My Twitter Feed

20 Ιουνίου, 2022

ΕΙΔΗΣΕΙΣ.ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ:

Μικρή αυξητική τάση του covid-19 -

Κυριακή, 19 Ιουνίου, 2022

Ο Παζαρτζικλής νέος γραμματέας -

Κυριακή, 19 Ιουνίου, 2022

Ιδρύεται εσπερινό ΕΠΑΛ σε Κιλκίς -

Παρασκευή, 17 Ιουνίου, 2022

Με Δ. Μπάση η κορύφωση των Ελευθερίων -

Πέμπτη, 16 Ιουνίου, 2022

Νερό: Έρευνα για τη ποιότητά του -

Πέμπτη, 16 Ιουνίου, 2022

Φεστιβάλ Ισότητας από ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ -

Πέμπτη, 16 Ιουνίου, 2022

Θετικός στον covid ο Γιωρ. Γεωργαντάς -

Τετάρτη, 15 Ιουνίου, 2022

Καλή σοδειά – αγωνία για χαλάζι -

Τετάρτη, 15 Ιουνίου, 2022

Ανάλεκτα της Μάχης του Κιλκίς…

…από τον ημερήσιο τύπο.

Του Θανάση Βαφειάδη.


Ενόψει της επετείου της μεγάλης μάχης του Κιλκίς θα παραθέσω σε δυο συνέχειες αποσπάσματα από δημοσιεύματα εφημερίδων της εποχής, που αποδίδουν με αυθεντικό τρόπο τα γεγονότα που συνέβησαν τότε

Η ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΚΙΛΚΙΣ ΑΞΙΖΕ ΓΙΑ ΔΕΚΑ ΣΑΡΑΝΤΑΠΟΡΑ – ΕΜΠΡΟΣ 24-6-1913

Ένας φαντάρος του 23ου συντάγματος της 5ης μεραρχίας, του οποίου ένα θραύσμα οβίδας χτύπησε στο δεξιό βραχίονα είπε για τη μάχη του Κιλκίς: «Έλαβα μέρος εις όλαις ταις μάχαις από την αρχή της εκστρατείας. Μπορώ όμως να σας βεβαιώσω, και ας το μαρτυρήσουν και οι συνάδελφοι μου, ότι η μάχη του Κιλκίς άξιζε για δέκα Σαραντάπορα και άλλα τόσα Γιαννιτσά. Φαντασθήτε 200 πυροβόλα να βροντοφωνάνε με ταχύ πυρ και αμέτρητες χιλιάδες Μανλιχερ να μη σταματούν ούτε μια στιγμή. Δεν είνε όμως τίποτε αυτά μπροστά στη λύσσα μας εναντίον των αρκουδιαρέων. Πολλές φορές μας ήρχετο η ιδέα στο νου να πετάξουμε τα τουφέκια μας και να τρέξουμε εις τα χαρακώματά τους και να τους πνίξουμε με τα χέρια μας»

ΑΦΗΓΗΣΕΙΣ ΤΡΑΥΜΑΤΙΩΝ – ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ 26-6-1913

Εις το Α’ Στρατιωτικόν νοσοκομείον μετεφέρθησαν περί τους 80-90 τραυματίας ων οι περισσότεροι του Κιλκίς. Όλοι των ήσαν των μεραρχιών των αποτελουσών το κέντρον κατά την μάχην δηλαδή της 3ης, 4ης και 5ης μεραρχίας. Μεταξύ των ως άνω τραυματιών εύρωμεν και τον πρώτον επιδέσαντα το τραύμα του ήρωος αντισυνταγματάρχου Καμάρα διοικητού του 16ου συντάγματος. Είναι ο δεκανεύς νοσοκόμος του 16ου συντάγματος Μάστρακας. Ας τον αφήσωμεν μόνον ν’ αφηγηθή τα του θανατηφόρου τραυματισμού του διοικητού του:

«Ήτο η πρώτη μέρα της επιθέσεως προ του Κιλκίς. Ο Καμάρας με το επιτελείον του συντάγματος ίστατο πλησίον του 8ου λόχου, ότε ανασύρων το ξίφος του διατάσσει τους άνδρες να γονυπετήσουν αυτός δε όρθιος ιστάμενος τους παρώτρυνε: «Μη φοβάσθε παιδιά, δέστε κι εμάς που είμαστε όρθιοι, θάρρος και θα τους τσακίσωμε».

