Η “Αντογόνη” του Παύλου Δανελάτου
Σήμερα που οι καλοκαιρινές πολιτιστικές δράσεις ολοκλήρωσαν την πορεία τους και ήρεμα πλέον μπορούμε να αποτιμήσουμε τα εντυπώματά τους στη μνήμη και στην αισθητική μας, αβίαστα και χωρίς κανένα δισταγμό θα θέλαμε να απευθυνθούμε στον αγαπημένο μας δάσκαλο και σκηνοθέτη, Παύλο Δανελάτο και χωρίς καμία αμφιβολία να του πούμε ότι η “Αντιγόνη” του ήταν όχι μόνο ό,τι καλύτερο παρακολουθήσαμε αυτό το καλοκαίρι αλλά μακράν μια από τις σεμνά εντυπωσιακές σκηνοθετικές προσεγγίσεις αρχαίας τραγωδίας που έχουμε δει.
Δεν αποτελεί επιθυμία μας η καπηλεία της ιδιότητας του κριτικού ή του επαϊοντα περί της θεατρικής τέχνης.
Διαθέτοντας όμως μια μικρή επαφή με το θεατρικό χώρο και με αίσθημα σεβασμού και αγάπης προς το δάσκαλό και φίλο μας, Παύλο Δανελάτο, ας μας επιτραπεί η κατάθεση του παρόντος για την “Αντιγόνη” του.
Μια παράσταση που σεβάστηκε τον εαυτό της, το λόγο και το θεατή παντρεύοντας εξαίσια την κλασική μορφή της αρχαίας τραγωδίας με νεωτεριστικά στοιχεία και σαφείς παροντικές αναφορές επιτυγχάνοντας την οικείωση του κοινού με τα επί της ορχήστρας δρώμενα.
Σημαντική συμβολή σε αυτό βέβαια αποτέλεσε η μετάφραση της Ελένης Μερκενίδου που χωρίς ακαδημαϊσμό αλλά με γνήσιο σεβασμό στην αρχαία γλώσσα απέδωσε με φυσικότητα και απλότητα σύνθετα νοήματα μιας από της κορυφαίες τραγωδίες του αρχαίου δραματικού λόγου.
Η σκηνοθετική προσέγγιση καίρια, με μέτρο και ισορροπία, στοχευμένη στην ανθρώπινη ύπαρξη, ρεαλιστική και ταυτόχρονα απόλυτα συμβολική διαχειρίσθηκε το αίσθημα και το θυμικό του θεατή με απόλυτη ειλικρίνεια και χωρίς επιτήδευση.
Ο Παύλος υπηρέτησε τις αξίες και την ιδεολογία του κειμένου, προσέγγισε καίρια τη χειραγώγηση που επιχειρείται από την κάθε μορφής εξουσία, κατέδειξε μοναδικά το δίλημμα του πάσχοντος ανθρώπου κυρίως όμως ανέδειξε τη διαχρονική τραγικότητα και το μεγαλείο της ανθρώπινης ύπαρξης.
Οι ρόλοι γήινοι, διόλου εμφαντικοί, μετέφεραν το λόγο χωρίς ανούσιες κραυγές. Εξαιρετική η εναλλαγή των ηθοποιών από ρόλο σε χορό και από χορό σε ρόλο στα χνάρια της τακτικής του αρχαίου θεάτρου.
Υπέροχα τα χορικά, πλήρη, με κορυφαία την απομόνωση στίχων που κουβαλούσαν το βάρος του χορικού και με την απολαυστικά επίμονη επανάληψή τους μέσα από μια μουσική και κινησιολογία που πρόθυμα υπηρετούσαν και τροφοδοτούσαν τη σκέψη.
Εξαιρετικά και τα αποσπάσματα από την Αντιγόνη του Ανούιγ και την Ισμήνη του Ρίτσου έδεσαν με το αρχαίο κείμενο προς απρόσμενη τέρψη του θεατή.
Το βέβαιο είναι ότι ο Παύλος με το δικό του φλεγματικό σκηνοθετικό ύφος έκλεισε πονηρά το μάτι στην ανθρώπινη φύση δηλώνοντας ότι η ζωή δεν θα πάψει ποτέ να αποτελεί μια πορεία προς τη δημιουργία εν γνώσει της ματαιότητας.
Αγαπημένε Παύλε καλή συνέχεια στο έργο σου ……..
Σοφία Κεσίδου, Ελένη Λιαρετίδου
Μέλη θεατρικής ομάδας της Τέχνης Κιλκίς
