Παρα-πολιτικές υπο-θέσεις
Του Γιάννη Πανούση.
…και ξαφνικά ένα φως γύρω απ’ το κάστρο
Θα πρέπει εκείνη τη στιγμή να λύθηκε η πολιορκία
Σ. Σαράκης, «Στιγμή στο Χάος»
Αναρωτιέμαι αν εκτός από το παρα-κράτος και την παρα-οικονομία ο σύγχρονος παμφάγος καπιταλισμός έχει επινοήσει και μια μορφή παρα-σοσιαλισμού, ο οποίος κινείται ανάμεσα στον αντι-σοσιαλισμό και τον παρ’ ολίγον σοσιαλισμό. Με άλλα λόγια, ένα πολιτικό σύστημα με κοινωνικό (φτιασιδωμένο;) πρόσωπο αλλά με προσανατολισμό στη φιλελεύθερη οικονομία της αγοράς, με δημοκρατική (μονομερή;) ευαισθησία αλλά με κινητοποιημένους μηχανισμούς καταστολής, με διακηρύξεις (χάρτινες;) υπέρ της εθνικής κυριαρχίας αλλά με φανερές υποχωρήσεις στις επιταγές της παγκοσμιοποίησης.
Δεν θα αναφερθώ στους λόγους για τους οποίους πολλά σοσιαλδημοκρατικά κόμματα υπέκυψαν στον πειρασμό κι έπεσαν στην παγίδα. Θα αρκεστώ στο να επισημάνω τους κινδύνους για την Αριστερά. Η ρευστοποίηση της εθνικής Ιστορίας και των κρατικών θεσμών, η μετατροπή μιας κλειστής κοινωνίας-κοντέινερ σε έναν απολίτικο/ασύνορο/ακρατικό διεθνικό (;) χώρο ουδέτερης διαχείρισης των προβλημάτων συσσωμάτωσης της ενιαίας τάξης πραγμάτων, πρέπει να αποτελεί εφιάλτη για την Αριστερά.
Δεν νοείται μετα-αριστερός συλλογικός αντικαπιταλιστικός θαυμαστής του οικονομικά ορθού. Το σημερινό κράτος, ως μόρφωμα-πρίζα της παγκοσμιοποίησης, και η κοινωνία, ως ζάρι στο τραπέζι των διεθνών παιγνίων και του μηδενικού αθροίσματος, μπορεί να διευκολύνουν τον mega-ανταγωνισμό αλλά πολύ δύσκολα εναρμονίζονται με τις ελευθερίες και τα δικαιώματα του κράτους δικαίου-συμβόλου της Αριστεράς.
Η πολιτική εξουσία πρέπει να υπηρετεί τη γενική βούληση, το συμφέρον του λαού, κι όχι να εξ-υπηρετεί τους μεγάλους παίκτες (χρηματιστές, επενδυτές). Η οικονομοποίηση της Δημοκρατίας και η οριζοντιοποίηση των δικαιωμάτων, στη λογική της επανεξέτασης των πάντων υπό το πρίσμα της αποδοτικότητας της αγοράς, μετατρέπουν το εθνικό κράτος σε νομικό/θεσμικό κλώνο μιας ανέλεγκτης παγκόσμιας διακυβέρνησης. Τα Κοινοβούλια υπερφαλαγγίζονται από τις κυβερνήσεις και τα κράτη από το παγκόσμιο imperium, αφού προηγουμένως έχουν απονευρωθεί και ενεργούν κυρίως δια-κυβερνητικά, εν είδει κλειστού κλαμπ, αποφεύγοντας τις διαφανείς δημοκρατικές διαδικασίες.
Η δι-εθνική οπτική κατέστη αν- εθνική (a-nationale) εκδοχή, η οποία αντί για consensus αναζητεί ηγεμονική δράση παρεμβατικής χειραγώγησης δίχως την εξουσιοδότηση των λαών και υπό το πρόσχημα της «ασφάλειας». Επικαλούνται μία διαρκή κατάσταση ανάγκης ώστε να λαμβάνουν συνεχώς μέτρα έκτακτης ανάγκης κατά παντός «εχθρού».
Η κατάχρηση της καταστολής οδηγεί την κοινωνία σε αμυντική λογική υπερασπίσιμου χώρου αλλά και σε επιθετική στάση απέναντι στα παγκόσμια δίκτυα ασφάλειας και στις κυβερνήσεις που σιωπηρά τα αποδέχονται/ανέχονται. Σκιές φόβου παντού. Πολιτικοκοινωνικές εκ-ρήξεις παντού. Το Δίκαιο και ο Πολιτισμός στην κόψη της ακύρωσης μέσα σ’ ένα περιβάλλον διακινδύνευσης και αβεβαιότητας.
Απαντες οι παρα-σοσιαλιστές επιζητούν την εμπιστοσύνη των πολιτών στο πολιτικό σύστημα, χωρίς όμως να έχουν τις κοινωνικές δυνάμεις για να εγγυηθούν την αλλαγή. Στη συγκυρία αυτή η Αριστερά έχει πολύ κρίσιμο ρόλο, είτε κυβερνάει, είτε όχι. Να ενισχύσει τη Δημοκρατία και να εγγυηθεί το κράτος δικαίου.
Δεν βρισκόμαστε σε οιονεί πόλεμο με το ταξικό χθες, το παγκοσμιοποιημένο σήμερα και το επικίνδυνο για όλο τον πλανήτη αύριο. Στην ουσία βρισκόμαστε σε ιδεολογικό, σχεδόν υπαρξιακό αναστοχασμό για τους τρόπους και τους ανθρώπους που μπορούν να κρατήσουν όρθια την Αριστερά για να μπορέσει (αν μπορέσει) να κρατήσει όρθια την ελληνική κοινωνία στο σύνολό της, ώστε κι αυτή με τη σειρά της να μπορέσει (αν μπορέσει) να στείλει ένα νέο μήνυμα orbi et urbi για τη χρεία ενός νέου παγκόσμιου συμβολαίου τιμής και επιβίωσης όλης της ανθρωπότητας, στο όνομα της ειρήνης, της ελευθερίας και της αλληλεγγύης.
ΥΓ.: «Οχι το φως Αγάπησαν πιότερο το σκοτάδι» (Π. Καραβασίλης).
Άρθρο στην ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ
