Περί αγαλμάτων
Του Θανάση Βαφειάδη.
Υπάρχουν αγάλματα και αγάλματα, όπως υπάρχουν άνθρωποι και άνθρωποι. Άνθρωποι- αγάλματα δεν υπάρχουν, όμως οι άνθρωποι «μένουν άγαλμα» σε πολλές περιπτώσεις, όπως επί παραδείγματι όταν πηγαίνουν σε έναν συμβολαιογράφο και τους ενημερώνει για τα πιστοποιητικά που απαιτούνται για μια μεταβιβαστική πράξη, έστω και την πιο απλή.
Όταν στη συνέχεια πηγαίνουν στον τοπογράφο και μαθαίνουν για την πληθώρα διαγραμμάτων και βεβαιώσεων, έντυπων και ηλεκτρονικών, που απαιτούνται, μένουν για δεύτερη φορά άγαλμα.
Ε, όταν πηγαίνουν στην Εφορία για να πληρώσουν τους φόρους μεταβίβασης και ό,τι άλλο προκύψει, που πάντα προκύπτει, μένουν άγαλμα για τρίτη φορά, θυμίζοντας το «Στοχαστή» του Ροντέν.
Τότε, το καλύτερο που έχουν να κάνουν είναι να κατηφορίσουν σε μια μικρή πλατεΐτσα, όπως λέει το γνωστό τραγούδι, και να αναζητήσουν ένα γνώριμο άγαλμα που θα τους λυπηθεί και τον πόνο τους ν’ ακούσει δεν θα αρνηθεί.
Τα πραγματικά αγάλματα, για να επανέλθουμε στο θέμα μας, ανδριάντες, προτομές ή γλυπτικά συμπλέγματα, δεν ομιλούν όπως συμβαίνει στα τραγούδια. Στέκονται αμίλητα, σοβαρά έως βλοσυρά, όπως απαιτεί το ιστορικό γεγονός, το οποίο θέλουν να διατηρήσουν στη συλλογική μνήμη.
Είναι έργα διάσημων καλλιτεχνών, όπως το γλυπτό του Δημητριάδη στο λόφο των Ηρώων, η «Νίκη» του Σώχου στα στρατιωτικά κοιμητήρια της Δοϊράνης ή λιγότερο γνωστών, όπως η «Νεότης» του Καστριώτη στο Εθνικό Γυμναστήριο, ο ανδριάντας της ΠΕΑΕΑ του Εξαδάκτυλου στο πάρκο, το σύμπλεγμα του Κρατίδη για τη γενοκτονία των Ποντίων στην πλατεία Ειρήνης.
Υπήρχε, όμως, ένα άγαλμα στην πόλη μας, το οποίο σε τίποτε δε θύμιζε τα αγάλματα που γνωρίζουμε, καθώς δε διέθετε κανένα από τα χαρακτηριστικά τους. Δεν εξέπεμπε κανένα συμβολισμό, δεν αναπαριστούσε καμία σημαντική προσωπικότητα, ο δημιουργός του ήταν άγνωστος και ήταν τοποθετημένο όχι σε δημόσιο χώρο αλλά στο στηθαίο της όψης ενός καταστήματος επί της 21ης Ιουνίου.
Οι παλαιότεροι θα κατάλαβαν ότι μιλάω για τον «Έφηβο του Κιλκίς», όπως τον αποκαλούσε ο αείμνηστος Λύσανδρος Φάσσος. Το άγαλμα αυτό παρίστανε έναν νεαρό άνδρα καθισμένο πάνω σε ένα κρασοβάρελο να υψώνει το χέρι κρατώντας ένα ποτήρι, σαν να κάνει πρόποση. Εκείνη την εποχή, εκτός από τις προτομές των ηρώων της μάχης του ’13 στο πάρκο, αγάλματα στον αστικό ιστό της πόλης μας δεν υπήρχαν.
Στεκόμασταν λοιπόν και χαζεύαμε αυτόν τον οινόφλυγα, όπως λέγαμε στην καθαρεύουσα, μειδιούσαμε με τη φαιδρή εικόνα του, που παρέπεμπε στους γελοιογραφικούς «Βαρελόφρονες» ή στους οπαδούς του Βάκχου που συναντούσαμε στα «Μπακαλιαράκια», και μπορώ να πω ότι το αγαπούσαμε κιόλας.
Αφού δεν είχε τίποτε το αξιόλογο, τότε γιατί το αγαπούσαμε αυτό το άγαλμα, που στο κάτω – κάτω ήταν και κακότεχνο; Μα γιατί αυτό είχαμε ή όπως λένε οι Γάλλοι «Αν δεν μπορείς να έχεις αυτό που αγαπάς, τότε αγαπάς αυτό που έχεις».
Ανάρτηση στο facebook
