Μια προσφορά στον Δημιουργό και Πλάστη
Μια ικεσία- παράκληση ή ευχαριστία.
Γράφει ο Βασίλης Αθανασιάδης.
Πανάρχαιο έθιμο, η απαρχή του χάνεται στα βάθη των αιώνων. Μυθικοί χρόνοι, η θυσία της Ιφιγένειας στην Αυλίδα για πνοή ευνοϊκών ανέμων, για την έναρξη της εκστρατείας των Ελλήνων κατά της Τροίας (12ος Αιώνας π.Χ.), Θρησκευτική ένδειξη υπακοής στην Θεϊκή εντολή (η θυσία του Αβραάμ), δεκάδες άλλες αναφορές από την απαρχή της ιστορίας ενταγμένες στα ήθη και τα έθιμα του Ελληνικού λαού αλλά και παγκόσμια και ιδιαίτερα στην καθ΄ημάς ανατολή.
Ποιά μάνα δεν έχει πει την φράση “θυσία γίνομαι” για το παιδί της, όπως η Πόντια μάνα έλεγε “γουρπάν να ίνουμαι για τεσέν πουλί μ΄ ”, ένδειξη υπέρτατης αγάπης.
Ένα έθιμο που τηρούν με ευλάβεια οι Ανατολικορωμυλιώτες (ιδιαίτερα Σιναπλιώτες) του Πολυκάστρου είναι το “Κουρμπάνι” που πραγματοποιούν κάθε χρόνο την 1η Δευτέρα μετά την Κυριακή του Θωμά και αφού περάσει η γιορτή του Άη Γιώργη, στις παρυφές του πρώτου γήλοφου ανατολικά του Αξιού και δίπλα (Δυτικά) του στρατοπέδου του πυροβολικού.
Την προηγούμενη ημέρα πραγματοποιείται το έθιμο της περπερούνας/περπέρως .
Στο Πολύκαστρο μετά την εγκατάσταση το 1924, των Σιναπλιωτών – Ανατολικορωμυλιωτών και από το 1925 για πρώτη φορά στη νέα πατρίδα και μέχρι σήμερα αδιαλείπτως τελείται το “κουρμπάνι” με αυτοοργάνωση κατά γειτονιές μέχρι το 1974 και από το 1975 με την οργανωτική επιμέλεια του τότε ιδρυθέντος Συλλόγου Ανατολικορωμυλιωτών Πολυκάστρου.
Παρά τους δύσκολους καιρούς είμαστε στα τελευταία χρόνια του εμφυλίου πολέμου, μετά την κατοχή, Απρίλης του 1948 στην πρώτη γειτονιά των Ανατολικορωμυλιωτών και πάνω ακριβώς από το τότε γήπεδο Πολυκάστρου (απέναντι από το Δημαρχείο, σημερινό 1ο Δημοτικό Σχολείο), είμαστε στην οδό Μάρκου Μπότσαρη.
Η γειτονιά προετοιμάζεται για το “κουρμπάνι”, στο σπίτι του Ξημιτούδη Παναγιώτη,οι οικογένειες της γειτονιάς που τα σπίτια είναι αντικριστά, μεταξύ των οδών Μ.Αλεξάνδρου και Ανατολικής Ρωμυλίας είναι Κυριακίδη – Κοσμίδη, Ξημιτούδη – Δραγανίδη (Μπαρμπα Στάικος), Καρακασίδης – Καρακατσανίδης, Χαμουρούδη – Χαμτζόπουλου.
Στο μέσον της φωτογραφίας η “Περπέρο” με κεράσματα και μπροστά της το “μπαρατσούδ” (χάλκινο σκεύος με νερό) πίσω όρθιος με σκούρο πουκάμισο ανοιχτόχρωμο παντελόνι Καρακασίδης Αθανάσιος, δεξιά της ο νεαρός με την “σάπκα” (καπέλο) και το αρνί στα πόδια του είναι ο Ξημιτούδης Αθανάσιος.
Πέμπτος από αριστερά, ένστολος, με περιποιημένο μέχρι και σήμερα (2023) μουστάκι ο Χαρίλαος “ο Κρητικός” Ζαβουδάκης, στρατοχωροφύλακας τότε και μέχρι σήμερα “ερωτικός μετανάστης” επί 75 χρόνια στο Πολύκαστρο.
Όπως και τότε, από το 1925 οι Ανατολικορωμυλιώτες του Πολυκάστρου, με ευλάβεια τηρούν την παράδοση και με το “Κουρμπάνι” ζητούν από τον Δημιουργό ευνοϊκές καιρικές συνθήκες για να έχουν καλή σοδειά, για να γεμίσουν τα αμπάρια με μπερεκέτια.
