Ο καθένας μας ας μιλά για αυτά…
…που ξέρει καλύτερα.
Του Νίκου Κωνσταντινίδη*
Ο τρόπος που σκεφτόμαστε λέγεται νοοτροπία. Μπορούμε να αλλάξουμε τον τρόπο αυτό αναρωτιέται ο άνθρωπος από τα παλιά παλιά. Και φυσικά μπορούμε, του απαντά η ίδια η Φύση. Το βλέπουμε στα φυτά που ηλιοτροπίζουν,που στρέφονται δηλαδή στον ήλιο, όπως τα ηλιοτρόπια. Το βλέπουμε και στα φυτά που σεληνιοτροπίζουν, που ακολουθούν δηλαδή τη σελήνη.
Ο Όμηρος στην αρχή της «Οδύσσειας», αναφέρεται στην φράση «νόον έγνω», εννοώντας προφανώς ότι η γνώση αλλάζει τον άνθρωπο, γεγονός που το διατυπώνει κι αλλού λέγοντας «στρεπταί φρένες εσθλών». Ότι οι λογικοί αλλάζουν μυαλά. Εκείνοι που δεν αλλάζουν είναι οι εγωιστές, οι φανατικοί και οι ξερόλες.
Οι λέξεις αριστερός ή δεξιός εκτός από πολιτικοί όροι είναι και γεωγραφικοί. Πολιτική είναι γενικώς το έμπρακτο αποτύπωμα που αφήνει ο άνθρωπος στο ιστορικό του γίγνεσθαι. Αυτό το πνεύμα τίμησαν οι Αθηναίοι τον 5ο π.Χ. αιώνα συμπυκνωμένο στο ρητό του Σοφοκλή “πολλά τα δεινά κουδέν ανθρώπου δεινότερον πέλει”. Τίποτα το πιο δεινό, το πιο ικανό από τον άνθρωπο. Αν δεν είναι κανείς καλός ή ικανός ως άνθρωπος τίποτα το καλό δεν έχει να προσφέρει στην κοινωνία.
Η πρωτοπορία σε κάθε κοινωνία συνδυάζεται με τη γνώση και την καινοτομία. Παντού στην φύση το νέο διαδέχεται το παλιό, όπου η ζωή προχωρεί και δεν βαλτώνει. Και κατά τον Ηράκλειτο, και το νερό ακόμη στον ίδιο ποταμό που ρέει, με νέο νερό αλλάζει. Κάτι ανάλογο θα έπρεπε να ισχύει και στην πολιτική, για την ανανέωση των ιδεών.
Στον τόπο μας ευκολότερα μπορεί να γίνει κανείς υπουργός παρά αμπελουργός ή κηπουρός σε δήμο. Η αμπελουργία είναι επιστήμη θέλει γνώσεις. Αντίθετα το υπουργιλίκι η μόνη προϋπόθεση που απαιτεί είναι η κομματική. Γιατί, αν αποτύχει κανείς σε ένα υπουργείο, εύκολα μπορεί να μετατεθεί σ’ ένα άλλο.
Στις τοπικές εκλογές ορισμένοι από αυτούς που ζητούν την ψήφο μας έχουν όντως δοκιμαστεί κι έχουν πράγματι αφήσει θετικά αποτυπώματα, στην επαγγελματική τους ζωή. Υπάρχουν όμως και αυτοί που υπολείπονται εκείνων που τους ψηφίζουν, όπως συμβαίνει και στις εθνικές εκλογές. Άλλωστε, δεν υπάρχει επαγγελματική κατηγορία ανθρώπων που όσοι την συγκροτούν είναι όλοι τους ακριβώς το ίδιο. Ούτε όλοι οι δάσκαλοι είναι το ίδιο καλοί, ούτε όλοι οι γιατροί, ούτε και όλοι οι πολιτικοί.
Η δημοκρατία και η αξιοκρατία είναι σιαμαίες αδερφές. Πουθενά στον πολιτισμένο κόσμο η δημοκρατία δεν θα έπρεπε να χωρίζεται με διαζευκτικό «ή» από την αξιοκρατία. Και αυτό οι πρώτοι που οφείλουν να το γνωρίζουν είναι οι βουλευτές και οι γραμματείς των κομμάτων. Να στηρίξουν όσους/ες αξίζουν, ανεξάρτητα από συνδυασμούς, ειδικά στις περιπτώσεις που δεν κατέβασαν τα κόμματά τους ψηφοδέλτια, είτε γιατί έτσι ήθελαν οι ίδιοι είτε όχι.
Το αμπέλι θέλει αμπελουργούς και το καράβι ναύτες λέει ο λαός μας. Κανείς δεν μπορεί να σου μάθει εκείνο που δεν ξέρει. Κανείς δεν μπορεί να μιλά στην εποχή της εξειδίκευσης επί παντός του επιστητού ως ειδικός. Ας μάθουμε επιτέλους να μιλάμε γι’ αυτό που γνωρίζουμε καλύτερα. Ο γιατρός να μιλά ως γιατρός, ο γεωργός ως γεωργός και ο δάσκαλος ως δάσκαλος. Μόνο έτσι θα πάμε μπροστά συνολικά ως κοινωνία.
*Εκπαιδευτικός – συγγραφέας