Οι στρατιώται ενθουσιασμένοι δεν ελάμβανον ουδεμίαν εκ των επιβαλλομένων προφυλάξεων, πράγμα το οποίον ηνάγκασε τον γενναίον ταγματάρχην να διατρέχη την γραμμήν παρορμών αυτούς να προφυλάσσωνται. Δεν είχε τελειώσει τας τελευταίας του συστατικάς λέξεις και εν βλήμα οβίδος τον τραυματίζει εις την κοιλίαν. Ο Καμάρας γονατίζει αμέσως και με το ξίφος ακόμη εις τα χέρια του απευθύνει τους τελευταίους ενθαρρυντικούς λόγους προς τους άνδρας του: «Θάρρος παιδιά, θάρρος γενναίοι μου…»

ΤΑ ΕΥΡΕΘΕΝΤΑ ΕΓΓΡΑΦΑ – ΣΚΡΙΠ 26-6-1913

Εις το στρατιωτικόν διοικητήριον Κιλκίς ευρέθη μεταξύ άλλων εγγράφων και το σχέδιον οχυρώσεως του Κιλκίς. Η οχύρωσις αύτη έχουσα σχήμα ημικυκλίου αποτελεί τέλειον σύστημα, συγκροτείται δε εκ δεκαπέντε περιφράκτων περιβόλων ισχυράς κατανομής. Η τοποθεσία αύτη δύναται να καταταχθή μεταξύ του οχυροτέρου πεδίου μάχης εξ όσων αναφέρει η ιστορία, ισάξιον δε της Πλεύνας. Εκ τούτου εξηγούνται αι μεγάλαι απώλειαι ας υπέστησαν τα συντάγματά μας κατά την ηρωικήν αυτών έφοδον, είνε δε έτι άξια θαυμασμού η ακράτητος αυτών ορμή και η περιφρόνησις προς τον θάνατον.

ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΑΙ ΤΗΣ ΜΑΧΗΣ – ΣΚΡΙΠ 26-6-1913

Αφηγούνται τινες τραυματίαι μερικάς αγνώστους λεπτομερείας της μάχης του Κιλκίς αίτινες δεικνύουν το άκρον μίσος των Ελλήνων προς τους Βουλγάρους και αντιθέτως…. Αι οβίδες των Βουλγάρων μεταδίδουν το πυρ εις τα στάχυα της πεδιάδος και ο καπνός ανέρχεται εκτυφλωτικός. Αλλ’ οι στρατιώται προχωρούν δια μέσου του πυρός εκεί δε σώμα προς σώμα η μάχη συνάπτεται. Και τα δόντια ακόμη ετέθησαν εις ενέργειαν.

Εις την τοιαύτην σύρραξιν εθεάθησαν δυο αντιμέτωποι αξιωματικοί εις Έλλην ανθυπολοχαγός και εις Βούλγαρος υπολοχαγός και οι οποίοι αφού κατεκόπησαν με τα σπαθιά των ήλθον εις χείρας και εκρημνίσθησαν και οι δυο εκ τινος κρημνού εις ον έφθασαν.

Ο ΔΙΑΛΕΤΤΗΣ – ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ 27-6-1913

«Ο ταγματάρχης μας Διαλέττης του 3ου τάγματος έλαβε εντολήν την νύκτα της 20ης προς 21ην να οδηγήση το τάγμα προς κατάληψιν ενός λοφίσκου. Επεχειρήσαμεν ένα αιφνιδιασμόν ο οποίος απέτυχε γιατί περνώντας μια χαράδρα κάτι αγριόσκυλα άρχισαν τα ουρλιάσματα. Ο ταγματάρχης μας διέταξε τότε ένα ανθυπολοχαγό με μερικούς άνδρας να πάη να σφάξη τα μανδρόσκυλα. Όταν ο ανθυπολοχαγός έφερεν εις πέρας την εντολήν του ταγματάρχου επεχειρήσαμεν δευτέραν έξοδον. Ο Διαλέττης έφιππος και προπορευόμενος φώναζε: «Εμπρός παιδιά φάγαμε τα αγριόσκυλα ελάτε να φάμε και τα παληόσκυλα». Έτσι όλοι οι στρατιώται με ζητωκραυγάς και τραγούδια ορμήσαμε και εκυριεύσαμε τον λοφίσκον αλλ’ εχάσαμεν τον ταγματάρχη μας. Εφονεύθη κατά την στιγμήν της εφόδου, αλλ’ ο ενθουσιασμός μας μας είχε στραβώσει και δεν καταλάβαμε ούτε πως ούτε πότε έπεσε ο αγαπημένος μας ταγματάρχης».

ΣΥΓΚΙΝΗΤΙΚΑΙ ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΑΙ ΤΟΥ «ΖΟΥΡΝΑΛ» – ΕΜΠΡΟΣ 28-6-1913

Ο ειδικός ανταποκριτής του Παρισινού «Ζουρνάλ» τηλεγραφεί τα επόμενα εκ Θεσσαλονίκης περί της εν Κιλκίς νίκης των ελληνικών όπλων.

«Μοι είνε δύσκολον να σας περιγράψω εν μέσω ποίου φρενήρους ενθουσιασμού καταφθάνουν εν Σαλμανλί τα στρατεύματα τα οποία ήρον την νίκην. Πάντες οι άνδρες υπερχειλίζουν εκ χαράς και εκατοντάδες τραυματιών οι οποίοι μεταφέρονται εκ του πεδίου της μάχης δεν επιχέουν σκιάν καν λύπης εν μέσω των γενναίων αυτών πολεμιστών των εκβαχευμένων εκ της δόξης. Οι τραυματίαι τους οποίους αποθέτουν προ των οφθαλμών μου είνε έμπλεοι γενναιότητος και αυταπαρνήσεως. Καμμία διαμαρτυρία κανέν παράπονον. Βλέπω εξ αυτών θνήσκοντα, ο οποίος μετά μειδιάματος κάμνει το σημείον του σταυρού ευλογών τον Θεόν δια την νίκην.

Εις τας εξ αμαξοστοιχία φθάνει εκ Κιλκίς. Μεταφέρει 150 Βουλγάρους αιχμαλώτους. Τριακόσιοι εως τετρακόσιοι τραυματίαι προσμένουν αμαξοστοιχίαν δια να μεταφερθούν.

Εις τα δέκα επέβην αμαξοστοιχίας τραυματιών επιστρεφόντων εις Θεσσαλονίκην. Είνε αδύνατον να περιγράψω την φρικτήν εικόνα της αμαξοστοιχίας ταύτης εν τη οποία οι τραυματίαι είνε συσσωρευμένοι εντός φορτηγού επί φορείων. Είς αξιωματικός έχει το πρόσωπον κεκαλυμμένον. Είνε ο νεκρός του συνταγματάρχου Καμπάνη φονευθέντος κατά την μάχην. Εις μιαν γωνίαν νεαρός στρατιώτης κατάκειται. Είνε ο υιός του συνταγματάρχου προπέμπων τον πατέρα του εις την τελευταίαν κατοικίαν».

ΤΗΛΕΓΡΑΦΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΜΑΓΚΡΙΝΙ ΕΙΣ ΤΟΝ «ΑΙΩΝΑ» ΤΟΥ ΜΙΛΑΝΟΥ – ΝΕΟΛΟΓΟΣ 30-6-1913

ΚΙΛΚΙΣ. Διέσχισα εκ νέου σήμερον το ερημωθέν έδαφος όπου εξετυλίχθη η μεγάλη Ελληνο- Βουλγαρική μάχη της οποίας περιέγραψα περιέγραψα ήδη τας κυρίας φάσεις. Εις τα πυρποληθέντα και ακόμη καπνίζοντα χωρία εθεώντο διεσπαρμένα τήδε κακείσε πτώματα Βουλγαρικά εν αποσυνθέσει. Ο πόλεμος ούτος δημιουργεί πανταχού ερήμωσιν. Όλαι αι ανθρώπιναι αξίαι ανετράπησαν. Το μίσος είνε η υπερτάτη θεότης η επικρατούσα μεταξύ των μαχομένων. Το Κιλκίς έν από τα φανατικώτερα κέντρα του Μακεδονικού Βουλγαρισμού, μετεβλήθη εις σωρόν ερειπίων. Η πόλις είχε προοδεύσει. Είχε κτίρια καλώς κατασκευασμένα και δυο εργοστάσια. Μόνον δύο οικίαι επέζησαν της πυρκαϊάς. Η οικία των Γαλλικών καθολικών αποστολών ας διηύθυνεν ο πάτερ Μιχαήλ με οκτώ μοναχάς, αι οποίαι είχον αναλάβει την διδασκαλίαν των παιδίων, και το κονάκιον. Όλαι αι άλλαι οικίαι μετεβλήθησαν εις άμορφον χάος καταρρευσάντων τοίχων. Πανταχού βλέπει τις συντρίμματα και περί τα ερείπια περιφέρονται μερικοί Μουσουλμάνοι, φθάσαντες με τους ημιόνους των μακρόθεν όπως επιδοθώσιν εις λαφυραγωγίαν. Αλλ’ αύτη περιωρίσθη εις ολίγα σίδηρα, επειδή το πυρ κατέστρεψε τα πάντα.

ΚΑΙ ΑΕΡΟΠΛΑΝΟΝ – ΣΚΡΙΠ 1-7-1913

Κατά την αφήγησιν του ετέρου τραυματίου υπαξιωματικού Γ. Ξυδιά του 12ου πεζικού εξ Αμαλιάδος κατά την μάχην του Κιλκίς οι Βούλγαροι εχρησιμοποίησαν και αεροπλάνον. Όταν ο ελληνικός στρατός ακάθεκτος πλέον προήλαυνεν εθεάθη εις τα ύψη βουλγαρικόν αεροπλάνον ενεργούν κατοπτεύσεις. Το αεροπλάνον εκτελούν επιτυχείς πράγματι ελιγμούς έφερε μικράς βουλγαρικάς σημαίας. Μετά δέκα λεπτά εξηφανίσθη προς το βάθος του ορίζοντος. Προφανώς επανήλθε όπως δώση πληροφορίας εις το στρατηγείον του αλλά μετα τινα λεπτά ενεφανίσθη και πάλιν. Ενήργησε τότε ελιγμούς τινάς και έρριψε χειροβομβίδας κατά των ημετέρων. Αποτέλεσμα υπήρξε απλώς ο ελαφρός τραυματισμός 4-5 στρατιωτών.

ΤΑ ΠΑΠΟΥΤΣΙΑ ΤΟΥ …ΣΑΡΑΦΩΦ – ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ 3-8-1913

Μετά την μάχην του Κιλκίς ο Βασιλεύς με το επιτελείον του ήλθεν εις Σαρί – γκιόλ, σιδηροδρομικόν σταθμόν του Κιλκίς. Και ενώ οι άλλοι ησχολούντο να καταστρώσουν την επίπλωσιν του Επιτελείου, η οποία συνέκειτο από ένα τραπέζι με κάνα δυο κουτσά σκαμνιά, τα οποία θα εστεγάζοντο κάτω από μια παράγκα, ο Βασιλεύς ηύρε καιρό να ξεκουρασθή λιγάκι, καθήμενος επάνω στης κάσσες των φυσεγγίων που έτυχαν εκεί δα.

Κείνην την ώρα περνούσεν ένας χωροφύλακας με λουστρινένια παπούτσια πολυτελέστατα, μα δυσανάλογα για το πόδι του, αφού το ένα τρίτον τουλάχιστον εφαίνονταν άδειο από πόδι. Αλλά η αντίθεσις των κάτω άκρων του χωροφύλακος μετά των άνω ήτο τρομακτική. Αθλιότης και λύγδα εις το πηλήκιον, το αμπέχωνον και την γυλότταν. Παρισινή κομψότης και στρατηγικός πλούτος εις τα υποδήματα. Άνω των γονάτων σταυρωτής κάτω των γονάτων στρατηγός. Η Α. Μεγαλειότης που ηννόησε περί τίνος επρόκειτο επήδηξεν από της κάσσες. Ο χωροφύλακας εστάθη εις προσοχήν.

-Πλιάτσικο είνε αυτά; τον ηρώτησε.

Και ο χωροφύλακας με το χέρι πάντα στο πηλίκιο, απήντησεν αδιστάκτως.

-Ναι μεγαλειότατε.

Ο Βασιλεύς ευχαριστημένος από την ειλικρινή απάντησι του χωροφύλακα επροχώρησε χαμογελώντας και ψιθυρίζοντας.

-Ασφαλώς θα είνε τα παπούτσια του Σαράφωφ…

ΤΑ ΜΕΤΑΛΛΙΑ – ΕΜΠΡΟΣ 21-8-1913

«Κύριε διευθυντά

Διατί παρηγγέλθησαν εις την Ευρώπην 300 χιλιάδες αναμνηστικά μετάλλια του πολέμου; Θα απονεμηθούν όλα αυτά; Οι λαβόντες μέρος εις τους δυο πολέμους είμεθα τόσοι τον αριθμόν; Και αν απονεμηθούν τα μετάλλια αυτά εις τους μετασχόντας και μη μετασχόντας του πολέμου – ενθυμείσθε τους κουραμπιέδες – κατά τι θα αμειφθώμεν ημείς οι μετασχόντες των μη μετασχόντων;

Ελπίζω όμως ότι ο Βασιλεύς μας θα εξετάση το ζήτημα και θα στείλη τα μεν μετάλλια εις ημάς, τους δε κουραμπιέδες εις τα … ζαχαροπλαστεία.

Σας προσκυνώ. Εις τραυματίας του πολέμου με δυο πληγάς, τα καλλίτερα δι’ εμέ αναμνηστικά μετάλλια».

ΕΠΕΣΕΝ – ΘΑΝΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ ΝΕΑ ΕΛΛΑΣ 3-2-1914

Ώρα δεκάτη και ημίσεια της πρωίας. Εις τον απέναντι στενόν κατωφερή δρομίσκον από τον οποίον ήρχοντο οι αγγελιοφόροι του οπτικού, είς υπαξιωματκός έφιππος, κατήρχετο τρέχων απεγνωσμένος ως εάν επερίμενε να συντριβή μετά του ίππου το επάνω εις το ανώμαλον λιθόστρωτον.

-Σιγώτερα θα τσακισθής, του εφώναξε κάποιος αξιωματικός.

Εκείνος έτρεξε με περισσοτέραν ταχύτητα και εστάθη προ του επιτελείου πέραν της θέσεως όπου ώφειλον να σταματώσιν οι αγγελιοφόροι. Κραδαίνων εις την δεξιάν εν τεμάχιον χάρτου εφώναξε ένα τρέμον «ζήτω» ωσάν να έσβυνεν εις την λέξιν αυτήν η ζωή του ο βασιλεύς την στιγμήν εκείνην είχε κλίνει το κάθισμά του προς τα οπίσω και εστήριζε την κεφαλήν εις τον τοίχον, εν αναπαύσει μακαριότητος. Ανετινάχθη ηλεκτρισθείς.

-Έπεσεν! είπε και επροχώρησε να λάβη το τεμάχιον εκείνο του χάρτου εκ των χειρών του ταγματάρχου Μομφεράτου όστις είχε σπεύσει προς τον αγγελιοφόρον του. Ήτο το τηλεγράφημα του μεράρχου της δευτέρας μεραρχίας στρατηγού Καλλάρη. Καθώς το ανεγίγνωσκεν ο βασιλεύς μας εφάνη ότι η συγκίνησις ετάρασε την αγαλματικήν ευθυτενίαν του αναστήματός του και ότι εις το πρόσωπον του κάποια έντονος ωχρότης απώθει το αίμα.

«Η πλευρική επίθεσις της μεραρχίας μου, έλεγε το τηλεγράφημα, εις την οποίαν τόσας ελπίδας ηυδόκησε να στηρίξη η Υμετέρα μεγαλειότης επέτυχε πλήρως. Ο εχθρός τρέπεται εις γενικήν υποχώρησιν, ημέτερα δε αποσπάσματα εισέρχονται ήδη εις το Κιλκίς».

Ανάρτηση στο facebook

Σχολιάστε