Τι λέει διεθνής οργανισμός για τα μεταλλεία Κιλκίς

Ο EJOLT (Environmental Justice Organisations, Liabilities and Trades)είναι ένας οργανισμός που ασχολείται με θέματα περιβαλλοντικού δικαίου
και δικαιοσύνης (http://www.ejolt.org/)

Πριν από μερικές μέρες (και συγκεκριμένα στις 17 Μαΐου) δημοσίευσε
άρθρο που αφορά στα σχεδιαζόμενα μεταλλεία στο Κιλκίς, αλλά και στο
γενικότερο κλίμα που επικρατεί στην Ελλάδα.

Διαβάστε το εξαιρετικά ενδιαφέρον άρθρο, σε μετάφραση απ` τα αγγλικά που έκανε το Μέτωπο Αγώνα Ενάντια στα Μεταλλεία σε Κρούσια – Πάικο:

Οι πραγματικοί μισθοί έχουν μειωθεί κατά 25%. Η ανεργία των νέων είναι πάνω από 50%. Ο
αριθμός των ανθρώπων που τρώνε σε συσσίτια μεγαλώνει. Τα φαινόμενα υποσιτισμού στα
μικρά παιδιά αυξάνουν, ενώ νοσοκομεία κλείνουν. Αντιπροσωπείες του Ο.Η.Ε. και οι Γιατροί
Χωρίς Σύνορα μιλούν για ανθρωπιστική κρίση. Πρόκειται για κάποια χώρα της υποσαχάριας
Αφρικής; Όχι, αναφερόμαστε στην Ελλάδα, μία χώρα η οποία κατά τη διάρκεια των τελευταίων
χρόνων – και ακόμη και σήμερα – κυβερνάται κατά κύριο λόγο από τις Βρυξέλλες και την
Ουάσιγκτον.
Στις 28 Μαρτίου αναφερθήκαμε σε ένα μίνι εμφύλιο πόλεμο που έχει ξεσπάσει σε μία περιοχή
της Ελλάδας όπου μία καναδική εταιρεία σχεδιάζει να εξορύξει χρυσό ακόμη και με τη χρήση
βίας. Μία πραγματικά δραματική νύχτα κατά τη διάρκεια της οποίας χιλιάδες εξαγριωμένοι
πολίτες κράτησαν “όμηρο” τον τοπικό δήμαρχο. Το περιστατικό αυτό όμως είναι μάλλον
απίθανο να παραμείνει αυστηρά τοπικό ή να μην επαναληφθεί και αλλού. Ένα μεγάλο μέρος
της Βόρειας Ελλάδας πρόκειται να ξεπουληθεί και να μετατραπεί σε κρατήρες εξόρυξης χρυσού,
ξεκινώντας από τη Θράκη, τη Χαλκιδική και το Κιλκίς. Λίγο πάνω από την πόλη του Κιλκίς
(περίπου 50 χιλιόμετρα βόρεια της Θεσσαλονίκης) μια άλλη καναδική εταιρεία (μία ελληνική
θυγατρική της Eldorado Gold Corporation) προσπαθεί να δημιουργήσει χρυσωρυχείο σε μία
γόνιμη, παραδοσιακά αγροκτηνοτροφική περιοχή.
Η ιστορία ξεκινά στις 13 Ιουλίου 2011, όταν το Υπουργείο Περιβάλλοντος (ΥΠΕΚΑ) έστειλε
επιστολή στην περιφερειακή ενότητα του Κιλκίς ζητώντας της να εκφράσει την άποψή της για
την εκχώρηση δύο περιοχών του νομού για τη δημιουργία μεταλλείων: η πρώτη στα Κρούσσια
(έκτασης περίπου 91.000 στρεμμάτων) και η δεύτερη στο Πάικο (έκτασης περίπου 84.000
στρεμμάτων). Τα 91.000 στρέμματα στα Κρούσσια περιέχουν εντός τους 12 κατοικημένα χωριά
και αποτελούνται κατά κύριο λόγο από καλλιεργήσιμες εκτάσεις.
Αρχικά το υπουργείο τον Οκτώβριο του 2011, θέλοντας να δημιουργήσει μία ψευδαίσθηση
διαφανούς διαδικασίας, δημοσίευσε στο διαδίκτυο (και μόνο εκεί) ένα κείμενο με βάση το
οποίο θα γινόταν ανοικτή διαβούλευση με τους κατοίκους και τους φορείς του Κιλκίς για το
θέμα των μεταλλείων, χωρίς καμία προηγούμενη ενημέρωση (ούτε καν τον δύο δήμων του
νομού.) Εκτός όμως από την πλήρη άγνοια επί του θέματος που είχαν οι κάτοικοι της περιοχής,
είναι αξιοσημείωτο το γεγονός πως το ΥΠΕΚΑ επέλεξε τη διαδικτυακή διαβούλευση όταν η
πλειοψηφία των κατοίκων των 12 χωριών εντός της σχεδιαζόμενης μεταλλευτικής περιοχής είναι
μεγάλης ηλικίας, με μηδενικές γνώσεις χρήσης υπολογιστή. Η “ανοικτή διαβούλευση” διήρκεσε
περίπου 30 ημέρες και ολοκληρώθηκε με λιγότερες από 20 εκφρασμένες γνώμες. Πολλές από
αυτές προέρχονταν από ανθρώπους εκτός περιοχής και από γεωλόγους που εμπλέκονταν με
την υπόθεση των μεταλλείων.
Στις 4 Ιανουαρίου 2012 το ΥΠΕΚΑ ανακοινώνει τη διενέργεια διεθνούς πλειοδοτικού
διαγωνισμού για την εκμίσθωση του δικαιώματος έρευνας και εκμετάλλευσης του δημόσιου
μεταλλευτικού χώρου της περιοχής των Κρουσσίων για την εγκατάσταση μεταλλείων χαλκού
– χρυσού. Η περιοχή συμπεριλαμβάνει και την λεκάνη απορροής του Γαλλικού Ποταμού
από την οποία υδρεύονται η πόλη του Κιλκίς, πολλά χωριά και ένα μέρος του Δήμου Δέλτα
Θεσσαλονίκης. Όταν ανακοινώθηκε ο διαγωνισμός, δημιουργήθηκε μια ομάδα ανθρώπων που
ενημερώνει τους πολίτες για τις επιπτώσεις από τη μεταλλεία χρυσού και γρήγορα σχηματίζεται
μια ευρεία κίνηση αντίθεσης στα μεταλλεία. Συνολικά συγκεντρώνονται περισσότερες από
5000 υπογραφές και 58 τοπικοί φορείς εκφράζουν ανοιχτά και δημόσια την αντίθεσή τους στη
δημιουργία των μεταλλείων.
Υπό την πίεση της τοπικής κοινωνίας, στις 6 Φεβρουαρίου 2012 και μετά από επανειλημμένες
κλήσεις από τους εκλεγμένους φορείς, κλιμάκιο του ΥΠΕΚΑ έρχεται στην πόλη του Κιλκίς για
να ενημερώσει και να πείσει τους θυμωμένους πολίτες για τα πλεονεκτήματα που προσφέρει
η εγκατάσταση των μεταλλείων χαλκού – χρυσού στην περιοχή. Το κοινό όμως έχει ήδη δει
τα δεδομένα και έχει συλλέξει πληροφορίες για την “ανάπτυξη των χρυσορυχείων” από άλλες
περιοχές του κόσμου (περιοχή Ki στο Καναδά, στη γη των Saami στη Σουηδία, στην Αργεντινή,
στην Τουρκία, στη Βουλγαρία κτλ.) Παρ’ όλες τις έντονες διαφωνίες που εκφράστηκαν κατά
τη διάρκεια της ημερίδας, ένα εξαιρετικά σημαντικό μήνυμα μένει: το υπουργείο διαβεβαιώνει
πως αν η τοπική κοινωνία (μέσω των εκλεγμένων αντιπροσώπων της) είναι αντίθετη στην
εγκατάσταση των μεταλλείων, τότε η όλη διαδικασία θα σταματήσει και ο διαγωνισμός θα
ακυρωθεί.
Στις 16 Φεβρουαρίου, του ΥΠΕΚΑ καλεί τους τοπικούς εκπροσώπους σε συνεδρίαση της
Μόνιμης Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου στη Βουλή προκειμένου να συζητηθούν όλες
οι απόψεις. Όταν όμως γίνεται ξεκάθαρο πως το δημοτικό συμβούλιο και η τοπική κοινωνία
είναι εναντίον της εγκατάστασης των μεταλλείων, ο υφυπουργός ΠΕΚΑ κ. Μανιάτης κατηγορεί
τους πάντες πως πάσχουν από “φοβικά σύνδρομα”. Όταν ρωτάται για την πλήρη απουσία
ενημέρωσης της τοπικής κοινωνίας και την μη ύπαρξης διαβούλευσης με τους κατοίκους για το
θέμα, επικαλείται την απουσία προσωπικού και χρημάτων. Επιμένει όμως πως η διαδικασία
ενημέρωσης της τοπικής κοινωνίας θα συνεχιστεί (σε επιτροπές της Βουλής όμως, όπου κανείς
τοπικός φορέας ή κάτοικος δεν μπορεί να συμμετέχει) και πως η τελική απόφαση της τοπικής
κοινωνίας θα γίνει σεβαστή. Αντίθετα όμως με τις υποσχέσεις του, καμία από τις δράσεις
που εξήγγειλε δεν πραγματοποιήθηκε. Αντιθέτως, η διεξαγωγή του διαγωνισμού συνεχίστηκε
κανονικά. Τελικά στις 14 Μαρτίου 2012 (καταληκτική ημερομηνία υποβολής φακέλων για το
διαγωνισμό) το υπουργείο έλαβε δύο προτάσεις και πλέον εξελίσσεται η διαδικασία επιλογής
του αναδόχου. Όταν πρόκειται για χρυσό, έννοιες όπως η δημοκρατία παραμερίζονται…
Η ιστορία αυτή του χρυσού είναι η ιστορία της σημερινής Ελλάδας. Η ερώτηση που θα πρέπει
να απαντηθεί από όλους τους πολίτες της Ε.Ε. σήμερα είναι η εξής: ποιος θα ήταν υπεύθυνος
για μία πιθανή μετάλλαξη της Ελλάδας από δημοκρατία σε μία τεχνοκρατική δικτατορία που
βοηθά τις ξένες εταιρείες να καταληστέψουν όλους τους εναπομείναντες φυσικούς της πόρους;
Είδαμε την αντίδραση των Ευρωπαίων ηγετών μετά την ψήφο των Ελλήνων στις 6 Μαΐου.
