Καλός απολογισμός, κακό αποτέλεσμα
Του Τάσου Παππά.
Μόνον ένα κόμμα, το ΠΑΣΟΚ, κατάφερε την περίοδο της μεταπολίτευσης να κερδίσει τρεις διαδοχικές εκλογικές αναμετρήσεις. Θριάμβευσε στις εκλογές του 1993, νίκησε καθαρά στις εκλογές του 1996 και επικράτησε οριακά στις κάλπες το 2000. Τις τρεις μάχες τις έδωσε με δύο αρχηγούς. Την πρώτη με τον Ανδρέα Παπανδρέου, τις άλλες δύο με τον Κώστα Σημίτη.
Το ΠΑΣΟΚ ανέτρεψε τα προγνωστικά γιατί έδωσε την εντύπωση ότι αλλάζοντας ηγέτη, αλλάζει και το ίδιο. Δεν είναι της παρούσης να αναλύσουμε αν το ΠΑΣΟΚ του Κώστα Σημίτη ήταν κάτι τελείως διαφορετικό από το ΠΑΣΟΚ στα στερνά του Ανδρέα Παπανδρέου.
Σημασία έχει ότι έπεισε τον κόσμο πως θα θεραπεύσει όλα τα στραβά της προηγούμενης φάσης, που δεν ήταν και λίγα αν υπολογίσουμε τα κρούσματα διαφθοράς που το είχαν πλήξει και την παραλυσία του κράτους την περίοδο της βαριάς ασθένειας του ιδρυτή του. Ο Αλ. Τσίπρας θέλει να κάνει ρεκόρ Μεταπολίτευσης. Εξαιρετικά δύσκολος στόχος. Πρέπει να αποδείξει ότι το κόμμα του είναι σε θέση να τα καταφέρει και σε κανονικές συνθήκες.
Η αλήθεια είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ εκλήθη να κυβερνήσει σε ιδιαίτερα αντίξοες περιστάσεις. Το πολιτικό προσωπικό ενός κόμματος που δεν ξεπερνούσε το 4% και δεν είχε ξαναβρεθεί σε τέτοια θέση έπρεπε να αντιμετωπίσει πρωτόγνωρες καταστάσεις και να απαντήσει σε δραματικά διλήμματα.
Τον Γενάρη του 2015 οι πολίτες τον εμπιστεύτηκαν και γιατί ήθελαν να τιμωρήσουν τους δύο πόλους του συναινετικού δικομματισμού που ευθύνονταν για τη χρεοκοπία της χώρας (από την ισχυρή Ελλάδα περάσαμε στην καθημαγμένη Ελλάδα) και γιατί πίστεψαν ότι οι υποσχέσεις του για ακύρωση των μνημονίων, κατάργηση της λιτότητας, διαγραφή μεγάλου μέρους του χρέους, πάταξη της διαφθοράς και της διαπλοκής, μπορεί να γίνουν πράξη.
Ο βολονταρισμός του έπεσε σε τοίχο και έφαγε τα μούτρα του. Δεν συνέβη, δυστυχώς για τη χώρα, αυτό που έλεγε ο Κέινς ότι δηλαδή σε ορισμένες περιπτώσεις ο οφειλέτης μπορεί να είναι πιο ισχυρός από τον δανειστή. Δεν βρήκε συμμάχους στα κέντρα λήψης των αποφάσεων στις Βρυξέλλες, τα κινήματα συμπαράστασης σε ευρωπαϊκές χώρες ήταν αναιμικά και στο εσωτερικό της χώρας είχε απέναντί του ένα συμπαγές μέτωπο κομμάτων και μέσων ενημέρωσης που υπονόμευαν κάθε πρωτοβουλία του, δυσφημούσαν κάθε ενέργειά του και προωθούσαν το σχέδιο της αριστερής παρένθεσης.
Τον Σεπτέμβρη του 2015 οι πολίτες τού έδωσαν άλλη μια ευκαιρία και γιατί τους το ζήτησε (οι προηγούμενοι έφεραν τα μνημόνια χωρίς να ρωτήσουν την κοινωνία) και γιατί του αναγνώρισαν πως το κρίσιμο πεντάμηνο αγωνίστηκε να περάσει την πολιτική του, συγκρούστηκε με υπέρτερο αντίπαλο, αντιστάθηκε στους χυδαίους εκβιασμούς των δανειστών και γιατί, παρά τον συμβιβασμό του, μόνον αυτός θα μπορούσε να λειάνει τις πιο επαχθείς πλευρές του τρίτου μνημονίου, μόνον αυτός θα επιχειρούσε να χαλιναγωγήσει τις επιθετικές ορέξεις της γραφειοκρατίας των Βρυξελλών, την προτεσταντική λογική του Βερολίνου και την αντεργατική γραμμή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
Σε μεγάλο βαθμό η αμυντική στρατηγική του απέδωσε. Η ανθρωπιστική κρίση περιορίστηκε σημαντικά. Τα έσοδα του Δημοσίου αυξήθηκαν. Είχαμε θετικό ρυθμό ανάπτυξης. Ενισχύθηκε η τάση επιστροφής των καταθέσεων στις τράπεζες. Οι συντάξεις δεν μειώθηκαν. Οι επιδοματικές πολιτικές βοήθησαν τους πιο αδύναμους. Καταργήθηκε ο υποκατώτατος μισθός. Αυξήθηκε ο κατώτατος μισθός. Επέστρεψαν σε διάφορους κλάδους οι συλλογικές συμβάσεις. Παρά τις αντίθετες προβλέψεις πιάστηκε ο στόχος των πλεονασμάτων. Το ΔΝΤ έφυγε από το πρόγραμμα.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν τσιγκουνεύτηκε τους επαίνους για τις επιδόσεις της οικονομίας. Το Βερολίνο σταμάτησε τις χολερικές αναφορές στους τεμπελχανάδες Ελληνες που έχουν ροπή στην τρυφηλότητα. Ψηφίστηκαν φιλολαϊκά μέτρα -τα στήριξαν και η Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ.
Ο Τσίπρας προτάθηκε για το Νόμπελ Ειρήνης για τη Συμφωνία των Πρεσπών και οικοδόμησε σταθερούς διαύλους επικοινωνίας με την ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία, η οποία την περίοδο της αντιπαράθεσής του με τους θεσμούς τον χαρακτήριζε λαϊκιστή και τυχοδιώκτη. Καθόλου κακός απολογισμός. Κι όμως δεν επιβραβεύτηκε στις κάλπες.
Από κείνη τη στιγμή ξεκίνησε το ψάξιμο για τον εντοπισμό των αιτίων αυτής της αναπάντεχης ήττας. Οχι συστηματικά, γιατί έχουμε τις εθνικές εκλογές και κάθε συζήτηση θα προκαλούσε αναπόφευκτα εσωστρέφεια, ωστόσο κατατέθηκαν απόψεις και από τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ και από τα κορυφαία στελέχη.
Αλλος μίλησε για το μικρόβιο της αλαζονείας, άλλος για τη χίμαιρα υπεροχής που είχε σφηνωθεί στα μυαλά των επιτελικών παραγόντων του κόμματος, άλλος για βοερά επικοινωνιακά σφάλματα, άλλος για τις οδυνηρές εκπτώσεις που έγιναν σε θέματα που βρίσκονται στον στενό πυρήνα της ιδεολογίας της Αριστεράς, άλλος για ατυχείς χειρισμούς παραμονές των εκλογών, άλλος για την υπεροπλία του αντιπάλου στο χώρο των ΜΜΕ.
Ουδείς όμως μέχρι τώρα έχει τολμήσει να αναμετρηθεί με το βιτριολικό ερώτημα: μήπως οι πολίτες ήθελαν τον ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση για να κάνει τη βρόμικη δουλειά και τώρα που μας έβγαλε από τα μνημόνια επιστρέφουν στα γνωστά και τετριμμένα;
Άρθρο στην ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ
