Το σχέδιο Μακρόν για την ΕΕ
Του Πέτρου Παπακωνσταντίνου.
Πέραν του πολιτικού και οικονομικού της ενδιαφέροντος, η διήμερη παρουσία του Εμανουέλ Μακρόν στην Ελλάδα –η πρώτη επίσημη επίσκεψή του στο εξωτερικό με την ιδιότητα του αρχηγού του γαλλικού κράτους– θα έχει εξόχως συμβολική διάσταση. Αυτό υπογραμμίζουν διπλωματικές πηγές στο Παρίσι, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην ομιλία που θα εκφωνήσει ο Γάλλος πρόεδρος το απόγευμα της Πέμπτης στην Πνύκα με κεντρικό άξονα τη δημοκρατική ανασυγκρότηση της Ε.Ε.
Ο νέος ηγέτης της Γαλλίας φρονεί ότι η κρίση που έπληξε τα τελευταία χρόνια την Eνωση δεν περιορίστηκε στο νόμισμα ή ευρύτερα στην ευρωπαϊκή οικονομία, αλλά πήρε χαρακτηριστικά κρίσης της δημοκρατίας και της αξιοπιστίας της Ε.Ε., όπως κατέδειξε η λαϊκή ετυμηγορία σε αρκετές χώρες, με κορύφωση την ψήφο των Βρετανών υπέρ του Βrexit. Υπό αυτό το πρίσμα, θεωρεί αναγκαία την προώθηση μεγάλων αλλαγών στους θεσμούς της Ενωσης και ιδιαίτερα της Ευρωζώνης ώστε να δοθεί νέα πνοή στο ευρωπαϊκό εγχείρημα.
Με φόντο την Ακρόπολη, ο Μακρόν θα αναπτύξει τις προτάσεις που εννοεί να θέσει στην ευρωπαϊκή ατζέντα αμέσως μετά τις γερμανικές εκλογές της 24ης Σεπτεμβρίου και για τις οποίες έχει προϊδεάσει τους συνομιλητές του με την πρόσφατη συνέντευξή του στο περιοδικό Le Point. Σε αυτές περιλαμβάνεται η θέσπιση επαρκούς προϋπολογισμού, υπουργού Οικονομικών και κοινοβουλίου της Ευρωζώνης, όπως και μηχανισμού άμεσης παρέμβασης για την πρόληψη κρίσεων, όπως εκείνη που πυροδοτήθηκε από αφορμή το ελληνικό χρέος.
Ο Γάλλος πρόεδρος θα επιμείνει στην ανάγκη να αποκτήσει η Ευρωζώνη μηχανισμούς δημοκρατικού ελέγχου, στον αντίποδα της στενά τεχνοκρατικής διαχείρισης. Ως προς τη διαδικασία δρομολόγησης αυτών των αλλαγών, θα προτείνει να ξεφύγει η Ενωση από την πεπατημένη που θέλει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να επεξεργάζεται ένα σχέδιο αλλαγών, το οποίο θα πρέπει στη συνέχεια να επικυρωθεί από τα εθνικά κοινοβούλια ή τους πολίτες με δημοψήφισμα. Αντ’ αυτών θα προτείνει μια ευρωπαϊκή συμβατική συνέλευση, αποκορύφωμα μιας συμμετοχικής διαδικασίας διαβούλευσης με τους Ευρωπαίους πολίτες.
Αναφορικά με την πρόταση του Β. Σόιμπλε για μετεξέλιξη του ESM σε ένα είδος Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου, το Ελιζέ, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, παραμένει επιφυλακτικό. «Το θέμα δεν βρίσκεται στον όρο που θα χρησιμοποιήσουμε. Αν πρόκειται το ESM να αποκτήσει περισσότερες αρμοδιότητες και πόρους για την τόνωση των επενδύσεων, η πρόταση είναι καλοδεχούμενη. Αν πρόκειται όμως να χρησιμοποιηθεί για τη μεταφορά της κυριαρχίας, σε θέματα προϋπολογισμού και δημοσιονομικής πολιτικής, από την Κομισιόν και τις εθνικές κυβερνήσεις σε μια ανεξέλεγκτη, τεχνοκρατική αρχή, τότε δεν βλέπουμε κάτι το θετικό», διευκρινίζεται.
Ενα από τα θέματα που αναμένεται να θίξει ο Μακρόν είναι και η πρότασή του για μια ρύθμιση που διατηρεί υπό ευρωπαϊκό έλεγχο τις στρατηγικής σημασίας επιχειρήσεις των κρατών-μελών, κυρίως στα πεδία της ενέργειας, των τηλεπικοινωνιών και της ψηφιακής οικονομίας – μια πρόταση που συναντά υποστήριξη από τη Γερμανία και την Ιταλία. Η γαλλική πλευρά αναγνωρίζει, βέβαια, τις εύλογες ανησυχίες χωρών όπως η Ελλάδα και η Πορτογαλία, που προσέλκυσαν μη Ευρωπαίους επενδυτές (κυρίως από την Κίνα) την πρόσφατη περίοδο της μεγάλης οικονομικής δοκιμασίας τους, και διευκρινίζει ότι δεν τίθεται θέμα αναίρεσης αυτών των συμφωνιών.
Η μετανάστευση
Στις διαδοχικές συναντήσεις που θα έχει την Πέμπτη ο Γάλλος πρόεδρος με τον Eλληνα ομόλογό του Πρ. Παυλόπουλο και τον πρωθυπουργό Αλ. Τσίπρα θα συζητηθούν επίσης τα προβλήματα της μετανάστευσης, της ευρωπαϊκής πολιτικής ασύλου και της προστασίας των ευρωπαϊκών συνόρων, όπου οι δύο χώρες βρίσκονται στο ίδιο μήκος κύματος. Το Παρίσι σημειώνει ότι, αναφορικά με το μεταναστευτικό, η κατάσταση στο Αιγαίο έχει βελτιωθεί σε σχέση με πέρυσι, αν και δεν κρύβει την ανησυχία του για μια ορισμένη αύξηση που σημειώθηκε τις τελευταίες εβδομάδες στις ροές από την Τουρκία.
Αναφορικά με την ελάφρυνση του χρέους, το οποίο επίσης θα συζητηθεί στην Αθήνα, γαλλικές διπλωματικές πηγές υπενθυμίζουν ότι ο Μακρόν, αν και μόλις είχε αναλάβει τα καθήκοντά του, συνέβαλε ώστε να υπάρξει θετική κατάληξη στο Ecofin του περασμένου Ιουνίου. Οσο για τα περαιτέρω μέτρα ελάφρυνσης του χρέους, η Γαλλία μένει στη θέση ότι θα συζητηθούν μετά το τέλος του ελληνικού προγράμματος, το 2018, σημειώνοντας ότι μακροπρόθεσμα ο πιο αποτελεσματικός τρόπος αντιμετώπισης του χρέους είναι η τόνωση της ανάπτυξης.
Άρθρο στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
