Κιλκίς, ανεξερεύνητη ήπειρος
Του Χρήστου Σπίγκου
—————————————————————«Εκατό χρόνια μετά την απελεύθερωση του Κιλκίς, η ιστορία της πόλης μοιάζει με ανεξερεύνητη ήπειρος».
Μια περίεργη στ’ αλήθεια διαπίστωση από κάποιον που, χρόνια τώρα, επιμένει να μας μαθαίνει την ιστορία του τόπου μας, γενέθλιου ή μη.
Από κάποιον που, μακριά από τα φώτα της πασαρέλας των πάσης φύσεως «επαϊόντων», πολιτικών, αρχηγών και αρχηγίσκων, πεισματικά επιμένει στην άποψη ότι η γνώση της ιστορίας μας μαθαίνει το αύριο και τις συνέπειες των λαθών του σήμερα.
Αυτός ο παράξενος άνθρωπος είναι ο Θανάσης Βαφειάδης.
Ένας ανήσυχος άνθρωπος που αποφάσισε να ταράξει τα ήρεμα νερά της λίμνης της μικρής μας πόλης, εκδίδοντας μία δίτομη ιστορία με τίτλο «Χρονικό του Κιλκίς 1913-1940».
Από τον τίτλο καταλαβαίνει κανείς τις προθέσεις του συγγραφέα.
Όλα στο φως για μια περίοδο, που κάποιοι λίγοι γνωρίζουν πολύ λίγα.
Το έργο δεν είναι μια άνευρη και αφυδατωμένη καταγραφή γεγονότων και προσώπων, που κουράζει και σε τίποτα δεν ωφελεί.
Ο συντοπίτης συγγραφέας αποφάσισε να αναλώσει άπειρο χρόνο για να συλλέξει άγνωστες πληροφορίες για το χωριό μας, τους φίλους μας και τη γειτονιά μας σε μια εποχή που για την Ελλάδα είναι ίσως η πιο πυκνή σε γεγονότα ιστορική περίοδος.
Μέσα σε κάτι λιγότερο από σαράντα χρόνια συνέβησαν τόσα πολλά με συνέπειες ακόμα και για το θλιβερό σήμερα.
Μια περίοδος που μάθαμε να την προσεγγίζουμε με εκδηλώσεις ζητωκραυγών, για να σκεπάσουμε ίσως το βουβό κλάμα κάποιου που ακόμα θυμάται και λογίζεται το πώς και το γιατί.
Ανατρέχοντας σε ξεχασμένες από το χρόνο πηγές (γραπτές και προφορικές), σ’ εφημερίδες της εποχής και αξιοποιώντας την βαθιά του γνώση για την ιστορία της Νεώτερης Ελλάδας, ο Θανάσης Βαφειάδης κατάφερε να ξεδιπλώσει το νήμα της ιστορίας για έναν τόπο τόσο γνωστό και τόσο ανεξερεύνητο.
Τον τόπο μας, το Κιλκίς.
Στον ασφυκτικά μικρό χώρο ενός άρθρου δεν θα μπορούσε κανείς να περιγράψει συναισθήματα και μνήμες που φέρνει στο νου η ιστορία ενός πολύπαθου τόπου, που βίωσε την φόρτιση της εποχής του Μεσοπολέμου, μεγενθυμένη από τις συνθήκες του μικρού μέρους .
Μάθαμε να μιλάμε για τη Μάχη του Κιλκίς, μη γνωρίζοντας άγνωστες λεπτομέρειες απ’ αυτήν, που η μανία του ερευνητή φέρνει στο φως.
Ποιός ξέρει στ’ αλήθεια γιατί ο βασιλιάς Κωνσταντίνος κατά τη διάρκεια της μάχης ξήλωσε τα γαλόνια όλων των Ελλήνων αξιωματικών από το βαθμό του στρατηγού μέχρι του αθυπολοχαγού;
Ποιός μπορεί και θυμάται ακόμα τις «πορείες πείνας» των κατοίκων της υπαίθρου στο Κιλκίς την εποχή που η Ελλάδα κηρύχθηκε σε πτώχευση το 1932;
Ποιός μπορεί να ξέρει τόσα γεγονότα που συνέβησαν στο Κιλκίς όλα τούτα τα πέτρινα χρόνια που βρίθουν από παραδείγματα συμπολιτών μας που αγωνίζονταν καθημερινά για λίγο ψωμί και πολύ περισσότερη αξιοπρέπεια;
Όλα αυτά ό Θανάσης Βαφειάδης κατάφερε και τα χώρεσε σε δύο καλαίσθητους τόμους με εκατοντάδες φωτογραφίες των γονιών του γείτονά μας που καθημερινά καλημερίζουμε, αγνοώντας τις περισσότερες φορές την ιστορία του.
Το πόνημα αυτό δεν πρόκειται να μείνει ξεχασμένο σε ράφι βιβλιοθήκης, πίσω από κάποιο βάζο με λουλούδια.
Η ιστορία αυτή, σ’ όποιο σπίτι μπει, θα μείνει για πάντα πιστός φίλος για πολύ καιρό.
Όσο χρειαστεί για να μας γίνει πεποίθηση ότι, το ερεβώδες σήμερα δεν είναι παρά μια επανάληψη των λαθών του χθες, και το αύριο των παιδιών μας ανήκει σ΄αυτά κι όχι στις δικές μας αποκοτιές.
Θανάση Βαφειάδη σ’ ευχαριστώ πολύ.
