Πάνω απ’ όλα καταθέτες
Της Αγγελικής Σπανού.
Συνήθως αυτοί που καλλιεργούν τον τραπεζικό πανικό και όσοι, σιωπηρά, τον εύχονται, εμφανίζονται πολύ συμπονετικοί απέναντι στους αναστατωμένους πολίτες που τρέχουν στα ΑΤΜ και στα γκισέ των τραπεζών για να φυλάξουν τις αποταμιεύσεις τους στο σπίτι. Κάπως έτσι λειτουργεί ο φαύλος κύκλος:
Εκφράζεται ανησυχία για τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος, οργιάζει η φημολογία για τεράστιες εκροές, ακολουθεί σεναριολογία για capital controls και το bank run πυροδοτείται ακριβώς την ώρα που ξορκίζεται. Τα τελευταία 24ωρα τα είδαμε όλα: Υπουργοί οικονομικών της ευρωζώνης, στέλεχος της ΕΚΤ, διεθνή και εγχώρια ΜΜΕ, έπαιξαν ένα σκληρό παιχνίδι διαρροών για να κυκλοφορήσει ότι τη Δευτέρα το πρωί θα έρθει η συντέλεια του ελληνικού κόσμου με τράπεζες κλειστές.
Στο δίχτυ πιάνονται τα μικρά ψάρια. Τα μεγάλα ψάρια έφυγαν νωρίς. Από το 2010 τα βαριά πακέτα μετακινήθηκαν και η λεγόμενη ελληνική ελίτ απέδειξε τον πατριωτισμό της με τεράστια εμβάσματα στις τράπεζες του εξωτερικού και βαλίτσες γεμάτες χαρτονομίσματα που κατέληξαν σε φορολογικούς παραδείσους. Επόμενο ήταν να ακολουθήσουν πολλοί από τη μεσαία τάξη είτε αγοράζοντας ξένα ομόλογα είτε ανοίγοντας λογαριασμό σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Εβλεπαν, άλλωστε, ότι τα μέλη του ελληνικού κοινοβουλίου δεν έδιναν το παράδειγμα επαναπατρίζοντας τις δικές τους καταθέσεις στο εξωτερικό. Το ίδιο συμβαίνει και σήμερα, ακόμη και με υπουργούς. Η στάση αυτή δεν έχει κομματικό χρώμα. Δεν προκύπτει, δηλαδή, ότι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ αποκλείεται να σήκωσαν τα λεφτά τους από την τράπεζα πριν από τις εκλογές και δεν έχει καμία σημασία αν μια τέτοια συμπεριφορά βγάζει νόημα, αφού είναι πολλά όσα δεν βγάζουν.
Μέσα εγκλωβίστηκαν μικροκαταθέτες και άνθρωποι που δεν έχουν επαφή με το εξωτερικό, όπως είναι συνήθως οι συνταξιούχοι. Πώς να βγάλουν τα λεφτά έξω και αν τα χρειαστούν πώς θα τα φέρουν πίσω, δύσκολη η συνεννόηση σε άλλη γλώσσα, ακριβές και οι μετακινήσεις, γενικά δεν είναι στην κουλτούρα τους τέτοιου είδους συναλλαγές, εδώ οι περισσότεροι δεν έχουν μπει στη διαδικασία των ηλεκτρονικών πληρωμών και στήνονται στις ουρές για να εξοφλήσουν ένα λογαριασμό.
Μια γιαγιά στην Ηπειρο δεν είχε φανταστεί ότι τα παιδιά θα ξετρύπωναν τα λεφτά που είχε θάψει έξω από το σπίτι και θα έπαιζαν ένα πραγματικό κυνήγι του χαμένου θησαυρού. Ενας παπούς κατέφυγε στην αστυνομία για να δηλώσει ότι δεν θυμάται πού έχει κρύψει χρήματα και να ζητήσει να γίνει έρευνα μήπως και εντοπιστούν. Υπάρχουν πάμπολλες μικρές αστείες ανθρώπινες ιστορίες με φόντο τον τραπεζικό πανικό και αρκετές δραματικές αφού έγιναν φοβερές ληστείες με θύματα ηλικιωμένους.
Είναι πραγματικά αξιολύπητοι όσοι ψάχνουν οικιακές κρυψώνες για μασούρια με ευρώ προκειμένου α) να έχουν ρευστότητα αν αποφασιστούν περιορισμοί στις αναλήψεις β) να βρεθούν με ευρώ αν προκύψει αλλαγή νομίσματος γ) να αποφύγουν αιφνιδιαστικό κούρεμα καταθέσεων.
Ολα αυτά είναι μάταια γιατί αν συμβεί μια τέτοιων διαστάσεων καταστροφή δεν πρόκειται να ζήσουν καλύτερα όσοι θα έχουν κάμποσα ευρώ στο σπίτι. Γιατί το όριο ανάληψης θα επαρκεί για να καλύψουν τις ανάγκες τους και η πραγματική αγωνία θα αφορά τη λειτουργία του κράτους και την επάρκεια σε βασικά αγαθά. Επίσης, το σενάριο δραχμής δεν θα γινόταν πιο υποφερτό ούτε θα μπορούσαν να πάνε με τα ευρώ τους στο σούπερμάρκετ, ενώ αν ερχόταν bail in στις τράπεζες μπορεί το ποσό που θα έχαναν να τους φαινόταν ασήμαντο μπροστά στις συνολικές απώλειες που θα άγγιζαν τη ζωή όλων, και τη δική τους.
Με άλλα λόγια, είναι μάταιος κόπος να προσπαθεί κανείς να προστατευθεί από ένα κύμα που, αν σηκωθεί, θα σαρώσει τα πάντα. Η μοίρα του μικροκαταθέτη είναι πολύ πιο δύσκολη από εκείνη του μεγαλοκαταθέτη. Οι εταίροι μας που ανησυχούν για τη σταθερότητα του εγχώριου τραπεζικού συστήματος αναφέρονται στον πρώτο, αφού ο δεύτερος είναι πελάτης δικών τους τραπεζών. Και ίσως επενδύουν στην πολιτική σημασία του τραπεζικού πανικού, θεωρώντας ότι ο Ελληνας είναι λιγότερο ιδεολόγος και περισσότερο καταθέτης. Επομένως, θέλει την επιθετική διαπραγμάτευση και τα μεγάλα “όχι”, αρκεί να έχει φυλαγμένα τα λεφτά στα σπίτι. Μάλλον δεν ξέρει ότι το παιχνίδι είναι στημένο με τον νικητή κερδισμένο από τα αποδυτήρια. Ακόμη και αν δεν αφήσει ούτε ένα από τα ευρώ του στην τράπεζα, και πάλι αυτός θα χάσει.
Άρθρο στο tvxs.gr