Μόνο το 33% των Ελλήνων στήριξαν με την ψήφο τους τα κόμματα που υλοποίησαν και
υποστηρίζουν το κύμα ιδιωτικοποιήσεων και εξορυκτικών δραστηριοτήτων που επιβλήθηκαν
ως όροι από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Δ.Ν.Τ. Εξαιτίας του ότι τα δύο κόμματα που πήραν
συνολικά το 33% των ψήφων είχαν το 49% των θέσεων του κοινοβουλίου και επομένως δεν
ήταν δυνατή η δημιουργία κυβέρνησης, οι Έλληνες καλούνται να ψηφίσουν ξανά στις 17
Ιουνίου. Δικαιολογημένα, όμως μπορούν να θέτουν το ερώτημα: υπάρχει άραγε πραγματική
επιλογή; Ακόμη και πριν την προκήρυξη των επαναληπτικών εκλογών, οι ηγέτες της Ε.Ε.
έσπευσαν να πουν πως δεν είχαν σκοπό να λάβουν υπόψη τους τη γνώμη που εξέφρασαν οι
Έλληνες σε σχέση με μέτρα λιτότητας που τους επιβλήθηκαν. Αντίθετα, προειδοποιούν πως
αν οι Έλληνες δεν ψηφίσουν όπως η ηγεσία της Ε.Ε. επιθυμεί, θα εκδιωχθεί η χώρα από το
ευρώ και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Προσπαθούν να περάσουν τη γραμμή πως ο μόνος τρόπος
για την εξόφληση του χρέους είναι η αυστηρή λιτότητα, η οποία όμως οδηγεί αναπόφευκτα
σε μία ανθρωπιστική καταστροφή ανήκουστη στην Ευρώπη από την εποχή του πολέμου στα
Βαλκάνια. Δεν λένε απολύτως τίποτα για τις δικές τους ευθύνες, ούτε υπάρχουν σχέδια είτε του
Δ.Ν.Τ. είτε της Ε.Ε. για τη φορολόγηση του μεγαλύτερη εμπορικού στόλου στον κόσμο, του
ελληνικού. Δεν επιτρέπουν στους Έλληνες πολιτικούς να λάβουν αποφάσεις για το από που
και πως θα βρεθούν τα χρήματα για την αποπληρωμή τους χρέους – αναιρώντας στην ουσία
την ίδια τη λειτουργία της δημοκρατίας. Υπάρχουν Έλληνες πολιτικοί που έχουν εναλλακτικές
ιδέες για την αναδιοργάνωση της οικονομίας και της κοινωνίας, αλλά δεν τους επιτρέπεται να τις
εκφέρουν.
Οι πολίτες τους Κιλκίς που αντιστέκονται στα σχέδια για τη δημιουργία των μεταλλείων χαλκού
– χρυσού έχουν παρουσιάσει αρκετά σχέδια για την τόνωση της αγροτικής και κτηνοτροφικής
παραγωγής της περιοχής. Σχέδια που θα μπορούσαν να αποφέρουν χρήματα τόσο στην
περιοχή του Κιλκίς όσο και στο κράτος, χωρίς να θυσιάζουν το περιβάλλον και την ποιότητα
της ζωής. Αλλά αυτές οι προτάσεις δεν λαμβάνονται καν υπόψη από ένα κράτος – μαριονέτα
που στην ουσία κυβερνάται από τις Βρυξέλλες και την Ουάσιγκτον. Και επομένως το μεγάλο
ερώτημα παραμένει – σε τι θα δώσει προτεραιότητα η Ευρωπαϊκή Ένωση μετά τις εκλογές
της 17ης Ιουνίου: σε μία νεοφιλελεύθερη ιδεολογία ή στις δημοκρατικές αξίες; Η απάντηση θα
καθορίσει το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης.