Ένας Snowden, δύο ταινίες…
…και καθόλου ίχνη.
Του Στέλιου Κούλογλου.
Δύο πρόσφατες ταινίες και άλλα τόσα αποκαλυπτικά δημοσιεύματα ήρθαν να επιβεβαιώσουν τις ανατριχιαστικές αποκαλύψεις που έκανε το 2013 ο Εντουαρντ Σνόουντεν: οι δυνατότητες παρακολούθησης της καθημερινής ζωής μας, από κυβερνήσεις, μυστικές υπηρεσίες ή και ιδιωτικές εταιρείες είναι πλέον απεριόριστες.
Φτιαγμένη από ένα μαέστρο, τον Ολιβερ Στόουν, η πρώτη ταινία είναι εξαιρετική. Στο Snowden ο γνωστός Αμερικανός σκηνοθέτης καταφέρνει να μετατρέψει την ιστορία του υπαλλήλου της αμερικανικής Υπηρεσίας Εθνικής Ασφαλείας σε μια καταιγιστική περιπέτεια που όμως στηρίζεται απολύτως στα πραγματικά περιστατικά. Πηγαίνοντας πέρα από το Citizenfour, το βραβευμένο με Όσκαρ ντοκιμαντέρ της Laura Poitras, o Στόουν παρουσιάζει τα προσωπικά διλήμματα του Σνόουντεν και την πορεία του μέχρι να γίνει ο υπ αριθμόν 1 καταζητούμενος άνθρωπος στον πλανήτη. Είδα την ταινία σε μια προβολή στις Βρυξέλλες υπό τον όρο ότι δεν θα έγραφα καμία κριτική μέχρι τις 15 Σεπτεμβρίου, όταν θα λανσαριστεί επισήμως στην Ευρώπη. Στην ταινία δεν μπορούσε να αναφερθεί ούτε ο Σνόουντεν, που μίλησε από την Ρωσία μέσω Skype, μετά τη προβολή.
Η δεύτερη ταινία, Jason Bourn, ήταν για γέλια και για κλάματα: χωρίς περιεχόμενο και με κλισέ σενάριο, ακόμη και η πρωτότυπη κινηματογραφική γραφή καταντάει μανιέρα, με την ταινία να κορυφώνεται με ένα εξαιρετικά ..πρωτότυπο τρόπο: ένα κυνηγητό με αυτοκίνητα στους δρόμους του Λας Βέγκας! Το μόνο ενδιαφέρον στοιχείο της, όχι απαραίτητα κινηματογραφικό, είναι ότι το σενάριο εμπνέεται από τις αποκαλύψεις Σνόουντεν: η CIA και η Υπηρεσία Εθνικής Ασφαλείας, οι μυστικές υπηρεσίες που κυνηγούν τον Ματ Ντέιμον, έχουν την δυνατότητα να καταστρέψουν ανθρώπους και χώρες, εξαπολύοντας κυβερνοπολέμους. Μπορούν επίσης να παρακολουθούν κάθε κίνηση των εχθρών τους ή και να παίρνουν υπό τον έλεγχο τον υπολογιστή τους.
Αυτές οι τελευταίες είναι μόνο ορισμένες από τις υπηρεσίες που προσφέρει το πρόγραμμα Pegasus της ισραηλινής εταιρίας NSO Group, η οποία κάνει τελευταία χρυσές δουλειές. Από κάθε smart τηλέφωνο, iphone, Android, Blackberry ή Symbian, το Pegasus μπορεί να κλέβει τα SMS, τις επαφές, τα ημερολόγια, τα μέιλ και φυσικά την τοποθεσία όπου βρίσκεται ο παρακολουθούμενος.
Μπορεί ακόμη να καταγράψει όλες τις επισκέψεις που έχουν γίνει μέσω του τηλεφώνου σε ιστοσελίδες, να εμποδίσει τη πρόσβαση σε κάποιες από αυτές, όπως επίσης να χρησιμοποιήσει τη κάμερα του κινητού για να τραβήξει φωτογραφίες ή στιγμιότυπα της οθόνης. Και βεβαίως να στείλει όλα τα παραπάνω δεδομένα σε αυτούς που χρησιμοποιούν το πρόγραμμα, σε πραγματικό χρόνο. Στο Snowden του Ολιβερ Στόουν, στην πρώτη επαφή του με τους δημοσιογράφους του Guardian στους οποίους θα αποκαλύψει το γιγάντωμα του Big Brother, ο ήρωας της ταινίας τους παίρνει τα τηλέφωνα και τα βάζει στο φούρνο μικροκυμάτων.
Σύμφωνα με την εφημερίδα New York Times, που αποκάλυψε την ύπαρξη του Pegasus, το πρόγραμμα πωλείται προς 650.000$ για παρακολουθήσεις 10 τηλεφώνων, χώρια 500.000$ η εγκατάσταση.
Φυσικά υπάρχουν και bonus, αν ο πελάτης είναι απαιτητικός: η παρακολούθηση 100 παραπάνω στόχων δε κοστίζει παρά 800.000$. Η εταιρεία υποστηρίζει ότι το Pegasus πωλείται μόνο σε κυβερνητικές υπηρεσίες για τη καταπολέμηση της τρομοκρατίας, μόνο που το προηγούμενο μήνα έγινε προσπάθεια το πρόγραμμα να εγκατασταθεί στο iphone ενός ακτιβιστή υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Οι ερευνητές ανακάλυψαν και δεύτερο στόχο παρακολούθησης: έναν Μεξικανό δημοσιογράφο που ερευνούσε τη διαφθορά στη κυβέρνηση της χώρας.
Εν τω μεταξύ, στην σημασία των αποκαλύψεων Σνόουντεν επανήλθε πριν από λίγες μέρες ο Βernard Barbier, πρώην υψηλόβαθμο στέλεχος των γαλλικών μυστικών υπηρεσιών.
Σε μια ομιλία του στο Πανεπιστήμιο, ο κ. Barbier εξήγησε πως ο Σνόουντεν τους άνοιξε τα μάτια για το quantum attack: κάποιος από το γαλλικό Προεδρικό Μέγαρο μπορεί να ήθελε να επισκεφθεί μια σελίδα του facebook, αλλά η αμερικανική Υπηρεσία Εθνικής Ασφαλείας παρεμβαλλόταν και απαντούσε, πράγμα που της επέτρεπε να μπει στον υπολογιστή του και να αναλάβει τον έλεγχο του.
Στην ίδια ομιλία, σύμφωνα με την Le Monde, ο Βernard Barbier αποκάλυψε πως οι γαλλικές μυστικές υπηρεσίες είχαν ξεκινήσει το 2005 μια γιγαντιαία επιχείρηση υποκλοπών: θεωρητικά στόχος ήταν το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, μόνο που η σβάρνα πήρε τον Καναδά, την Ισπανία, τη Νορβηγία, την Ελλάδα, την Ακτή Ελεφαντοστού και την Αλγερία, χώρια ότι τη πλήρωσαν και κάποιοι στόχοι στη Γαλλία.
Από την πλευρά του, το πρόγραμμα Pegasus μπορεί να εγκατασταθεί στο τηλέφωνο του στόχου με πολλούς τρόπους: με αποστολή μέιλ ή SMS, μέσω δορυφόρου και public Wifi, ή και χειροκίνητα, όπως στις παλιές κατασκοπευτικές ταινίες. Σε κάθε περίπτωση τόσο η εγκατάσταση όσο και η παρακολούθηση, δεν αφήνουν, σύμφωνα με το ανατριχιαστικό διαφημιστικό της εταιρείας, «κανένα ίχνος».
Άρθρο στο tvxs.gr
