Αξιούπολη, μαθητές, περιβάλλον

“Επένδυση στην περιβαλλοντική συνείδηση” τιτλοφορείται ρεπορτάζ της Βασιλικής Χρυσοστομίδου στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ για την πρόσφατη πρωτοβουλία των μαθητών του 2ου Δημοτικού Σχολείου Αξιούπολης να καθαρίσουν την όχθη του Αξιού μέσω του προγράμματος “Ώρα για Δράση”.

Διαβάστε το ρεπορτάζ:

Τον ήχο της πλαστικής σακούλας σκεπάζει το παράπονο του 12χρονου μαθητή: «Εδώ χρειαζόμαστε εβδομάδες… και πάλι δεν τελειώνουμε!». Φοιτά στο 2ο Δημοτικό Σχολείο Αξιούπολης και συμμετέχει στον εθελοντικό καθαρισμό της όχθης του Αξιού ποταμού. Κεντρικό σύνθημα; Ωρα για Δράση!

«Μα ποιος τα πετάει όλα αυτά;», «Γιατί δεν τα πάνε για ανακύκλωση;», μερικές μόνο από τις αντιδράσεις των 16 παιδιών, που έλαβαν μέρος στη συγκεκριμένη δράση, η οποία εντάσσεται στο περιβαλλοντικό πρόγραμμα «Απ’ Αξιού ευρύ ρέοντος», που χρηματοδοτείται από το Ιδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση, στο πλαίσιο του «Μαθαίνουμε Παρέα» 2014-15 για την Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση.

«Αν και αρχικά υπολογίζαμε να καθαρίσουμε ένα στρέμμα, περιοριστήκαμε σε 300 τ.μ., εξαιτίας του τεράστιου όγκου των απορριμμάτων. Ζήτησα μάλιστα από τα παιδιά να αφήσουν τα μπουκάλια, ώστε να συγκεντρώσουμε δείγμα από περισσότερα είδη απορριμμάτων» επισημαίνει ο κ. Γιώργος Ευθυμιάδης, εκπαιδευτικός στο 2ο Δημοτικό Σχολείο Αξιούπολης του Δήμου Παιονίας.

Ποιες ήταν οι οδηγίες που πήραν τα παιδιά σε ό,τι αφορούσε τη διαδικασία; «Επρεπε να φοράμε πάντα γάντια, να προσέχουμε τα αιχμηρά αντικείμενα, όπως κομμένα γυαλιά, να μη σηκώνουμε βαριά αντικείμενα, να μη συλλέγουμε απορρίμματα μέσα από το νερό ή τα πρανή της κοίτης του ποταμού, ούτε να αγγίζουμε νεκρά ζώα. Μας είπαν ακόμη να μην πλησιάζουμε πολύ κοντά στην όχθη για να μην καταστρέφουμε την παρόχθια βλάστηση», θα πουν, τονίζοντας ότι τα τήρησαν όλα με «θρησκευτική ευλάβεια».

Ο υπεύθυνος εκπαιδευτικός είχε ήδη φροντίσει να μοιράσει στα παιδιά έντυπο καταγραφής απορριμμάτων, έτσι ώστε, επιστρέφοντας στην τάξη, να μπορούν να τα επεξεργαστούν. Η Φρειδερίκη, η Νίκη και η Βασιλική, όλες μαθήτριες της ΣΤ΄ τάξης, καμαρώνουν για το αποτέλεσμα: «Συγκεντρώσαμε περίπου 1.000 αντικείμενα σε εννέα πλαστικούς σάκους, που ζύγιζαν 36 κιλά και είχαν όγκο 810 λίτρα».

Οσο για το περιεχόμενο; Σύμφωνα με τις ίδιες: «Διαπιστώσαμε πως πολλά από αυτά ήταν ρυπογόνα για το περιβάλλον, όπως μπαταρίες, φυτοφάρμακα, λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας που περιέχουν υδράργυρο. Αλλα, πάλι, όπως οι δακτύλιοι ασφαλείας αναψυκτικών, είναι επικίνδυνα για τα πουλιά, διότι κρατούν κλειστό το ράμφος τους και πεθαίνουν από πείνα.

Πολλά από τα απορρίμματα θα μπορούσαν να ανακυκλωθούν. Πάντως, τα σκουπίδια που μας παραξένεψαν περισσότερο ήταν οι σύριγγες και τα προφυλακτικά!». Και καταλήγουν: «Δεν υπάρχει είδος ρύπανσης που να μη δέχεται ο Αξιός: αστική από τα μπάζα και τα υλικά οικοδομών, γεωργική (σακιά λιπάσματος, σωρός κοπριάς δίπλα στην όχθη), βιομηχανική (σωλήνας αποχέτευσης που κατέληγε στο ποτάμι) και διασυνοριακή (κονσέρβες και μπουκάλια από τη γειτονική χώρα)».

