Η κόπρος και η απόφαση
Tου Φίλιππου Δ. Δρακονταειδή.
Αν οι 300 του Κοινοβουλίου και οι κολαούζοι τους, οι 58 νεκραναστηθέντες και οι χειροκροτητές τους, ο εσμός των πολυάριθμων παχυμένων και πειναλέων του «πόθεν έσχες», το γλωσσοκοπάνισμα των πανεπιστημιακών ηγετίσκων, οι κλακαδόροι των κομματικών αποβλήτων, οι ψυχοπαθείς των σχολιασμών, οι πολυπληθείς ως η άμμος της θαλάσσης μιζαδόροι, οι δημόσιοι λειτουργοί των συμβιβασμών, των αθωώσεων, των άμεσων και παράπλευρων οικονομικών βλέψεων και απαιτήσεων, οι μελανοχίτωνες της κοινωνικής λεηλασίας, τα πλανόδια μπουλούκια των καμποτίνων της οικονομίας, οι αγέρωχοι βιαστές του νόμου, τα κατακάθια των πλαστών πινακίδων κυκλοφορίας, αν όλοι αυτοί και εκείνοι παραλείπονται λόγω έλλειψης χώρου, αν όλοι αυτοί λοιπόν είναι κόπρος, κάθε ηράκλειος άθλος για να καθαρίσει ο τόπος από την μπόχα τους δεν έχει αποτέλεσμα. Η αναπαραγωγή της νομενκλατούρας γίνεται αυτομάτως και ο χρόνος που μεσολαβεί μεταξύ της μιας κόπρου και της άλλης βαίνει διαρκώς ελαττούμενος εντός μιας ανταγωνιστικής δημαγωγίας. Κάθε μέρα σχεδόν, νέα ποσότητα αβγατίζει τον σωρό της προηγούμενης σοδειάς. Μπορεί να είναι ελάχιστη σε ποσότητα, αλλά διαφέρει σε ποιότητα: είναι «αναβαθμισμένη». Αυτή η συσσώρευση προκαλεί ασυνειδησία: ζούμε εντός τέτοιας παρουσίας και εντός της οσμής της.
Η ενόχληση του όγκου και της οσμής δεν αντιμετωπίζεται, όπως έχει αποδειχτεί κατά τα λεγόμενα «χρόνια της κρίσης», με μακράς διαρκείας αγανάκτηση στο Σύνταγμα, με διαδηλώσεις που καταλήγουν σε εμπρησμούς και θανάτους στην οδό Σταδίου, με ξήλωμα και σπάσιμο μαρμάρων προς απόκτηση πολεμοφοδίων σε συνδυασμό με μολότοφ, με νερατζοπόλεμο και πορτοκαλοπόλεμο εναντίον της αστυνομίας, με πορείες συνοδευόμενες από σουβλατζήδες, με χιλιοειπωμένα τσιτάτα και συνθήματα, με τραγούδια και παιάνες άλλων εποχών, με επετειακές εκδηλώσεις μνήμης, που έχουν χάσει τελείως την αξία τους και δεν συγκινούν την κοινωνία, καθώς και με δολοφονίες στυγερές και, κατ’ ανάγκη, αναπόφευκτες και αναμενόμενες. Με άλλα λόγια, αυτά τα ξεσπάσματα, φανερά και αφανή, επίμονα και υποχθόνια, ειλικρινή και, κατά το μάλλον, κρατικά και παρακρατικά, διευρύνουν την κοίτη της κόπρου και εκεί που δεν έχει φτάσει. Αυτά τα ξεσπάσματα και η κόπρος που υπάρχει εν αφθονία είναι στοιχεία ενός ιδιόμορφου εμφυλίου, όπου οι θύτες κάθε απόχρωσης συνοδοιπορούν, απλώνοντας τα περιττώματά τους στους δρόμους. Και αρκεί να σκύψει κάποιος και να τα σηκώσει για να τα φάει, επειδή τόσο τα ξεσπάσματα όσο και η κόπρος έχουν θρεπτική αξία για εκείνον που σκύβει. Τότε, πάει να πει αύριο, η μπόχα θα καταπιεί τη χώρα.
Η χώρα ζει δίχως ήσυχη συνείδηση. Και η κόπρος, ως κατάσταση εξαίρεσης, την αναγκάζει να στερείται συνείδησης. Οι φαλακρές τραγουδίστριες που σχεδιάζουν το μέλλον με λυδία λίθο το αγωνιστικό παρελθόν τους, όπου η μνήμη των πραγματικών ηρώων έχει χαθεί κάτω από το βελούδο των καναπέδων τους προς ανάπαυση μετά τις χαμένες μάχες τους, οι νέοι που ανατέλλουν ως ξεπατικωτούρες και χαλκομανίες των παραλυμένων γκουρού κάθε πολιτικής ακροβασίας, οι «διανοούμενοι» που πέρασαν από την πνευματική διαφωνία στην κοινοβουλευτική ασχημία και στην ακαδημαϊκή ζωή μετά από μερικά ταραχώδη κατ’ ευφημισμόν χρόνια στη δημόσια σκηνή, υφαίνουν έναν ιστό ασυνειδησίας, του οποίου οι ταλαντώσεις δεν έχουν τέλος.
Η ήσυχη συνείδηση στηρίζεται σε μία και μόνη αρχή. Στην αρχή πως κυρίαρχος είναι εκείνος που παίρνει αποφάσεις σε καταστάσεις εξαίρεσης. Πολύ περισσότερο όταν η εξαίρεση εμφανίζεται ως κανόνας. Ακόμα περισσότερο όταν ο κανόνας της κόπρου δεν επιδέχεται εξαίρεση. Και ακόμα περισσότερο όταν το μέλλον της κόπρου προβάλλει εξίσου λαμπρό με το παρελθόν της, αν όχι λαμπρότερο. Ο βίος έχει ανάγκη τέτοιας αρχής. Για να ξέρουμε τι κάνουμε. Για να μη σκύβουμε. Για να απομακρυνθούμε από την ασυνειδησία. Για να μην πάει χαμένη η γενιά των νέων που σέρνεται στην ανεργία. Για να υπάρχει λόγος να διακινδυνεύσουμε. Τέτοιες σκέψεις έχουν ειπωθεί συχνά και έχουν εξευτελιστεί. Εχουν –άρα– αξία. Την αξία της υποχρέωσης, που με βία μετρά τη γη.
Άρθρο στην ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ
