Αναζητώντας νέο δρόμο

Του Τάσου Παππά.

Πριν από λίγες μέρες παρουσιάστηκε το βιβλίο της Νάντιας Βαλαβάνη «Τρίτο μνημόνιο, η ανατροπή μιας ανατροπής» (εκδόσεις Λιβάνη). Πρόκειται, όπως σημειώνει η συγγραφέας, για «προσωπικά τεκμήρια μιας συλλογικής διάψευσης».

Η Νάντια Βαλαβάνη, γνωστό στέλεχος της Αριστεράς, με πλούσια αγωνιστική ιστορία και διαδρομή (από το ΚΚΕ μέχρι τον ΣΥΡΙΖΑ), ήταν υπουργός στην πρώτη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛΛ. Παραιτήθηκε από τη θέση της και αποχώρησε από τον ΣΥΡΙΖΑ μετά την υπογραφή του τρίτου Μνημονίου. Στις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2015 ήταν υποψήφια με τη ΛΑ.Ε. ως ανένταχτη. Στην εκδήλωση μίλησαν πολλοί:

• Ο Αλέκος Αλαβάνος επανέλαβε την άποψή του ότι η σημερινή κυβέρνηση έχει τα σκήπτρα στην προδοσία -ξεπέρασε και το καθεστώς Μεταξά και τη χούντα του Παπαδόπουλου- επειδή παρέδωσε τη δημόσια περιουσία στην ξενοκρατία για 99 χρόνια. Κάλεσε τη συγγραφέα να αναλάβει πρωτοβουλία για τη συγκρότηση επιστημονικής επιτροπής με αντικείμενο την επεξεργασία μιας εναλλακτικής πολιτικής.
• Ο Μανώλης Γλέζος σημείωσε ότι «εμείς είμαστε οι εγγυητές για να πάρει ο λαός την εξουσία στα χέρια του» και συμπλήρωσε ότι άξονας του βιβλίου είναι «πώς θα πείσουμε τον κόσμο ότι η Αριστερά που κυβερνάει δεν είναι Αριστερά».
• Η Ζωή Κωνσταντοπούλου είπε ότι «η πλειοψηφία υπάρχει, δεν εξαϋλώθηκε. Είναι εδώ, είμαστε κομμάτι της κι αυτή η πλειοψηφία θα γράψει την Ιστορία. Η Ιστορία θα γραφτεί με όρους αντίστασης και όχι υποταγής».
• Ο Κώστας Λαπαβίτσας υποστήριξε ότι η ριζοσπαστική Αριστερά προέρχεται από την παράδοση των Ιακωβίνων κι αυτή η παράδοση επιβάλλει την ανατροπή του συστήματος. Υποσχέθηκε, μάλιστα, ότι στις αρχές του έτους θα καταθέσει τις προτάσεις του για μια εναλλακτική πορεία, δεσπόζον στοιχείο της οποίας είναι η έξοδος από την ευρωζώνη.
• Ο Παναγιώτης Λαφαζάνης ανέφερε ότι «η Αριστερά δέχεται μια λυσσασμένη επίθεση εξαιτίας της προδοσίας του ΣΥΡΙΖΑ. Θέλουν να μας εξαφανίσουν όλους. Μπορούμε να τους διαψεύσουμε». Για τον πρώην υπουργό και επικεφαλής της ΛΑ.Ε., αυτό που χρειάζεται η χώρα είναι «μια πολιτική επανάσταση και ένα νέο ΕΑΜ, χωρίς όμως τη Βάρκιζα».

Ενδεχομένως η συνοπτική καταγραφή να αδικεί τους ομιλητές, νομίζω όμως ότι μπορούμε να βγάλουμε ορισμένα συμπεράσματα για το τι ακριβώς πιστεύουν τα στελέχη που ξεκίνησαν από διαφορετικές αφετηρίες, συναντήθηκαν στο πολυσυλλεκτικό εγχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ και σήμερα ψάχνονται.

• 1) Ολοι συμφωνούν ότι η σημερινή κυβέρνηση δεν έχει καμία σχέση με την πρώτη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛΛ. Δεν υπάρχει δεύτερη γνώμη σχετικά με τον ρόλο του Τσίπρα και της επιτελικής ομάδας που τον πλαισιώνει: πρόδωσαν τη χώρα, πρόδωσαν την Αριστερά, εξαπάτησαν τον λαό, κατέστρεψαν το κόμμα και πρέπει να πληρώσουν ακριβά γι’ αυτά τα βαριά εγκλήματα.
• 2) Η υποταγή του μεταλλαγμένου ΣΥΡΙΖΑ στις εντολές των δανειστών δυσφημεί συνολικά την Αριστερά, γιατί ο περισσότερος κόσμος εντάσσει τον ΣΥΡΙΖΑ στην οικογένεια της Αριστεράς και βλέποντας τη θλιβερή κατάληξή του, αποστρέφει το πρόσωπό του απ’ όλες τις εκδοχές της Αριστεράς. Αυτό, είπαν, πρέπει να σταματήσει πάση θυσία και με κάθε τρόπο.
• 3) Οι περισσότεροι από τους ομιλητές με τον έναν ή τον άλλο τρόπο τάχθηκαν υπέρ της εξόδου της χώρας από την ευρωζώνη. Εξαίρεση η κ. Κωνσταντοπούλου, η οποία για ακόμη μία φορά δεν τοποθετήθηκε επί της ουσίας για το συγκεκριμένο στρατηγικού χαρακτήρα ζήτημα. Είναι προφανές ότι δεν της αρέσει η Ευρώπη όπως είναι, θεωρεί την ευρωζώνη όργανο των Γερμανών, αλλά στο δίλημμα «μέσα ή έξω» αποφεύγει επιμελώς να απαντήσει.
• 4) Εναντίον του συστήματος μίλησαν όλοι, τονίζοντας ότι πρέπει να ανατραπεί. Αλλος με αναφορές στους Ιακωβίνους (Λαπαβίτσας), άλλος με αναφορές στο ΕΑΜ (Λαφαζάνης). Οι συγκεκριμένοι, όταν λένε σύστημα, εννοούν τον καπιταλισμό, γι’ αυτό άλλωστε και έκαναν λόγο για πολιτική επανάσταση. Δεν είμαι βέβαιος ότι βρίσκεται στην ίδια λογική η επικεφαλής της Πλεύσης Ελευθερίας. Κάποιος δικαιούται να υποθέσει, επειδή δεν υπάρχουν ακόμη πρόγραμμα, θέσεις, στρατηγική, ότι η αντισυστημική ρητορική της πρώην προέδρου της Βουλής κινείται εντός των ορίων του καπιταλισμού, ενός άλλου φυσικά καπιταλισμού, πιο δημοκρατικού και πιο ανθρώπινου.

Οι προερχόμενοι από τον ΣΥΡΙΖΑ, που σήμερα είναι σε διαφορετικά σχήματα ή ακολουθούν μοναχικές πορείες, ξέρουν τι φταίει και έχουν καταλήξει στο ποιοι είναι οι αντίπαλοι. Δυσκολεύονται όμως να συμφωνήσουν στο «διά ταύτα».

Για να μην τους αδικούμε, η ίδια κατάσταση επικρατεί και στην υπόλοιπη εξωκοινοβουλευτική Αριστερά, όπως και στην ευρωπαϊκή ριζοσπαστική Αριστερά. Για να το πούμε με τα λόγια του Αλέν Μπαντιού: «Το ζήτημα δεν είναι μόνο να αντιστεκόμαστε και να αρνούμαστε.

Το ζήτημα είναι η παντελής έλλειψη ενός νέου στρατηγικού δρόμου… κάποιου πράγματος που θα βρίσκεται στο ίδιο επίπεδο με τη σύγχρονη πεποίθηση ότι ο καπιταλισμός είναι ο μόνος δυνατός δρόμος» («Εποχή» 27-11-2016).

Το πρόβλημα είναι, επίσης, η πολυδιάσπαση της λεγόμενης αντισυστημικής Αριστεράς. Κάθε κόμμα, κάθε ομάδα, κάθε φράξια και άλλη πρόταση, που παρουσιάζεται ως ιερή και αδιαπραγμάτευτη.

Το ηρωικό και πένθιμο «καλύτερα μόνος και στον σωστό δρόμο παρά με άλλους μαζί στον λάθος δρόμο» είναι το διαρκές άλλοθι του αριστερισμού πλήρους απασχόλησης ή, με όρους θεολογίας, του χιλιασμού.

Άρθρο στην ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