Η δράση του 2ου Δημοτικού όμως δεν εξαντλείται εκεί. Σύμφωνα με τον εκπαιδευτικό κ. Ευθυμιάδη: «Στο πλαίσιο του προγράμματος “Απ’ Αξιού ευρύ ρέοντος”, πήγαμε τα παιδιά στη Γαλάζια Λίμνη στο Δάσος Φανού Σκρα, στο όρος Πάικο» –«η καλύτερη από όλες τις εξορμήσεις μας!», δηλώνουν τα ίδια με ενθουσιασμό– «για γνωριμία των παρυδάτιων οικοσυστημάτων, δραστηριότητες πεδίου (μέτρηση της ταχύτητας του ανέμου, της θερμοκρασίας του εδάφους, εκμάθηση προσανατολισμού) και ενημέρωση για την προστασία του δάσους από την Πυροσβεστική.

Επιπλέον, επισκεφθήκαμε τη ΔΕΥΑ Παιονίας για ενημέρωση γύρω από το δίκτυο ύδρευσης του δήμου, τις εγκαταστάσεις βιολογικού καθαρισμού λυμάτων στο Πολύκαστρο, τον υγροβιότοπο του Ελους Αρτζάν (Natura 2000) στον Ταμιευτήρα Αρτζάν – Αματόβου, όπου έγινε παρατήρηση ορνιθοπανίδας, αλλά και την πηγή Κουρίτα (στα βλάχικα, “καθαρό νερό”), στο χωριό Κούπα που πηγάζει κατευθείαν από το βουνό.

Εχουν ακόμη προγραμματιστεί επισκέψεις των μαθητών στην Τεχνητή Λίμνη Μεταλλείου στο Πάικο, στον Αξιό ποταμό για ποιοτικές μετρήσεις και στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Αξιούπολης.

Τέλος, θα γίνει παρουσίαση και τελική αξιολόγηση του προγράμματος, έκθεση με εικαστικές δημιουργίες αλλά και θεατρική παράσταση με τίτλο “Η Ιστορία της Ξηροχώρας”. Οπως προκύπτει, το όφελος των παιδιών, πολλαπλό: εκτός της “επένδυσης” στη διαμόρφωση περιβαλλοντικής συνείδησης που εγγυάται ένα καλύτερο μέλλον για τα υδάτινα οικοσυστήματα της περιοχής, η κατάκτηση της γνώσης μέσα από την πράξη αντί για τη στείρα θεωρία».

«Για να ξαναγίνουν καθαρές οι όχθες του ποταμού Αξιού», του σημαντικού υδροβιότοπου

Ο ποταμός Αξιός, ο κυριότερος υδάτινος πόρος της περιοχής, στην οποία βρίσκεται το 2ο Δημοτικό Σχολείο Αξιούπολης στο Κιλκίς, υφίσταται διαρκώς τις αρνητικές συνέπειες που έχουν οι ανθρώπινες δραστηριότητες για τα οικοσυστήματα στις όχθες του. Να σημειωθεί ότι το Δέλτα των εκβολών του αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους υδροβιότοπους της χώρας, καθώς είναι πέρασμα αποδημητικών πουλιών.

Επιπλέον, συζητήσεις γίνονται σχετικά με τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις από την εξόρυξη χρυσού και άλλων μετάλλων από το όρος Πάικο, ενώ υπάρχουν δημοσιεύματα για τη μόλυνση του Αξιού τόσο από βιομηχανικά απόβλητα της γείτονος χώρας, ΠΓΔΜ, όσο και από τη χρήση φυτοφαρμάκων.

Μέσα από το πρόγραμμα «Απ’ Αξιού ευρύ ρέοντος», στο πλαίσιο του «Μαθαίνουμε Παρέα» 2014-15 για την Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, οι μαθητές γνωρίζουν τα υδάτινα οικοσυστήματα της περιοχής, αναπτύσσουν κριτική σκέψη, κυρίως όμως υποβάλλουν οι ίδιοι προτάσεις για την επίλυση των προβλημάτων αλλά και τη μελλοντική διαχείριση του περιβάλλοντος.

«Για να ξαναγίνουν καθαρές οι όχθες του ποταμού Αξιού, ας μην πετάμε τα σκουπίδια μας στη φύση! Θέλουμε να διαδώσουμε την ιδέα του εθελοντισμού, ώστε να δημιουργηθούν εθελοντικές ομάδες που θα υιοθετήσουν διάφορες περιοχές, φροντίζοντας να παραμένουν καθαρές. Προτείνουμε να τοποθετηθούν πινακίδες και κάδοι απορριμμάτων. Να επιβάλλονται μεγάλα πρόστιμα σε όσους ρυπαίνουν. Να ενημερωθούν οι κάτοικοι για την κατάσταση και τις συνέπειες της ρύπανσης. Με τη δράση μας, θα προσπαθήσουμε να ευαισθητοποιήσουμε κι άλλα σχολεία, έτσι ώστε στο μέλλον να υπάρχει μία καθαρή Ελλάδα, που δεν θα χρειάζεται να προστατεύει το περιβάλλον της, γιατί θα είναι τότε από μόνο του καθαρό» προτείνει ο κ. Γιώργος Ευθυμιάδης, εκπαιδευτικός στο 2ο Δημοτικό Σχολείο Αξιούπολης του Δήμου Παιονίας.