Η τυραννική αναγκαιότητα..
…της υπακοής.
Tου Νικόλα Μιτζάλη* (EΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ)
————————–«Κάθε ποινή που δεν προέρχεται από απόλυτη αναγκαιότητα είναι τυραννική»
—————————Montesquieu
Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι η εξόρυξη χρυσού στη βόρεια Ελλάδα είναι μια αναγκαιότητα για την επιθυμητή ανάπτυξη και την εξεύρεση θέσεων εργασίας που θα επέλθουν διά των ιδιωτικοποιήσεων και άρα η πλήρη εφαρμογή της συμφωνίας με την ξένη εταιρεία, έστω και ενάντια στις αντιδράσεις των κατοίκων, είναι, σύμφωνα με αυτήν, μια μη τυραννική επιλογή. Από την άλλη, η πλευρά των κατοίκων που εναντιώνονται, συνεπικουρούμενη από μελέτες και γνωμοδοτήσεις διάφορων επιστημόνων, πρεσβεύει ότι η επέκταση των μεταλλευτικών δραστηριοτήτων στη δασική έκταση των Σκουριών αλλά και σε άλλες περιοχές της βορειοανατολικής Χαλκιδικής είναι καταστροφική καθώς θα προξενήσει μη αναστρέψιμες ζημίες στο περιβάλλον της περιοχής με ιδιαίτερα αρνητικές επιπτώσεις στο έδαφος, στον υδροφόρο ορίζοντα και στη χλωρίδα. Στο επιχείρημα δε των θέσεων εργασίας αντιτάσσει ότι είναι ένα δυσανάλογο αντίδωρο στη φτηνή εξαγορά των 317.000 στρεμμάτων και στο τεράστιο κέρδος που θα αποκομίσει η ιδιωτική εταιρεία. Σημειωτέον δε ότι δεν προβλέπεται η απόδοση δικαιωμάτων στο Δημόσιο από την εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου.
Εις ανταπάντησιν η ξένη εταιρεία υποστηρίζει ότι είναι καθόλα νόμιμη, δεσμεύεται ότι θα εφαρμόσει τα αυστηρότερα περιβαλλοντικά πρότυπα ώστε να προστατευτούν οι φυσικοί πόροι και πως θα συμβάλει στην αποκατάσταση της όποιας ζημίας από τη μεταλλευτική δραστηριότητα.
Εάν πιστέψουμε ότι το καλό της πόλης βρίσκεται κλεισμένο μέσα στα πράγματα που πετιούνται, όπως έγραφε ο Italo Calvino στις «Αόρατες πόλεις», ή κοιτάξουμε λίγο τα αποτυχημένα εγχειρήματα της Famatina στην Αργεντινή ή του Cerro de Pasco στο Περού, οι διαμαρτυρόμενοι κάτοικοι της Χαλκιδικής μάλλον έχουν δίκιο.
Ανεξαρτήτως όμως του ποιος έχει δίκιο και ποιος άδικο, η σκληρή αντιμετώπιση των διαμαρτυριών των κατοίκων -οι οποίες έχουν ξεκινήσει εδώ και περίπου έναν χρόνο με αλληλέγγυες δράσεις από συλλογικότητες σε πολλά σημεία της χώρας- από τα κρατικά όργανα καταστολής και την αντιτρομοκρατική με προσαγωγές, κλήσεις κατάθεσης από ανηλίκους, δακρυγόνα και έντονη παρουσία μονάδων καταστολής είναι η ξεκάθαρη μετάφραση του μηνύματος της κυβέρνησης ότι η αναγκαιότητα πολλές φορές πειθαναγκάζει τους ανθρώπους να παραχωρήσουν μέρος της ελευθερίας τους. Αναγκαιότητα που μεθερμηνεύεται βέβαια ως ωφέλεια του κοινωνικού συνόλου.
Με άλλα λόγια, η κυβέρνηση υποστηρίζει κατ’ ουσίαν ότι οι κάτοικοι της Ιερισσού, των Σκουριών κ.λπ. δεν γνωρίζουν ποιο είναι το καλό τους και πλανημένοι καθώς είναι [από ΣΥΡΙΖΑ ή λοιπές εξτρεμιστικές (sic) αριστερές ομάδες;] διαπράττουν «έγκλημα καθοσίωσης» αποτρέποντας πιθανές περαιτέρω ξένες επενδύσεις στην Ελλάδα. Είναι όμως έτσι ή μήπως συμβαίνει το αντίστροφο; Ο Beccaria έγραφε ότι απόπειρες ενάντια στην ασφάλεια και την ελευθερία των πολιτών είναι ένα από τα μέγιστα εγκλήματα και συνεπώς η βία έναντι στη βούληση των πολιτών είναι και αυτή έγκλημα μέγιστο. Μέχρι και στο μακρινό 1860, όταν ο Γ. Παχύς ερχόμενος στο Λαύριο υπέβαλε αίτημα στην κυβέρνηση για παραχώρηση των σκωριών, η απάντηση που πήρε ήταν ότι οι εκτάσεις αυτές ανήκαν στην κοινότητα Κερατέας και εκεί θα έπρεπε να αποταθεί. Δεν είμαι σίγουρος ότι οι αντίστοιχες κοινότητες της Χαλκιδικής ερωτήθηκαν για την αντίστοιχη αγοραπωλησία ή ότι έγινε εκτενής διαβούλευση με τους κατοίκους των εμπλεκόμενων περιοχών.
Η κυβέρνηση συνεχίζει να επιδεικνύει την κατασταλτική της δεινότητα με το πρόσχημα της προστασίας της νομιμότητας, διαχέοντας το μήνυμα σε όλη την επικράτεια ότι η υπακοή στη βούληση της εξουσίας προτρέχει ή μάλλον επιβάλλεται για την οικοδόμηση μιας νέας κοινωνίας ευταξίας. Η κατάσταση αυτή εκτάκτου ανάγκης που δεν μπορεί να επιτρέψει διαδηλώσεις, διαμαρτυρίες και αντιδράσεις δεν ξέρω εάν θα μπορέσει να αποτρέψει τις συνέπειες της κρίσης και τη φθίνουσα πορεία της οικονομίας, πάντως μέχρι στιγμής το μόνο που επιτυγχάνει είναι να συσπειρώνει εναντίων της κυβέρνησης ολοένα και μεγάλα τμήματα του πληθυσμού. Η συσσωρευμένη και διαρκώς αυξανόμενη αγανάκτηση θα μπορεί να αντισταθμιστεί μεσοπρόθεσμα μονάχα ίσως από την πρόσληψη όλο και περισσότερων ενστόλων. Ετσι θα μπορέσει και να καταπολεμηθεί και η ανεργία των νέων που έχει αγγίξει το 57,5% (ΕΛΣΤΑΤ).
………………………………………………………………
*Δρ Αρχιτεκτονικής ΕΜΠ
