Η χώρα κινδυνεύει από…
…τη μείωση της γενικής γνώσης και της κοινωνικής νοημοσύνης.
Του Όμηρου Ταχμαζίδη*
Επισκέφθηκα χθες (Δευτέρα 18 Μαρτίου 2019) συνοδεύοντας τον υποψήφιο δήμαρχο για το δήμο Θεσσαλονίκης Γρηγόρη Ζαρωτιάδη, Κοσμήτορα της σχολής Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ, μια εκδήλωση της Ένωσης Αστυνομικών Υπαλλήλων Θεσσαλονίκης. Διεξαγόταν στο ξενοδοχείο Grant Hotel Palace. Υπέστην πολιτισμικό σοκ. Κάτι αντίστοιχο είχα πάθει τον πρώτο καιρό των σπουδών μου στην Γερμανία.
Γνωρίζω την περιοχή παιδιόθεν, έχω στο νοητικό χάρτη (mental map) μου όλες σχεδόν τις κατά καιρούς αλλαγές που έχουν συντελεστεί σους γύρω χώρους, με τελευταία την εγκληματική υπογειοποίηση δρόμου από την Νέα Μενεμένη προς την οδό Μοναστηρίου, έχω επισκεφθεί το ξενοδοχείο επανειλημμένως επί τη ευκαιρία διαφόρων εκδηλώσεων και έχω έλθει αντιμέτωπος με την αποκαρδιωτική εικαστική διακόσμηση στους τοίχους του. Όχι δεν ήταν όλα αυτά που μου προξένησαν πολιτισμικό σοκ. Ο λόγος ενός λειτουργού της ελληνικής δικαιοσύνης με τράνταξε «συθέμελα». Ήταν ο ένας από τους δύο κύριους ομιλητές της κάκιστης από κάθε πλευράς εκδήλωσης: ο εισαγγελέας Βασίλης Φλωρίδης. Μίλησε από στήθους και επιδόθηκε σε ένα ασυγκράτητο παραλήρημα που χρόνια είχα να ακούσω σε δημόσια εκδήλωση με τόσο κρίσιμη θεματολογία.
Όντως ήταν ένα πολιτισμικό σοκ από το οποίο θα κάνω μέρες και μήνες να συνέλθω. Δε νομίζω ότι θα μπορούσα ποτέ να φανταστώ ότι το επίπεδο ενός λειτουργού του συστήματος της ελληνικής δικαιοσύνης είναι τόσο χαμηλό, εάν δεν ήμουν αυτόπτης και αυτήκοος μάρτυρας του όλου κωμικοτραγικού σκηνικού. Ο ομιλητής δεν μου άφησε καν το περιθώριο της πρόχειρης δικαιολογίας ότι είναι χειριστικός και απλώς λαϊκίζει απέναντι στους παρευρισκόμενους αστυνομικούς που τον είχαν προσκαλέσει. Αλλά όταν κάποιος χειρίζεται το λόγο με τέτοιο τρόπο ώστε να παρασύρει τους ακροατές του συναισθηματικά και χωρίς επιχειρήματα διακρίνει κανείς, λιγότερο ή περισσότερο, το προπαγανδιστικό στοιχείο στο λόγο του. Διακρίνονται η σχετική ευφυΐα του προπαγανδιστή ρήτορα και τα συνακόλουθα παραπλανητικά «επιχειρήματα» με τα οποία θέλει να σαγηνέψει το ακροατήριό του.
Όχι! ο εισαγγελέας Βασίλης Φλωρίδης δεν προπαγάνδιζε απλώς, αλλά πίστευε ακράδαντα όλα όσα ανέφερε. Ο λόγος του ήταν απλουστευτικός και απλοϊκός σε βαθμό πολιτικής και κοινωνικής αφέλειας και σε απέλπιζε με κάθε αράδα του. Είναι αυτό το επίπεδο των Ελλήνων εισαγγελέων; Ο λόγος του είχε τη σταθερότητα του λόγου εκείνου που μιλάει μονότονα και μονόχνοτα για περίπλοκα κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα και συγχρόνως θεωρώντας ότι κατέχει τη μόνη αλήθεια των πραγμάτων δεν αυτοσυγκρατείται. Έτσι και ο κύριος εισαγγελέας ζούσε μέσα στις πλάνες του και παραληρούσε ενώπιον πολυπληθούς και πειθαρχημένου ακροατηρίου αραδιάζοντας κοινοτοπίες και στερεότυπα – αρνούμαι να σχολιάσω δημοσίως κάποια από αυτά. Συνέβαλλε στην κατεύθυνση αυτή και η αποδοχή των λόγων του από το κοινό στην αίθουσα και ακόμη περισσότερο η όλη οργάνωση της εκδήλωσης από το συνδικαλιστικό όργανο των αστυνομικών υπαλλήλων. Η εκδήλωση δεν ήταν παρά μια πασαρέλα βουλευτών και του περιφερειάρχη (ανέβηκε στο βήμα και ο «λαλίστατος» Παναγιώτης Ψωμιάδης και είπε τις δικές του κουτοπονηριές), όπου ο καθένας ήλθε και εκφώνησε έναν δεκάρικο προπαγανδιστικό λόγο και μετά εξαφανίστηκε. Φυσικό επόμενο ήταν στο τέλος να φυλλορροήσει η συγκέντρωση, να αραιώσει το ακροατήριο και να δυσαρεστηθούν κάποιοι (ένας μάλιστα ήταν από τους συνδικαλιστές διοργανωτές!).
Οι συνδικαλιστές θα πρέπει να οργανώνουν με καλύτερο τρόπο παρόμοιες εκδηλώσεις, να καλούν ομιλητές σχετικούς με το αντικείμενο και όχι διάφορους «εμπειροτεχνίτες» που βγάζουν τα εσώψυχά τους και νομίζουν ότι εκφέρουν πολιτικό και επιστημονικό λόγο αναφέροντας εντελώς εκτός συνάφεια και με εξωφρενικό τρόπο τον… Φρόιντ. Να μη δίνουν το λόγο σε πολιτικούς για χαιρετισμούς. Είναι προτιμότερο να υπάρχει ένας βουλευτής κεντρικός εισηγητής επί του ζητήματος παρά να απευθύνει μια περιφερόμενη αγέλη βουλευτών και κομματικών στελεχών από εκδήλωση σε εκδήλωση τα ίδια προπαγανδιστικά φληναφήματα. Και πρέπει να δίνεται χρόνος για συζήτηση, για αντιπαράθεση των «επιχειρημάτων». Τέλος να καλούν ομιλητές που μπορούν να ανεβάσουν το επίπεδο της συζήτησης και, κατ΄ επέκταση, του αστυνομικού, γυναίκας ή άνδρα.
Εμένα πάντως ακόμη βουίζει το κεφάλι μου από τα λεγόμενα του κυρίου εισαγγελέα και συνεχίζω να αναρωτιέμαι για πόσο ακόμη θα συνεχιστεί αυτή η διαδικασία κατάπτωσης του δημόσιου λόγου: ως συνέπειά της μειώνεται η γενική γνώση του κοινωνικού συνόλου και αποδυναμώνεται η κοινωνική νοημοσύνη του – υπό παρόμοιες συνθήκες και τη συνεχιζόμενη αναπαραγωγή παρόμοιων καταστάσεων η ολική αποσύνθεση της ελληνικής κοινωνίας προδιαγράφεται με βεβαιότητα. Οι σημερινοί «καρπαζοεισπράκτορες» της ελληνικής κοινωνίας που υποτίθεται προορίζονται για την παραγωγή συνθηκών ασφαλείας για το κοινωνικό σύνολο (τα μισά από αυτά που καταγγέλλουν οι συνδικαλιστές αστυνομιοί είναι αρκετά για να κινείται ο εισαγγελέας κάθε εβδομάδα, αλλά αυτό, μάλλον, διαφεύγει της προσοχής του κ. Φλωρίδη), αργά αλλά σταθερά θα καταλήξουν να μισήσουν αυτό που υπηρετούν: τον πολίτη της Ελληνικής Δημοκρατίας και φυσικά, τον εαυτό τους, ως ένστολο πολίτη. Τα υπόλοιπα δε θέλω να τα σκέφτομαι. Φασίστας γίνεσαι όταν αρχίζεις να μισείς τους άλλους και τον εαυτό σου. Η μείωση της γενικής γνώσης και της κοινωνικής νοημοσύνης καλπάζει. Η χώρα κινδυνεύει.
Και ένα ερώτημα πολιτικής δημοκρατικής αγωνίας: ποιος και πως επιμορφώνει εισαγγελείς και αστυνομικούς στην Ελληνική Δημοκρατία;
*Μέλος του Ε.Γ. της «Σοσιαλιστικής Προοπτικής» και της ΔΚΘ «Υψίπολις» με υποψήφιο δήμαρχο τον Γρηγόρη Ζαρωτιάδη.
