Πεντε μυθοι για το PSI …
…και τρεις αληθειες
Του Λάζαρου Λαζαρίδη (ΣΥΡΙΖΑ)
—————————————————————————————————————————————————————————————Μύθος 1ος: «Το PSI θα μειώσει το χρέος ως το 2020 στο 120% του ΑΕΠ»\
Κάτι τέτοιο αποκλείεται και αυτό γίνεται παραδεκτό από τους περισσότερους διεθνείς αναλυτές, ακόμα και τους φιλελεύθερους. Το κούρεμα του ελληνικού χρέους μπορεί να προκαλεί μία ελάφρυνση της τάξης των 105 δις, όμως παράλληλα η Ελλάδα υπογράφει δανειακή σύμβαση με την οποία θα λάβει πακέτο στήριξης 130 δις υπό τους πλέον επαχθείς όρους. Το σημαντικότερο κομμάτι από αυτό το πακέτο εγγράφεται στο δημόσιο χρέος, αναιρώντας έτσι την ελάφρυνση του χρέους.
Με το κούρεμα κατά 53,5% του ομολογιακού χρέους της Ελλάδας που διακρατούν ιδιώτες μας λένε ότι το χρέος θα γίνει βιώσιμο, το 2020 επειδή σύμφωνα –με τις αισιόδοξες, όπως παραδέχονται, προβλέψεις της τρόικας- το δημόσιο χρέος θα ανέρχεται στο 120% του ΑΕΠ. Πρώτα από όλα πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι το χρέος 120% του ΑΕΠ ως «βιώσιμο» είναι μία τελείως αυθαίρετη υπόθεση, και τοποθετείται ως στόχος μόνο και μόνο επειδή τόσο είναι το χρέος της Ιταλίας σήμερα. Αν βάφτιζαν μικρότερο χρέος ως «βιώσιμο» για την Ελλάδα, θα σήμαινε παραδοχή ότι σήμερα το χρέος της Ιταλίας δεν είναι βιώσιμο και θα είχε καταστροφικές συνέπειες για την παγκόσμια οικονομία.Πώς είναι δυνατόν όμως ένα τέτοιο χρέος να είναι βιώσιμο το 2020, όταν το 2009 το δημόσιο χρέος της Ελλάδας –που δεν ήταν βιώσιμο- ήταν 115%;
Μύθος 3ος: «Με το PSI απομακρύνεται ο κίνδυνος της χρεοκοπίας»
Αντίθετα. Ο κίνδυνος της χρεοκοπίας γίνεται όλο και πιο μεγάλος εξαιτίας των πολιτικών που συνοδεύουν το PSI. Ήδη έχει προεξοφληθεί από πλήθος έγκριτων οικονομολόγων αλλά και πολιτικών ότι ενδεχομένως εντός του χρόνου θα χρειαστεί και τρίτο πακέτο βοήθειας για την Ελλάδα. Μάλιστα το παραδέχθηκε και ο Σόιμπλε και ο Καγκελάριος της Αυστρίας.
Τα κουρέματα χρέους με τη συνοδεία τέτοιων πολιτικών αποτελούν ένα βαρέλι δίχως πάτο και δεν πρόκειται να σταματήσουν, ενώ κάθε φορά θα δεσμεύουν την χώρα όλο και περισσότερο. (Δείτε παρακάτω στις «αλήθειες» ότι όχι μόνο δεν μας σώζουν από χρεοκοπία, αλλά η χρεοκοπία θα γίνει με πολύ χειρότερους όρους).
Μύθος 3ος: «Με το PSI επιστρέφουμε στην ανάπτυξη»
Όχι μόνο δεν δημιουργούνται συνθήκες ανάπτυξης αλλά αντίθετα επιδεινώνονται οι συνθήκες ύφεσης της ελληνικής οικονομίας. Όλο και μεγαλύτερες περικοπές στο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, στους μισθούς και όλο και μεγαλύτερη συρρίκνωση της αγοραστικής δύναμης, μέσω της φορολογίας των μισθωτών και των συνταξιούχων. Ανάπτυξη με τέτοια μέθοδο, δεν προβλέπεται.
Αλλά ακόμη και όταν μιλάνε για ανάπτυξη, έχουν στο μυαλό τους μια ρημαγμένη οικονομία και κοινωνία όπου η ανάπτυξη θα βασίζεται σε δύο πυλώνες: ξεπούλημα του δημόσιου πλούτου στο ξένο και στο ελληνικό κεφάλαιο αντί πινακίου φακής και δημιουργία μίας απέραντης Ειδικής Οικονομικής Ζώνης στην Ελλάδα, όπου θα αποτελεί πάρκο αναψυχής για το κεφάλαιο. Μηδενικά εργασιακά δικαιώματα, μισθοί Κίνας, μηδενικοί φόροι στο κεφάλαιο.
Μύθος 4ος: «Το PSI διασφαλίζει τη σταθερότητα της Ευρωζώνης»
Ακόμη κι αν το PSI έλυνε το πρόβλημα χρέους στην Ελλάδα –που δεν το κάνει- η σταθερότητα στην Ευρωζώνη δεν θα εξασφαλιζόταν. Λίγες μέρες μετά την ολοκλήρωσή του, οι διεθνείς αναλυτές αναφέρουν ότι τόσο η Πορτογαλία όσο και η Ισπανία είναι πιο κοντά από ποτέ στην χρεοκοπία, και θα χρειαστούν πολύ γρήγορα αναδιάρθρωση χρέους και πακέτο στήριξης. Η Ευρωζώνη δεν αντιμετωπίζει τα δομικά προβλήματα της, αλλά αντιθέτως με τις πολιτικές της τα οξύνει. Ακόμη και ο μόνιμος μηχανισμός στήριξης (ESM) που θα τεθεί σε λειτουργία το καλοκαίρι του 2012 είναι αμφίβολης αποτελεσματικότητας, ενώ οι ενέσεις ρευστότητας τρισεκατομμυρίων ευρώ της ΕΚΤ προς τις τράπεζες δεν έχουν αποδώσει.
Η σταθερότητα της Ευρωζώνης μέσω πολιτικών λιτότητας είναι ένα άπιαστο όνειρο.
Μύθος 5ος: «Οι τράπεζες χάνουν από το PSI»
Αυτός είναι ένας μύθος που καλλιεργείται τεχνηέντως από τα κυβερνητικά παπαγαλάκια για να φανεί ότι ο μεγαλύτερος ευνοημένος των τελευταίων δεκαετιών από τις κυβερνήσεις, δηλαδή οι τράπεζες, πληρώνουν κι αυτές ένα τίμημα, για την κρίση που προκάλεσαν.
Είναι όμως μύθος, γιατί ενώ χάνουν από το κούρεμα των ομολόγων, κερδίζουν πάρα πολλά από τα ανταλλάγματα που παίρνουν από την τρόικα και την κυβέρνηση.
Πρώτα από όλα, όλα τα χρήματα από το πακέτο των 130 δις προορίζονται να ικανοποιήσουν ανάγκες των πιστωτών, δηλαδή των τραπεζών στη συντριπτική τους πλειοψηφία. Αυτό γίνεται επειδή είτε τα χρήματα αυτά προορίζονται για την αποπληρωμή τόκων και χρεολυσίων από την πλευρά του Ελληνικού Δημοσίου προς αυτές είτε για την ανακεφαλαιοποίησή τους. Ειδικά, η τελευταία γίνεται με σκανδαλώδεις όρους, εξαιρετικά ευνοϊκούς για τις τράπεζες και εξαιρετικά επαχθείς για το ελληνικό δημόσιο, αφού το τελευταίο και θα καταβάλει το τίμημα της ανακεφαλαιοποίησης και δεν θα έχει λόγο στη διοίκηση των τραπεζών, αφού η ανακεφαλαιοποίηση γίνεται με κοινές μετοχές χωρίς δικαίωμα ψήφου!
Παράλληλα, ένα ακόμη δωράκι προς τις τράπεζες είναι ότι επεκτείνεται η δυνατότητα συμψηφισμού μελλοντικών κερδών με ζημιές από τα 5 χρόνια στα 30, δηλαδή για όσο διαρκούν τα νέα ομόλογα που αντάλλαξαν μέσω του PSI.
…ΚΑΙ 3 ΑΛΗΘΕΙΕΣ!
Αλήθεια 1η: «Από το PSI χάνουν τα ασφαλιστικά ταμεία, τα φυσικά πρόσωπα και πλήθος ΝΠΔΔ»
Τα ασφαλιστικά ταμεία χάνουν από τα αποθεματικά τους περίπου 12,3 δις ευρώ. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα αποθεματικά των ταμείων που βρίσκονταν κατατεθειμένα στον κοινό λογαριασμό της Τράπεζας της Ελλάδος, επενδύθηκαν σε ομόλογα από την ΤτΕ, χωρίς καν τα ασφαλιστικά ταμεία να ρωτηθούν! Οι συνέπειες για τη βιωσιμότητα των ταμείων είναι τεράστιες. Με αυτό τον τρόπο όμως θα δοθεί ώθηση στην ιδιωτική ασφάλιση, αφού οι ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρίες –μέλη μεγάλων τραπεζικών ομίλων- καραδοκούν.
Επίσης, 11.000 φυσικά πρόσωπα, στην πλειοψηφία τους μικρομεσαίοι, μέσω του PSI χάνουν τις αποταμιεύσεις μιας ζωής, ενώ δεν προβλέπεται για αυτούς καμία αποζημίωση, στα πλαίσια της «ενιαίας αντιμετώπισης των πιστωτών» όπως διατεινόταν ο Βενιζέλος, ως Υπουργός Οικονομικών. Βέβαια οι τράπεζες λαμβάνουν δωράκι άνω των 50 δις ευρώ για ανακεφαλαιοποίηση λόγω του κόστους από το PSI…
Τέλος πολύ μεγάλες είναι οι απώλειες για διάφορα ΝΠΔΔ που είχαν καταθέσεις στον κοινό λογαριασμό της ΤτΕ και αυτή τις τοποθετούσε σε ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου. Αυτό ισχύει για τα πανεπιστημιακά ιδρύματα, το ΤΕΕ κτλ.
Αλήθεια 2η: «Με το PSI η Ελλάδα απεμπολεί βασικά διαπραγματευτικά όπλα και καθίσταται έρμαιο των πιστωτών»
Η παραπάνω αλήθεια είναι πολύ οδυνηρή. Κάτι τέτοιο γίνεται απολύτως ενσυνείδητα από την κυβέρνηση. Ο τρόπος με τον οποίο γίνεται αυτό είναι ο εξής: Πρώτον, ανταλλάσσονται ομόλογα που υπάγονται στο ελληνικό δίκαιο με ομολόγα που υπάγονται στο αγγλικό δίκαιο. Το τελευταίο είναι ιδιαίτερα φιλικό προς τους πιστωτές ενώ παράλληλα δημιουργεί εμπράγματες υποχρεώσεις στους οφειλέτες. Δηλαδή αν η Ελλάδα δεν είναι συνεπής στις πληρωμές του δανείου, θα μπορούν οι δανειστές να κατάσχουν περιουσία του δημοσίου. Δεύτερον δημιουργείται ειδικός λογαριασμός στον οποίο θα κατατίθενται απευθείας τα ποσά από τα νέα δάνεια και ο οποίος θα συμπληρώνεται με δημόσια έσοδα! Σκοπός του λογαριασμού αυτού θα είναι να αποπληρώνονται απευθείας οι δανειακές υποχρεώσεις και μάλιστα κατά προτεραιότητα σε σχέση με τις υπόλοιπες δαπάνες του κράτους, δηλαδή για παιδεία, υγεία, μισθούς και συντάξεις. Και μάλιστα αυτό είναι υποχρεωμένη η ελληνική κυβέρνηση να το περάσει και στο Σύνταγμα της Ελλάδας! Τρίτον, το χρέος της Ελλάδας ενώ βρίσκονταν σε χέρια ιδιωτών πριν το PSI, μετά την ολοκλήρωσή του περνάει στον επίσημο τομέα (EFSF, Ευρωπαϊκά κράτη). Κάτω από αυτές τις συνθήκες μία μελλοντική διαγραφή γίνεται ακόμη πιο δύσκολη.
Τα παραπάνω τρία σημεία είναι δικλείδες ασφαλείας που βάζουν οι πιστωτές για να μην μπορέσει η Ελλάδα κάτω από άλλη κυβέρνηση φυσικά να ανατρέψει τους επαχθείς όρους. Και η ελληνική κυβέρνηση που του τα αποδέχτηκε το ξέρει αυτό. Όμως όσο και να δυσκολεύουν το έργο της αναδιαπραγμάτευσης, αυτοί οι όροι, θα φανούν αδύναμοι, από τη στιγμή που η Ελλάδα έχει ακόμη ισχυρά διαπραγματευτικά όπλα.
Αλήθεια 3η: «Το PSI το ακολουθούν και νέες περικοπές»
Μας λένε πως το PSI θα δώσει πνοή και θα απελευθερώσει τους πολίτες από επιπρόσθετα βάρη. Δύο μήνες μετά την ολοκλήρωσή του όμως, τον Μάιο του 2012, θα ψηφιστεί το νέο Μεσοπρόθεσμο Σχέδιο για την περίοδο 2013-2016, το οποίο περιλαμβάνει περικοπές 11,5 δις ευρώ! Οι περικοπές αυτές θα προέλθουν από μειώσεις σε μισθούς στο δημόσιο, απολύσεις 150.000 δημοσίων υπαλλήλων ως το 2015, περικοπές σε συντάξεις και κοινωνικά επιδόματα, καθώς και σε δαπάνες που αφορούν την υγεία.
Η λιτότητα που μας επιβάλουν δεν έχει τελειωμό και σίγουρα το PSI δεν αποσκοπούσε να την ανακόψει.