Νέα καθήκοντα
Του Τάσου Παππά.
Το μικρόβιο της αμφιβολίας για τις προθέσεις της Γερμανίας που «φύτευσε» η ελληνική κυβέρνηση στο σώμα της ευρωζώνης φαίνεται πως αρχίζει να μεταδίδεται.
Ευρωπαίοι αξιωματούχοι που είχαν διακριθεί στο άθλημα της συκοφάντησης του Τσίπρα, όπως ο πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς, ο επικεφαλής του SPD Ζίγκμαρ Γκάμπριελ και ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, εκτιμώντας ότι ο Ελληνας πρωθυπουργός έκανε τα πάντα και κυρίως αυτά που ήταν πολύ δυσάρεστα για τον ίδιο και το κόμμα του, εκφράζουν δημοσίως τη δυσφορία τους για τη συμπεριφορά των Μέρκελ, Σόιμπλε.
Ο κυβερνητικός συνασπισμός στη Γερμανία μοιάζει να μην είναι τόσο συμπαγής όσο έδειχνε πως ήταν μέχρι πριν από λίγο καιρό. Την ίδια στιγμή οι ηγέτες που βοήθησαν την ελληνική κυβέρνηση (Ολάντ, Ρέντσι) να αποφύγει την ασύντακτη χρεοκοπία ή την προσωρινή έξοδο από την ευρωζώνη, επιχειρούν να αποκρούσουν τις πρακτικές δολιοφθοράς των γερμανικών ελίτ και στηρίζουν την προσπάθεια της Ελλάδας.
Κάτι αλλάζει στην Ευρώπη και ο μύθος που καλλιεργούσε η γερμανική Χριστιανοδημοκρατία για τη σωτηρία της Ευρώπης δεν είναι τόσο ενάρετος και τόσο άτρωτος όσο τον παρουσίαζαν οι οπαδοί του, όπως υποστηρίζουν κυβερνητικοί παράγοντες, ή έχουμε να κάνουμε, όπως ισχυρίζονται στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, με το γνωστό τοις πάσι παιχνίδι του καλού και του κακού μπάτσου, όπου τη θέση του σκληρού ανακριτή έχει αναλάβει η Γερμανία, σε συνεννόηση όμως με τους υπόλοιπους εταίρους;
Στο ερώτημα αυτό θα απαντήσει μόνο η ζωή. Αυτό που έχει σημασία τώρα είναι ότι η χώρα θα πορευθεί, αν δεν μεσολαβήσει κάποια ανατροπή εδώ ή στην Ευρώπη, την επόμενη τριετία μ’ ένα βαρύ πρόγραμμα το οποίο θα κληθεί να εφαρμόσει η κυβέρνηση που θα προκύψει από τις επικείμενες εκλογές. Καθόλου εύκολη δουλειά. Υπόθεση εργασίας: Ο ΣΥΡΙΖΑ, όχι ασφαλώς με τη σημερινή μορφή του, πετυχαίνει αυτοδυναμία (δύσκολος αλλά όχι ανέφικτος στόχος) ή σχηματίζεται συμμαχική κυβέρνηση με κορμό τον ίδιο. Με ποια κατάσταση θα αναμετρηθεί και ποια προβλήματα θα διαχειριστεί:
■ Το αφήγημα περί μνημονιακών και αντιμνημονιακών δυνάμεων που χωρίζονται με σινικά τείχη και υποτίθεται ότι ήταν η σύγχρονη εκδοχή της διάκρισης Αριστεράς-Δεξιάς έχει εκμετρήσει το ζην του. Κάθε απόπειρα να κρατηθεί στη ζωή με το σκεπτικό πως μια αριστερή κυβέρνηση μπορεί να υπηρετήσει με προοδευτική λογική ένα σκληρό Μνημόνιο θα αποτύχει παταγωδώς.
Τα επιχειρήματα περί ωμού εκβιασμού και αναγκαστικής συνθηκολόγησης για να μην υπάρξει πανωλεθρία που χρησιμοποιήθηκαν κατά κόρον, έχουν ημερομηνία λήξης. Οπως και ο οίκτος για τα βασανιστήρια που υπέστη ο Αλ. Τσίπρας από τους ανάλγητους δανειστές.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, αν βρίσκεται στα πράγματα, οφείλει να επεξεργαστεί μια νέα θεωρία που δεν θα περιέχει τους ρητορικούς λεονταρισμούς, τις θηριώδεις αυταπάτες, τους μαξιμαλισμούς και τις αστοχίες της προηγούμενης φάσης και μια διαφορετική στρατηγική συμμαχιών, αφού πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι θα κλονιστεί η σχέση που είχε διαμορφώσει με αρκετές κοινωνικές ομάδες, πρωτευόντως με τη νεολαία που έσπευσε μαζικά στην κάλπη του δημοψηφίσματος να στηρίξει το «όχι», αλλά και με τους αγρότες που κι αυτοί μετακινήθηκαν προς τον ΣΥΡΙΖΑ, σπάζοντας παραδοσιακούς δεσμούς, αλλά θα πληγούν από τα νέα μέτρα και μπορεί να αναθεωρήσουν τη στάση τους.
Ο νέος ΣΥΡΙΖΑ θα αναγκαστεί να κινηθεί προς σοσιαλδημοκρατική κατεύθυνση και είναι στο χέρι της ηγεσίας του να μη γίνει σοσιαλφιλελεύθερο κόμμα, σαν κι αυτά που βδελυσσόταν την προηγούμενη περίοδο.
■ Η ανασφάλεια για τη σχέση της χώρας με την ευρωζώνη θα υποχωρήσει, ωστόσο κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί στη νέα κυβέρνηση ότι το σχέδιο Σόιμπλε δεν θα επιστρέψει στην ημερήσια διάταξη, μόλις εμφανιστούν (που θα εμφανιστούν) τα πρώτα αγκάθια κατά τη διάρκεια υλοποίησης της συμφωνίας.
Αν δεν ξεκινήσει ένα δυναμικό πρόγραμμα χρηματοδότησης της παραγωγικής δραστηριότητας, μ’ άλλα λόγια αν οι, για δεύτερη φορά, σωσμένες με χρήματα των φορολογουμένων τράπεζες δεν αρχίσουν να δανειοδοτούν τις επιχειρήσεις, η ανάκαμψη θα παραμείνει μαγική εικόνα, η ανεργία θα εξακολουθήσει να είναι θηλιά θανάτου για την κοινωνία και η διστακτική συγκατάθεση που προσφέρουν μέχρι τώρα οι πολίτες επειδή δεν θέλουν να γυρίσουν οι προηγούμενοι, θα μετεξελιχθεί πολύ γρήγορα σε οργή, ενδεχομένως τυφλή και γι’ αυτό εξαιρετικά επικίνδυνη για το πολιτικό σύστημα και τελικώς για την ίδια την κοινοβουλευτική δημοκρατία.
■ Οι προφορικές δεσμεύσεις των δανειστών για τη διευθέτηση του χρέους πρέπει να πάρουν σάρκα και οστά, διαφορετικά θα είναι σαν να χτίζεις στην άμμο. Η χώρα δεν είναι σε θέση να εξυπηρετήσει το υπέρογκο χρέος της. Αν είναι υποχρεωμένη να πληρώνει τεράστια ποσά κάθε χρόνο σε τόκους και τοκοχρεολύσια δεν πρόκειται να ξεφύγει ποτέ από την αιχμαλωσία.
Η κριτική ότι χώρες σαν την Ελλάδα έχουν μετατραπεί τελεσίδικα σε αποικίες χρέους θα φαντάζει πειστική και θα κερδίζει συνεχώς έδαφος το ήδη αρκετά δημοφιλές σε τμήματα του πληθυσμού ρεύμα του δημιουργικού ευρωσκεπτικισμού που, όπως όλα δείχνουν, θα έχει και ξεχωριστή πολιτική έκφραση με ριζοσπαστικό πρόσημο.
■ Ανεξάρτητα από τα παραπάνω, ακόμη κι αν οι εξελίξεις δεν είναι τόσο δυσάρεστες όσο προβλέπουν οι ειδικοί, η νέα κυβέρνηση, ιδιαίτερα αν είναι κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, είναι υποχρεωμένη να καταστρώσει και ένα σχέδιο αποδέσμευσης από την ευρωζώνη εφόσον κριθεί ότι οι συσχετισμοί στην Ευρώπη παραμένουν εξαιρετικά αρνητικοί ή αν η ιδέα για ευρωζώνη δύο ταχυτήτων -με βασικούς και τσικό- γίνει πράξη.
Άρθρο στην ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ
