟΚ, τότε που το κόμμα του Ανδρέα Παπανδρέου και στη συνέχεια του Κώστα Σημίτη λεηλατούσε ακόπως το ακροατήριο και το στελεχικό δυναμικό της Αριστεράς, μηδέ του ΚΚΕ εξαιρουμένου.
Δεν θεωρεί έγκλημα καθοσιώσεως τον διάλογο με τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά έθεσε ως προϋποθέσεις την εκλογική καταγραφή των συσχετισμών και να προχωρήσει ο ΣΥΡΙΖΑ σε συνέδριο αναστοχασμού. Κατέληξε με την περίφημη φράση «μετά βλέπουμε». Και αυτός, όπως και αρκετοί άλλοι του ίδιου πολιτικού χώρου, ζητάει επί της ουσίας να αυτοακυρωθούν ο ΣΥΡΙΖΑ ως κόμμα εξουσίας και το ΠΑΣΟΚ ως κόμμα-κορμός του ΚΙΝ.ΑΛΛ. Θέλει μ’ άλλα λόγια η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ να πάψει να συμπεριφέρεται με αλαζονικό τρόπο, να ξεχάσει το ηρωικό παρελθόν του κόμματος και να συμφιλιωθεί με την ιδέα ότι θα είναι απλώς μια ισότιμη με τις λιλιπούτειες ομάδες και τα μικρότερα κόμματα συνιστώσα. Ε, αυτό δύσκολα θα γίνει.
Και δεν είναι λογικό να περιμένει κανείς να συμβεί όσο αναπαράγονται στο ΠΑΣΟΚ, έστω και σε μικροκλίμακα, για λόγους επιβίωσης αντιλήψεις ηγεμονισμού. Αρέσει-δεν αρέσει, το ΠΑΣΟΚ και στο επίπεδο των στελεχών και στο επίπεδο των ψηφοφόρων είναι ο αιμοδότης του ΚΙΝ.ΑΛΛ.
Προσωπικά δεν ξέρω κάποιο σχήμα πουθενά στον κόσμο που να έχει δεχτεί να παραιτηθεί από τα προνόμια που του δίνει η θέση του στο πολιτικό σύστημα. Μπορεί να λέει μεγάλα λόγια για την ενότητα, μπορεί να καλεί σε διάλογο χωρίς προαπαιτούμενα και να δηλώνει ότι είναι διατεθειμένο να κάνει παραχωρήσεις, ωστόσο την ώρα των αποφάσεων θα φροντίσει να περάσει το δικό του αφήγημα.
Οπως επίσης δεν ξέρω κανένα κόμμα εξουσίας πουθενά στον κόσμο που να μην προσπαθεί με κάθε μέσο να διευρύνει την επιρροή του ψαρεύοντας ψήφους και στελέχη από γειτονικούς χώρους ώστε να παραμείνει κόμμα εξουσίας. Στην Ελλάδα το έκαναν συστηματικά τόσο η Δεξιά όσο και το ΠΑΣΟΚ όταν ήταν δεσπόζουσες δυνάμεις.
Η Νέα Δημοκρατία αφομοίωσε την άκρα Δεξιά και μερικά υπολείμματα του Κέντρου προκειμένου να κυριαρχήσει στην περιοχή της συντήρησης, αλλά και για έναν επιπλέον λόγο: για να εξασφαλίσει ο Κωνσταντίνος Καραμανλής την Προεδρία της Δημοκρατίας που θα του επέτρεπε, λόγω του Συντάγματος που ίσχυε, να λειτουργήσει ως θεσμικό αντίβαρο στην προέλαση του ΠΑΣΟΚ και να αποκρούσει πολιτικές που θα αμφισβητούσαν ό,τι αυτός θεωρούσε στρατηγικής σημασίας για την τάξη του.
Από τη σκοπιά των συμφερόντων που εκπροσωπούσε έπραξε το αυτονόητο γιατί (για να μην ξεχνιόμαστε) το ΠΑΣΟΚ την εποχή εκείνη υποσχόταν σοσιαλισμό και διάρρηξη των σχέσεων της χώρας με τους ευρωατλαντικούς μηχανισμούς (ΕΟΚ, ΝΑΤΟ). Το ΠΑΣΟΚ έπραξε ακριβώς το ίδιο σε όλες τις περιόδους. Τη δεκαετία του ’70 έμπαινε στις εκλογικές μάχες με το σύνθημα «ενότητα των προοδευτικών δυνάμεων για να φύγει η Δεξιά».
Συνεργαζόταν με τα κόμματα της Αριστεράς στη Βουλή, στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, στα συνδικάτα. Μιλώντας αριστερά κατάφερε να επηρεάσει και ψηφοφόρους και εμβληματικά στελέχη της κομμουνιστικής Αριστεράς. Απορρόφησε το Κέντρο (Γ. Μαύρος), παράγοντες της φιλελεύθερης παράταξης (Μπούτος) και ενσωμάτωσε σημαντικές προσωπικότητες του κομμουνιστικού κινήματος (Βαφειάδης, Γλέζος, Μπριλάκης).
Επρόκειτο για την εφαρμογή στην πράξη της πολιτικής της αμφίπλευρης διεύρυνσης. Στην ίδια γραμμή κινήθηκε και ο Κώστας Σημίτης. Αξιοποίησε στελέχη της ανανεωτικής Αριστεράς, του Κέντρου και φιλελεύθερους που δελεάστηκαν από τη στρατηγική του εκσυγχρονισμού. Από τον κανόνα δεν εξαιρείται ο Γιώργος Παπανδρέου.
Στο πλαίσιο των ανοιγμάτων προς τη Δεξιά και προς την Αριστερά, περιέλαβε στις λίστες του κινήματος δύο γνωστούς νεοφιλελεύθερους με μακρόχρονη θητεία σε κομματικά και κυβερνητικά πόστα (Μάνος, Ανδριανόπουλος) και δύο πρόσωπα από την Αριστερά που υπήρξαν καθοδηγητικά στελέχη του ΚΚΕ (Ανδρουλάκης, Δαμανάκη). Στον ίδιο δρόμο πορεύεται και ο ΣΥΡΙΖΑ. Αυτός είναι σήμερα ο ισχυρός πόλος στον ευρύτερο προοδευτικό χώρο και επιχειρεί να ρυμουλκήσει στις τάξεις του κόσμο και κοσμάκη.
Ωστόσο, διάλογος ανάμεσα στη σοσιαλδημοκρατία και στη ριζοσπαστική Αριστερά επιβάλλεται να γίνει. Απαιτείται όμως η σοσιαλδημοκρατία να κάνει αυτοκριτική για την άνευ όρων συνθηκολόγησή της με τον νεοφιλελευθερισμό και η ριζοσπαστική Αριστερά να εγκαταλείψει τον μαξιμαλισμό της και την αίσθηση δικαίωσης που τη διακατέχει επειδή έπεσε μέσα στις προβλέψεις της. Απαιτείται επίσης τα εμπλεκόμενα μέρη να έχουν συνείδηση του μεγέθους τους και να μη διεκδικούν ρόλους μεγαλύτερους από το ανάστημά τους στην κοινωνία.
Άρθρο στην ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ
