ΣΥΡΙΖΑ: Ωρα των απαντήσεων

Του Τάσου Παππά.

Στα σοβαρά συνέδρια των κομμάτων, όχι αυτά που συνέρχονται για να εγκρίνουν ειλημμένες από την ηγεσία αποφάσεις ή που αναλώνονται σε συγκρούσεις προσωπικών στρατών χωρίς ιδεολογικό και πολιτικό περιεχόμενο ή ακόμη χειρότερα αυτά που έχουν ως μοναδικό αντικείμενο την πανηγυρική επανεκλογή του αρχηγού, πρέπει να διεξάγονται συζητήσεις σε βάθος και σε πλάτος για το χτες, το σήμερα και το αύριο του κόμματος.

Αυτό είναι απαραίτητο για να εντοπιστούν τα λάθη, να καταλογιστούν ευθύνες, να λογοδοτήσουν τα καθοδηγητικά όργανα, να σχεδιαστεί ένα πρόγραμμα δράσης.

Αν όμως έχουν μεσολαβήσει ανάμεσα στο προηγούμενο και το τρέχον συνέδριο κοσμοϊστορικά γεγονότα, τότε είναι απολύτως αναγκαίο να ανοίξουν θέματα που έχουν να κάνουν με την ιδεολογική ταυτότητα και την πολιτική φυσιογνωμία του κόμματος.

Και στην περίπτωση του ΣΥΡΙΖΑ συντρέχουν οι λόγοι για μια τέτοιου τύπου διεξοδική συζήτηση. Ο ΣΥΡΙΖΑ του 2012 και του 2014 με τον σημερινό ΣΥΡΙΖΑ απέχουν. Κι αυτό δεν οφείλεται μόνο στην αλλαγή της θέσης του στο πολιτικό σκηνικό -από την αντιπολίτευση στην κυβέρνηση. Σίγουρα, οι απαντήσεις στα ερωτήματα «ποιοι ήμασταν, ποιοι είμαστε και πού θέλουμε να πάμε» δεν είναι μια εύκολη υπόθεση.

Η πορεία του ΣΥΡΙΖΑ από το 2015 και μετά έχει μπερδέψει και τους φίλους του και τους εχθρούς του. Οι φίλοι του και τα στελέχη του, αφού ταλαιπωρήθηκαν από κρίσεις αυτολύπησης για μεγάλο διάστημα, προσπαθούν να καταλάβουν τι πήγε στραβά και το κόμμα υποχρεώθηκε να συνθηκολογήσει. Επεσε θύμα των αυταπατών του, όπως πιστεύει ο Αλ. Τσίπρας;

Μήπως δεν έπρεπε να βιαστεί να αναλάβει τη διακυβέρνηση γιατί ο συσχετισμός δυνάμεων στην Ευρώπη ήταν κατάφωρα αρνητικός; Η διάσπαση ήταν αναπόφευκτη; Ποιο οργανωτικό μοντέλο θα αντικαταστήσει το άθροισμα φραξιών που κατέρρευσε παταγωδώς;

Διατρέχει τον κίνδυνο να μετεξελιχθεί από ένα κόμμα μελών σ’ ένα κόμμα στελεχών ή ακόμη χειρότερα σ’ ένα αρχηγικό κόμμα; Πώς θα αντιμετωπιστεί το μικρόβιο του κυβερνητισμού πριν πάρει διαστάσεις επιδημίας;

Ο ριζοσπαστισμός που εξαντλείται στις ηρωικές πόζες και την εικονοκλαστική ρητορική πόσο μακριά μπορεί να πάει; Ποια πολιτική συμμαχιών είναι η ενδεδειγμένη στην παρούσα φάση, με την αντικαπιταλιστική Αριστερά στην Ευρώπη να χωλαίνει και τη ραχιτική σοσιαλδημοκρατία σε υπαρξιακή κρίση;

Και βεβαίως το στρατηγικό ερώτημα: Η Ευρώπη «σηκώνει» αλλαγές προς το προοδευτικότερο; Αν δεν είναι εφικτό να εφαρμοστεί εντός της ευρωζώνης και με τους υπάρχοντες συσχετισμούς ένα αριστερό σοσιαλδημοκρατικό πρόγραμμα, όπως ήταν αυτό της Θεσσαλονίκης, μήπως πρέπει το κόμμα να επανεξετάσει τη θέση του για τη σχέση της Ελλάδας με την Ευρώπη;

Από την άλλη πλευρά, οι αντίπαλοί του ακόμη δεν έχουν καταλήξει τι ακριβώς είναι αυτό το κόμμα που εκτοξεύθηκε από το 4% στην πρώτη γραμμή, καταφέρνοντας κάτω από εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες και με όλα τα μέσα ενημέρωσης απέναντί του να κερδίσει τρεις εκλογικές αναμετρήσεις (ευρωεκλογές, Γενάρη και Σεπτέμβρη του 2015) και ένα δημοψήφισμα.

Είναι απλώς ένα συνονθύλευμα τάσεων με επικεφαλής έναν ικανό αλλά αδίστακτο δημαγωγό, ο οποίος κάνει πράγματα που ούτε η χούντα είχε διανοηθεί να κάνει και δεν θα διστάσει να κατεβάσει τα τανκς προκειμένου να κρατηθεί πάση θυσία στην εξουσία, όπως υποστηρίζουν διάφοροι δημοσιολόγοι και πολιτικοί;

Είναι ένα σταλινικό μόρφωμα που επιχειρεί να επιβάλει το μοντέλο της Βόρειας Κορέας, όπως λένε στελέχη της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ;

Είναι ένα ολοκληρωτικής αντίληψης κόμμα με νεοκομμουνιστικές απόψεις, το οποίο όμως έχει γίνει το υποχείριο της Μέρκελ, όπως ισχυρίζεται η ηγεσία της Δημοκρατικής Συμπαράταξης;

Είναι ένα σχήμα όπου κυριαρχεί η σκληρή αριστερή πτέρυγα με αναφορές στο κομμουνιστικό κίνημα, όπως έγραψε πρόσφατα η «Wall Street Journal»; Είναι η επιτομή του κλασικού οπορτουνισμού και της σύγχρονης σοσιαλδημοκρατίας, μια από τα ίδια δηλαδή, όπως επισημαίνει το ΚΚΕ;

Είναι ένα μεταλλαγμένο κόμμα με ξεφτιλισμένο αρχηγό ο οποίος ξεπούλησε τα πάντα, πρόδωσε τους πάντες και αν δεν προλάβει να την κοπανήσει από την ταράτσα του Μαξίμου με ελικόπτερο θα οδηγηθεί στο εδώλιο του κατηγορουμένου (ειδικό ή λαϊκό δικαστήριο, δεν διευκρινίζεται), όπως υποστηρίζουν η ΛΑ.Ε. και η Πλεύση Ελευθερίας;

‘Η μήπως έχει βάση η προσέγγιση του Κυριάκου Μητσοτάκη (συνέντευξη στο CNBC) ότι «πρόκειται για μια κυβέρνηση που στην καρδιά της είναι μια ομάδα ακραίων αριστερών ανθρώπων, οι οποίοι δεν έχουν αλλάξει θεμελιωδώς την ιδεολογία τους»; (Αυτό το τελευταίο του αρχηγού της Ν.Δ. πολλοί στον ΣΥΡΙΖΑ θα το εισπράξουν ως έπαινο.)

■ Από το τι λένε οι άλλοι για σένα δεν βγάζεις άκρη. Ο καθένας τοποθετείται με βάση αυτά που πιστεύει ότι θα ευνοήσουν την πολεμική του εναντίον σου. Ούτε όμως αυτό που νομίζεις εσύ για τον εαυτό σου είναι αμάχητο.

Κάθε άλλο μάλιστα. Στην κρίση σου για τα πεπραγμένα σου παρεισφρέουν η σκοπιμότητα, η ιδιοτέλεια, η έγνοια σου να μη διαταραχθούν οι ισορροπίες. Αν μάλιστα είσαι στην κυβέρνηση, ο πειρασμός να καταφύγεις σε μεγαλοστομίες για να εμψυχώσεις τους οπαδούς σου και σε λουστραρισμένες εξιδανικεύσεις για να δικαιολογήσεις τους συμβιβασμούς σου είναι μεγάλος.

Άρθρο στην ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