Απαιτείται βούληση
Του Κώστα Σακελλαρίου*
Πολλές φορές από υπερβάλλοντα ζήλο ή και από την προσπάθεια να εντυπωσιάσουν όσοι ασχολούνται με την Τοπική Αυτοδιοίκηση (Τ.Α.) καταφεύγουν σε υποσχέσεις ¨σπουδαίων¨ έργων, όπως η δημιουργία θέσεων εργασίας, η ανάδειξη του Κιλκίς σε παγκόσμια κλίμακα και oι τσιμεντένιες φαραωνικές κατασκευές.
Μια σοβαρή T.A. θα έπρεπε πρώτα να ασχοληθεί με τα της καθημερινότητας που καθορίζουν το δείκτη πολιτισμού μιας τοπικής κοινωνίας, ενός επαρχιακού αστικού κέντρου όπως είναι η πόλη του Κιλκίς.
Αν γυρίσουμε το χρόνο πίσω, θα δούμε πως η μόδα της αντιπαροχής στο Κιλκίς ήρθε ουσιαστικά στις αρχές της δεκαετίας του ΄80 και συνεχίστηκε με ένταση για περισσότερο από μία εικοσαετία. Ο πληθυσμός της πόλης υπερδιπλασιάστηκε και η ανάγκη σε υποδομές (σχολεία, αθλητικοί χώροι, πάρκα, παιδότοποι) αυξήθηκε. Οι διοικήσεις του τότε Δήμου σχεδίασαν την επέκταση της πόλης και περισσότερα από χίλια στρέμματα εντάχθηκαν στο σχέδιο, ουσιαστικά μιας νέας πόλης.
Τα αποτελέσματα της αντιπαροχής που εφαρμόστηκε από τα τέλη της δεκαετίας του ΄50 ήταν ήδη ορατά σε πόλεις όπως η Λάρισα ή η Θεσσαλονίκη. Πυκνή δόμηση σε ύψος και όχι σε πλάτος. Τσιμεντοποίηση, έλλειψη πράσινου, κυκλοφορικό χάος, έλλειψη ελεύθερων χώρων.
Έτσι χάθηκε η ευκαιρία για το Κιλκίς να σχεδιαστεί μια νέα πόλη η οποία θα εξασφάλιζε τα στοιχειώδη, θα προσέφερε ποιότητα ζωής, και σε συνδυασμό με τη Βιομηχανική ζώνη, θα προσέλκυε νέους κατοίκους από τη μεγαλούπολη της Θεσσαλονίκης.
Τα αρνητικά αποτελέσματα εμφανίστηκαν αμέσως μετά, όταν η πολιτεία διέθετε πόρους και ο Δήμος δεν είχε τους χώρους, τα οικόπεδα για να τα αξιοποιήσει. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η αναζήτηση οικοπέδων για σχολική στέγη.
Η συνεχής αύξηση του πληθυσμού δημιούργησε την ανάγκη για ένα νέο Δημοτικό Σχολείο κάθε 2 χρόνια, ένα Νηπιαγωγείο κάθε χρόνο, ένα Γυμνάσιο κάθε τριετία και οπωσδήποτε ένα νέο Γεν. Λύκειο όλη αυτήν την περίοδο.
Υποχρεώθηκαν οι άρχοντές μας να στήσουν στις αυλές των σχολείων προκατασκευασμένες αίθουσες προσβάλλοντας την αισθητική του μέσου πολίτη και στέρησαν ζωτικό χώρο από τους μαθητές μας. Αλλού έχτισαν σχολεία σε ακατάλληλα οικόπεδα των 2-2,5 στρεμμάτων με μοναδική όαση το 3ο Γυμνάσιο. Στην Κύπρο για παράδειγμα για να δοθεί άδεια ανέγερσης σχολείου, πρέπει το οικόπεδο να είναι μεγαλύτερο από οχτώ στρέμματα. Πάρκα κυκλοφοριακής αγωγής τα οποία η σκληρή πραγματικότητα μετέτρεψε σε γήπεδα ποδοσφαίρου, παιδικές χαρές (ζωοπάζαρο) και ό,τι άλλο…
Σήμερα λύσεις υπάρχουν; Ναι, με μία προϋπόθεση. Να υπάρξει από πλευράς Τοπικών ¨Αρχόντων¨ η θέληση, η πολιτική βούληση και η διάθεση να συγκρουστούν με τα μικροσυμφέροντα και τη διαπλοκή.
Θετικό σημείο η ανάπλαση της 21ης Ιουνίου που έχει δρομολογηθεί με ένα σημαντικό μειονέκτημα, τη διατήρηση της ήπιας κυκλοφορίας των Ι.Χ. αυτοκινήτων. Υπάρχουν παραδείγματα πόλεων που τόλμησαν την πλήρη πεζοδρόμηση του ιστορικού τους κέντρου παρά τις αντιδράσεις. Χρειάζεται συνολικός σχεδιασμός των πεζοδρομήσεων που θα περιλαμβάνει την ανάπλαση της πλατείας Ειρήνης, την αύξηση του πρασίνου και την κυκλοφορία των οχημάτων. Οι ποδηλατόδρομοι πρέπει να αποτελούν κομμάτι του συνολικού σχεδιασμού ώστε να συνδέουν χώρους εργασίας, σχολεία, αθλητικούς χώρους και αγορά. Στόχος όλου του σχεδιασμού η αύξηση των μετακινήσεων στο κέντρο χωρίς αυτοκίνητο.
Η αξιοποίηση του στρατοπέδου της Μεραρχίας μπορεί να δώσει στους κατοίκους της πόλης αθλητικό κέντρο ανοιχτού τύπου που θα συνδεθεί οργανικά με τις αθλητικές εγκαταστάσεις που ήδη υπάρχουν.
Αν θέλουμε να δούμε την πόλη μακροπρόθεσμα, να συμφωνήσουμε πώς θα είναι σε δέκα χρόνια από τώρα, τότε μπορούμε να σχεδιάσουμε τη μεταφορά δομών, υπηρεσιών και νέων σχολικών μονάδων περιφερειακά της πόλης.
Προτάσεις και λύσεις υπάρχουν, ανοιχτή και διαρκής διαβούλευση με τους φορείς και τους πολίτες χρειάζεται και κυρίως ΘΕΛΗΣΗ.
* Δάσκαλος
