9 Μαΐου: Ημέρα της Ευρώπης
Ορόσημο προβληματισμού – αυτοκριτικής.
Του Παύλου Πασσαλίδη*
Πέρασαν 67 χρόνια από τη δήλωση του Γάλλου Υπουργού Εξωτερικών Ρομπέρ Σουμάν η οποία οδήγησε στη δημιουργία του Ευρωπαϊκού οικοδομήματος.
Μοναδικός στόχος τότε, ο μη πόλεμος, μετά από δύο παγκόσμιους πολέμους.
Η διασφάλιση της ειρήνης, της ελευθερίας, της δημοκρατίας και της προόδου τα ζητούμενα. Το μέσον τότε για την επίτευξη αυτών των αξιών ήταν η οικονομική συνεργασία.
Το ευρωπαϊκό όραμα σήμερα είναι συνώνυμο με την «συλλογική επιτυχία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κοινωνικό κράτος». Αξίζει να σημειωθεί ότι δεν ήταν αποτέλεσμα λαϊκών αιτημάτων, αγώνων ή εξεγέρσεων, αλλά δημιουργία εμπνευσμένων ηγετών. Κτίσθηκε βήμα – βήμα και εξελίσσεται. Αντιμετωπίζει τις οικονομικές κρίσεις (από τα μέσα της δεκαετίας του 1980) και την λαίλαπα της παγκοσμιοποίησης (από τα μέσα της δεκαετίας του 1990).
Δυστυχώς, σήμερα, 37 χρόνια από την πλήρη ένταξη της χώρας μας στην ΕΟΚ, ΕΕ ως πλήρες μέλος δεν αναλαμβάναμε τις ευθύνες μας. Επικρατούν στη χώρα δύο τάσεις. Η μια να θεωρεί ευθέως την ΕΕ ως αιτία των δεινών και επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης στη χώρα μας και καλλιεργείται τεχνηέντως άμεσα ή έμμεσα από τα ΜΜΕ και μέρος του πολιτικού μας συστήματος.
Η άλλη πιστεύει στην ΕΕ και την αλληλεγγύη προς τη χώρα μας, όμως δεν εκφράζεται ευθέως. Απλά κάνει την αυτοκριτική, αλλά μένει στις διαπιστώσεις. Είναι δύσκολο να ενεργήσει.
Να το πούμε με θάρρος και χωρίς περιστροφές. Η κρίση στη χώρα μας – οικονομική και όχι μόνο – είναι δικό μας πρόβλημα. Εμείς το δημιουργήσαμε, εμείς θα πρωταγωνιστήσουμε για την επίλυσή του. Σε πρώτο στάδιο ας αφήσουμε το «πολιτικό κόστος» και την σκοπιμότητα να διατρέχει όλα τα επίπεδα διοίκησης, τόσο της Κεντρικής, όσο και της Περιφερειακής και Τοπικής.
Ζητήματα που διατυπώθηκαν από εικοσαετίας και πλέον δεν τα αντιμετωπίσαμε αποτελεσματικά, αλλά ήταν κλειδιά για τη δημοσιονομική πειθαρχία (αναμφισβήτητες αρχές) και συμμάζεμα των οικονομικών τα μεταθέτουμε σε ευθύνες και προθέσεις άλλων, ότι μας τα επιβάλλουν.
Δεν χρειάζεται ισχυρή μνήμη να θυμηθούμε, τα αρχεία υπάρχουν, ότι «μιλούσαμε» ως χώρα για την αναγκαία μείωση του δημόσιου τομέα (1987), τη μείωση της σπατάλης, της φοροδιαφυγής, της ιδιωτικοποίησης των ΔΕΚΟ (1991), τη δημοσιονομική πειθαρχία (για την είσοδο στην ΟΝΕ).
Οφείλουμε να ανασκουμπωθούμε. Να αναλάβουμε τις ευθύνες μας και κυρίως απέναντι των Ελλήνων και της Ευρώπης. Να μπούμε σε τήρηση κανόνων, πειθαρχημένου και αποτελεσματικού λόγου και ενεργειών απέναντι στους συνέλληνες και στην Ευρώπη σ’ ένα ανταγωνιστικό παγκόσμιο τοπίο.
Ας αφήσουμε τον εύκολο αντιευρωπαϊσμό και την μηδενιστική απόρριψη. Η Ευρώπη περιμένει περισσότερα από την Ελλάδα. Κινδυνεύουμε ακόμη και με αποπομπή από την ΕΕ λόγω ασυμβίβαστου λόγου και έργων, της ασυνέπειας, της μη προσαρμογής και μη συμμετοχής στην κοινή προσπάθεια για το μέλλον της Ευρώπης. Δεν είναι μόνο η υπόθεση του μνημονίου. Δεν αξίζει για την Ελλάδα του Αριστοτέλη τέτοια μομφή.
Πέσαμε στη θάλασσα της ΕΕ, αλλά μάθαμε απλώς να επιπλέουμε. Υπάρχουν και άλλα θαλάσσια σπορ. Ας προσπαθήσουμε με αυτογνωσία ο καθένας στον τομέα ευθύνης του. Οι ευθύνες δεν είναι μόνο της κεντρικής διοίκησης, του πολιτικού συστήματος. Γιατί πίσω από το κεντρικό πολιτικό σύστημα που γενικώς και αορίστως αναθεματίζουν οι πάντες, υπάρχουν ευθύνες και ατομικές και συλλογικές σε όλα τα επίπεδα: Κεντρικό – Περιφερειακό – Τοπικό.
Να γίνουμε επιτέλους μια κανονική ευρωπαϊκή χώρα, να συμβάλλουμε έμπρακτα στη βελτίωση του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, στη βιωσιμότητά του. Οφείλουμε να συμμετέχουμε στην κοινή προσπάθεια για το μέλλον της Ευρώπης.
*Γεν. διευθυντής της ΑΝΚΙ ΑΕ
